Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 6608

Nummer 6608
Datum 25-8-1958
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Teixeira 122
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Teixeira de Matthos, P.D.E. (info)
Ontvanger(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Brussel
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, postarchief Washington, NG-kwestie 1955-1963
Dossiernummer 921.151 Ind., aankoop oorlogsmat. door Ind. dl III
Trefwoorden Amerika, militaire steun/wapenleveranties van - aan Indonesië
België, houding/positie van -
NAVO/Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
Verenigd Koninkrijk, militaire steun/leveranties van - aan Indonesië
wapen(s)/oorlogsmateriaal, -transacties/embargo op -/vergunningen voor - voor Indonesië
Zweden, houding/positie van -
Annotatie inleidende noot:
Op 23 aug. had Luns onder no 49 aan Brussel geseind: 'Belgische raad vroeg ten departemente inlichtingen inzake Amerikaanse en Britse wapenleveranties aan Indonesië in verband met desbetreffende persberichten, mede in verband met de loyale houding van België, dat tot nu toe elke wapenexport naar Indonesië had opgeschort. Dezerzijds werd duidelijk gemaakt dat Nederland meent, dat men zich behoort te houden aan NATO-understanding, dat geen wapens zullen worden geleverd aan Indonesië en dat Nederland derhalve ook niet had ingestemd met Amerikaans-Indonesische wapenleverantieovereenkomst van 13 dezer, ook al leverde Amerika volgens de door de Amerikanen gegeven toelichting behalve trucks, jeeps enz. slechts kleine wapens. Mede omdat wij tegenover andere westerse landen dit standpunt ook steeds hebben ingenomen. Om deze reden heeft Nederland dan ook in Londen geïnformeerd naar volgens de pers in overweging zijnde wapenleveringen en zal het hiertegen zonodig ook in NATO stelling nemen. Inmiddels was het voor Nederland met het oog op Nieuw-Guinea van belang te vernemen, dat slechts "small arms" dus geen offensieve wapenen, torpedo's, vliegtuigen e.d., geleverd zouden worden. De Belgische raad achtte het van betekenis, dat ook de levering van kleine wapens juist voor de Belgische industrie van zoveel belang, in de volgende NATO-raadzitting besproken zou worden. Hem is verzekerd, dat wij de Amerikanen hebben gezegd, dat dit ook naar Nederlandse opvatting zeker moest gebeuren en medegedeeld dat de zaak door de Amerikanen ook inderdaad in de NATO zal worden gebracht, waarbij melding werd gemaakt van de Amerikaanse circulaire genoemd in De Ranitz 64 [recordnummer 6402].'  Archief BZ, postarchief Washington, NG-kwestie 1955-1963, 921.151 Indonesië, mil. aankopen van Indonesië deel III.
Zie voor de tekst van bovengenoemde 'Amerikaans-Indonesische wapenleverantieovereenkomst van 13 dezer' Luns 34 in recordnummer 6400.

slotnoot:
Onder verwijzing naar Teixeira 122 verzocht Luns op 27 aug. de ambassadeur te Stockholm, J. Visser, bij tel. no 8  aan de Zweedse regering 'de bezwaren van de Nederlandse regering kenbaar te maken tegen een Zweedse leverantie van lichte kanonnen aan Indonesië. Wij hebben hiertegen bezwaren omdat dit materiaal, bedoeld voor landingsvaartuigen, bij uitstek geschikt is om te worden gebezigd voor agressieve doeleinden jegens Nederlands-Nieuw-Guinea. Door andere westerse landen worden in overleg met Nederland dan ook geen offensieve wapens aan Indonesië geleverd. Zweedse levering zou andere landen ertoe kunnen brengen deze terughoudendheid te laten varen hetgeen kettingreactie zou kunnen veroorzaken.' - - -  T.a.p.
       Op 1 sept. seinde Teixeira onder no 124 aan Den Haag dat BZ alhier vernomen had dat Zweden thans exportvergunning had verleend voor kanonnen, mijn 122. Over wijze van verscheping hier niets bekend.' T.a.p.
   Op 6 sept. seinde Visser onder no 11 uit Stockholm evenwel:
'1. Zweedse regering niets bekend betreffende 128 lichte kanonnen - - - en Utrikes Departement tot op heden niet benaderd. - - -
2. In later stadium deelde chef Politieke Zaken mede dat Zweedse autoriteiten op "preliminary basis" benaderd zijn voor licentie betreffende "limited quantity anti-aircraft guns". Deze aangelegenheid - - - zal wel binnenkort in behandeling komen.
      Ik wees erop dat ook defensieve wapenen bijvoorbeeld bij infiltraties zeer wel voor offensieve doeleinden gebruikt kunnen worden. - - - [Ik] heb niet expressis verbis verwachting uitgesproken dat licentie voor wapens genoemd sub 2 geweigerd zal worden.' - - -  T.a.p.
     Op 3 dec. seinde Visser tenslotte onder no 14 dat chef Politieke Zaken hem had medegedeeld dat Zweden dezer dagen vergunning zal verstrekken voor leverantie van bovengenoemde defensieve wapens. 'Desgevraagd deelde zegsman mede dat Zweedse politiek inzake wapenleveringen ongewijzgd is. Argument van "troubled area" is nog altijd van kracht maar niet zwaarwegend genoeg om op deze gronden bedoelde, alleen voor defensieve doeleinden te gebruiken wapenleveranties, te weigeren. - - - Ik wees op het gevaar kettingreacties andere landen'. T.a.p. Zie voorts recordnummer 6927
.
Zie ook 6402: De Ranitz 64
6405: Luns 36
6927: Van Roijen 279
PDF afbeelding (164 KB)