Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 6652

Nummer 6652
Datum 22-4-1959
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Luns 171
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Ontvanger(s) Hasselman, A.H. (info)
Plaats van opmaak Den Haag
Plaats van bestemming Djakarta
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, uitgaande codetel. Djakarta 1959
Dossiernummer
Trefwoorden bedrij(fsle)ven, houding/positie van het -
nationalisatie/Indonesianisatie etc., compensatie van -/schadevergoeding voor -
nationalisatie/Indonesianisatie/spoliatie/onteigening/confiscatie/onderbeheerstelling
ondernemersorganisaties
tabak
volkenrecht
Annotatie inleidende noot:
Op 15 april had Hasselman onder no 271 o.m. geseind dat van 'doorgaans welingelichte zijde' - - - werd vernomen dat behandeling door de ministerraad van de  - - - ontworpen resolutie tot nationalisering van de Big Five tot nu toe telkenmale is uitgesteld. Voorts zouden enkele geheime instructies - - - getuigen van het streven algehele overname door de Indonesische staat van Nederlandse bedrijven zoveel mogelijk te beperken, waarbij uitdrukkelijk van de wenselijkheid zou zijn gesproken naar flexibele constructies voor nationalisatie te zoeken, welke eventueel de mogelijkheid van nationalisatie zou openhouden. Met andere woorden zouden deze instructies ervan getuigen dat men zich van het gevaar bewust was langs de weg van nationalisatie te ver in de richting van het staatssocialisme te worden gedreven. Resumerend kan voorlopig slechts worden vastgesteld dat uitvoering van de nationalisatiewet sedert enkele weken stagneert, wellicht om meer dan één reden.' Archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1959.
       Op 18 april had Hasselman daarop aansluitend onder no 285 geseind dat 'betrouwbare bron uit kringen van het ministerie van Financiën [vernam] dat één van de redenen bedoeld in het slot van mijn 271 is dat men besloten heeft het resultaat van het Deli/Senembah-proces te Bremen af te wachten alvorens inzake nationalisatie nadere stappen te nemen.' - - - T.a.p.
    Op 21 april had Hasselman hier onder no 299 op laten volgen: 'Uit mijn no 285 blijkt dat actie Nederlandse tabaksondernemingen in Bremen vermoedelijk van invloed op Indonesische nationalisatiebeleid als geheel is. Dit impliceert dat verloop nationalisatie van 38 tabaksondernemingen achteraf als testcase voor verdere nationalisatie zou dienen. Niet slechts is daarom uitspraak rechter te Bremen belangrijk doch eveneens reactie tabaksondernemingen op regeringsverordening 9/59, met name of zij verzoeken om compensatie zullen indienen nu gelegenheid daartoe geopend. Uit de tekst van de op 28 febr. door mij overhandigde nota [zie recordnummer 6648] zou kunnen worden afgeleid dat indiening verzoeken om compensatie als bedoeld in verordening 9 door u ongewenst wordt beschouwd, daar mede rechtsgeldigheid nationalisatiewet zou worden erkend. Verneem in verband met mij door hier gevestigde Nederlandse bedrijven gestelde vragen gaarne of dit inderdaad uw standpunt is en zo ja in hoeverre dit bindend te achten voor bedrijfsleven. Moge volledigheidshalve in dit verband mijn 114 in herinnering brengen, waaruit blijkt dat denkbeelden bedrijfsleven nopens nationalisatieprobleem niet uniform, alsmede wijzen op uitlatingen in de Nederlandse pers in denigrerende zin ten opzichte van bedrijven welke van niet "loyale" instellingen terzake getuigen.' T.a.p.
Zie ook 6648: Luns 85
6650: Luns 43
6653: Luns 272
PDF afbeelding (210 KB)