Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 6798

Nummer 6798
Datum 24-3-1960
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Bentinck 106
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Bentinck van Schoonheten, A.W.C. (info)
Ontvanger(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Londen
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, GS 1955-1964
Dossiernummer 2039
Trefwoorden Australië, houding/positie van -
Duitsland, houding/positie van West -
Nasution, Abdul Harris, kolonel/lt.-generaal TNI, chef staf '55-'62, minister van Defensie '59-'66
NAVO/Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
NG, defensie van -
Profumo, J., UK Minister of State for Foreign Affairs '59-'60; Secretary of State for War '60-'63
Verenigd Koninkrijk, militaire steun/leveranties van - aan Indonesië
voorlichting/propaganda/publicatie/verklaring/communiqué, Indonesische
Annotatie inleidende noot:
Op 21 maart had Luns onder no 15 aan de NAVO-vertegenwoordiger te Parijs geseind dat 'de Britse raad op 17 dezer - - - mededeling [deed] van het Britse besluit' parachutes, onderdelen voor o.a.  tanks en geweerpatronen aan Indonesië te leveren. 'Zoals afgesproken z[ou]  deze mededeling aan ons gevolgd worden door een kennisgeving in de Politieke  Commissie van de NATO, wellicht reeds de volgende week - - -.
De Britse raad werd duidelijk in herinnering gebracht hoe de Nederlandse regering denkt over de levering van parachutes aan Indonesië, en erop gewezen, dat de levering bovendien op een zeer ongunstig tijdstip komt na de agressieve verklaringen van generaal Nasution [zie recordnummer 6522], die alom de aandacht heeft getrokken en waarvoor de Indonesische regering geen bevredigende verklaring heeft gegeven. De uitlatingen van Nasution passen geheel in de duidelijke gegevens, waar wij thans over beschikken inzake de centraal geleide en goed voorbereide actie van Indonesië om NNG te veroveren, waarvan minister tegenover de Britse ambassadeur reeds melding had gemaakt en waarover het Foreign Office dezer dagen door Hr. Ms. ambassadeur te Londen zal worden ingelicht. Aan de Britse raad werd gezegd, dat hij dus zeker nog een reactie op deze nieuwe verstrekking van oorlogstuig aan Indonesië verwachten kon, al of niet in het kader van de behandeling van deze zaak in de NATO-commissie. Nadere instructies zullen spoedigst volgen.' Archief BZ, GS 1955-1964 no 2039.
      Diezelfde dag seinde Luns onder no 41aan Bentinck te Londen: 'Ik verzoek u bij Foreign Office op hoogst bereikbaar niveau bij Profumo ernstig bezwaar te maken tegen aangekondigde leverantie van parachutes. Behalve de argumenten vervat in De Ranitz 43 anno passato, die nog steeds van kracht zijn, kan door u worden gewezen op de agressieve verklaringen van Nasution, en de recente geheime gegevens over de Indonesische bedreiging van NNG (vide mijn 37). U kan hieraan toevoegen, dat ik zeer teleurgesteld ben, dat zo onmiddellijk nadat ik het zwaarste geschut in het veld heb moeten brengen om de Engelsen af te houden van een invitatie aan Sukarno, nu een Brits voornemen tot wapenleveranties te mijner kennis komt, waarvan men kon weten, dat het voor Nederland niet slechts grievend is, maar bovendien ernstige militaire risico's meebrengt. Bovendien acht ik een moeilijk verteerbaar verschijnsel, dat Australië wel en de Nederlandse regering niet tevoren wordt geraadpleegd, alsof Australië de militaire risico's heeft te dragen!' T.a.p.

noot bij pagina 2, slot derde alinea:
Naar aanleiding van Bentinck 106 berichtte de raad van de ambassade te Bonn, Gelderman, bij brief no 6130-1131/1256 van 2 mei dat een zegsman van het Auswärtiges Amt aan 'mederwerker' o.m. had verteld dat 'in October 1958 een niet nader genoemde Duitse firma een "Garantie-Erklärung" had aangevraagd en verkregen van het "Bundesamt für gewerbliche Wirtschaft" , inhoudende dat bij aanvraag een "Liefergenehmigung" van een totaal van 3000 parachutes deze Genehmigung zou worden verleend. Op grond van deze garantie had bedoelde firma in April 1959 vergunning gekregen voor het leveren van 829 parachutes - - -. Of deze vergunning was gebruikt kon niet zonder meer worden nagegaan' - - -.  Voorts gaf de betreffende ambtenaar de gebruikelijke verzekering 'dat men alles in het werk zou stellen om de afgifte van leververgunningen af te remmen, hoewel mijn medewerker toch moest inzien dat op grond van de Duitse wetsbepalingen weigering van dergelijke vergunningen - - - zou leiden tot een aanklacht wegens ambtsmisbruik' - - - . T.a.p.

noot bij pagina 5, 'Lovink 48', ten rechte Insinger 48: zie recordnummer 7004.
Zie ook 103: Ministerraad
6522: Buza/Blom 26 geh
6715: De Ranitz 43; De Ranitz 46
6799: Van Roijen 30; Van Roijen 35
6901: Luns 25
7004: Insinger 48
PDF afbeelding (317 KB)