Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 7015

Nummer 7015
Datum 28-10-1960
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Vredenburch 450; Vredenburch 456
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Vredenburch, H.F.L.K. van (info)
Ontvanger(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Bonn
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, GS 1955-1964
Dossiernummer 2039
Trefwoorden Duitsland, houding/positie van West -
Harkort, Günther, chef Handelspolitieke Afdeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken van West-Duitsland
marine-aangelegenheden
NAVO/Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
Verenigd Koninkrijk, militaire steun/leveranties van - aan Indonesië
wapen(s)/oorlogsmateriaal, -transacties/embargo op -/vergunningen voor - voor Indonesië
Annotatie Telegram Vredenburch 456 is gedateerd 31 oktober 1960. T.a.p.

inleidende noot:
Op 25 okt. had Van Vredenburch onder no 439 uit Bonn geseind dat 'marine-attaché uit betrouwbare bron het volgende ver[nam]:
Lürssen onderhandelt momenteel met Bristol over aankoop van 24 Proteus gasturbines, bestemd voor 8 nieuwe F[ast] P[atrol] B[oats] voor Indonesië. Zodra men het over de betaling eens is geworden zal bedoelde koop gesloten worden. - - - Het lijkt van belang onmiddellijk stappen te nemen in Bonn en Londen en, indien inlichtingen bevestigd worden, eventueel ook in NAVO-raad, ter verhindering van deze leverantie.' - - - Archief BZ, GS 1955-1964 no 2039.
     Hierop had Luns op 27 okt. onder no 97 aan Bonn geseind: 'Bedoelde FPB's worden door marinestaf als zeer gevaarlijk beschouwd daar zij zich speciaal lenen voor offensief gebruik en zo gemakkelijk te hanteren zijn dat zelfs Indonesische bemanningen hiervan effectief gebruik kunnen maken. Levering zou des te ernstiger zijn daar reeds onderhandelingen van Indonesië met Engeland gaande zijn over levering 8 soortgelijke vaartuigen (Dark-klasse) later wellicht door meerdere te volgen, waartegen dezerzijds nadrukkelijk bezwaar is gemaakt. Duitse voornemens hebben marine des te meer onaangenaam verrast daar nog zeer recent van gezaghebbende Duitse marinezijde (commandeur Smidt) te verstaan was gegeven dat de destijds plaats gehad hebbende levering van 8 Schnellboote onjuist werd geacht en Duitse zegsman (toen nog niet in huidige functie) daartoe nooit toestemming zou hebben gegeven. Ik verzoek u op AA te vragen of de inlichtingen die u hebben bereikt op waarheid berusten. Daarbij ware reeds aanstonds mede te delen dat Nederland om bovenvermelde redenen (daarbij ware Engeland niet met name te noemen) tegen levering van bedoelde FPB's ernstig bezwaren zou hebben en dat de Nederlandse regering een dringend beroep doet op de Duitse regering om deze met alle haar ten dienste staande middelen te voorkomen.' T.a.p.
   Onder no 169 had Luns inmiddels op 26 okt. ook Bentinck verzocht op het Foreign Office te vragen of bedoelde inlichtingen op waarheid berusten. Daarbij ware reeds aanstonds te stellen dat indien deze bevestigd zouden worden onze bedenkingen tegen Britse levering van 8 "Dark" klasse MTB's (Celer 159) nog zwaarder gaan wegen. Immers Duitsland zal bezwaarlijker van levering kunnen worden afgehouden indien Britten wel MTB's leveren.' T.a.p. Zie recordnummers 7014 en 7016.

slotnoot:
Op 5 nov. seinde Luns onder no 100 aan Van Vredenburch onder verwijzing naar diens no 456, dat aan zijn suggestie om Australië te betrekken bij onze pogingen tot verhindering van de Duitse en Britse wapenleveranties aan Indonesië gevolg [is] gegeven.' - - - Verplaatsing van de discussie naar Parijs wordt vooralsnog ongewenst geacht omdat dan ook met de Britse vertegenwoordiging moet worden gepraat', hetgeen prematuur zou zijn omdat de Britse leverantie nog in het eerste stadium van onderhandeling verkeert, aldus Luns. T.a.p.
Zie voor het betrekken van Australië in deze aangelegenheid recordnummer 7020.

Op 18 november seinde Van Vredenburch onder no 486, dat een van zijn medewerkers op het Austwärtiges Amt  vernomen had dat 'de vraag of Nederlandse inlichtingen betreffende levering van FPB's door Lürssen aan Indonesië juist waren', ontkennend moest worden beantwoord. 'Van de bouw van een nieuwe serie "Schnellboote" voor de Indonesische marine was geen sprake. Wel had Indonesië een order bij Lürssen geplaatst voor een vijftal politieboten - - Voorts werd nog onderhandeld overeen bestelling van 9 douaneboten'. Beide categoriën zouden onbewapend zijn en maximaal 20 mijl lopen. - - - Archief BZ, GS 1955-1964 no 2040.
Deze medelingen werden bevestigd in het  officieel schrijven van  Van Vredenburch aan Luns van 9 dec. 1960 no 24665-4490/2117. T.a.p.
Zie ook 7014: Celer 145; Celer 159
7016: Bentinck 390
7019: Luns 176
7020: De Beus 176; De Beus 178
PDF afbeelding (288 KB)