| Toelichting |
Achtergrond: De bevindingen over de landbouw, verzameld tijdens de huishoudelijke reis van de Agent van Nationale Oeconomie Goldberg in 1800 (zie verzoek om inlichtingen 'Fabrieken, landbouw, handel en scheepvaart'), werden afzondelijk beschreven in het 'Verbaal gehouden door den commissaris van landbouw [Kops] op de huishoudelijke reijze van den agent, wegens den staat van den landbouw, begonnen in het Land van Tholen, waar gemelde commissaris zich eerst bij den agent vervoegd heeft', dat berust in het ARA, 2.21.006.51 Archief Goldberg, inv. nr. 28.
Het verbaal geeft een beschrijving van allerhande zaken die tijdens de reis zijn aangetroffen, in een lopend verhaal, gerangschikt per gebied. Voorbeelden: grondsoort, wijze van ploegen, verbouwde gewassen, opbrengst, en prijzen, koop- en huurprijzen van boerderijen, lonen van landarbeiders, werkwijze, gegevens over vee, soort woningen, waterstaat. Hier en daar een opmerking over de aard van de bevolking: 'De landlieden zijn zeer gul, open, en gastvrij.' (blz. 7) De informatie is globaal; er zijn geen tabellen van prijzen of hoeveelheden.
Het Land van Tholen 1-9
Gewezen Markiezaat van Bergen 10-18
Meijerij van Den Bosch 19-39
Land van Cuijck 40-44
Rijk van Nijmegen tussen Maas en Waal 45-48
Gedeelte der Overbetuwe Bommel, Gent, Elden, Driel, Elst, Valburg 49-56
Kwartier van Veluwe tot aan het Loo 57-66
Kwartier van Zutphen 67-76
Districten rond Deventer, met bijvoegsel over de Marken 77-83
Salland, het zuidelijk gedeelte 84-91
Twente 92-108
Drenthe 109-124
Groningen 125-149
Friesland, woutkant 150-158
Friesland, kleigronden 159-169
Drostambt Vollenhoven en west-Salland 170-179
Voormalig Sticht, de zandgronden 180-186
Zuid-Holland 187-194
Westland 195-196
Gooiland 197-207
Noord-Holland 208-236
Gedrukte uitgaven: Het verbaal is gedeeltelijk uitgegeven in het Tijdschrift voor staathuishoudkunde en statistiek, deel 19 (1860) 313-328, 369-386 en 433-449 en deel 20 (1861) 1-10 en 65-77.
|
