Instelling
Secretaris van Staat voor de Financiën
Actief vanaf 01-05-1805 tot 05-06-1806
De Secretaris van Staat voor de Financiën voerde het financiële beleid en het beheer over alle goederen en bezittingen, rechten en inkomsten van de staat, met inbegrip van de convooien en licenten. Verder hield hij het oppertoezicht over de conversie van de oude staatsschulden en over de nationale loterij. Hij sloeg bij uitsluiting alle ordonnanties van betaling voor rekening van de Bataafse Republiek, moest alle staatsschulden prompt voldoen en zorgde voor de goede afwikkeling van de comptabiliteit van de koloniën, het staatsbezit buiten Europa en de Levantse handel. Ieder jaar diende hij op 1 november een algemene begroting gereed te hebben, met daarbij gevoegd de bijzondere begrotingen van de departementen van bestuur.
De Secretaris van Staat moest de Raadpensionaris van advies dienen en op gezette tijden aan hem verslag uitbrengen van zijn werkzaamheden. Bij al zijn mondelinge en schriftelijke rapportages diende hij de stukken in originali in te leveren, alsmede een concept-staatsbesluit of, in belangrijke zaken, een concept-voordracht aan de Vergadering van Hun Hoog Mogenden. Aan het begin van iedere maand diende de Secretaris van Staat bij de Raadpensionaris een met redenen omklede lijst in te dienen van onafgedane zaken. Tevens diende de Secretaris van Staat ieder jaar aan de Raadpensionaris een algemene staat van de financien van het gemenebest te overhandigen, vergezeld van een jaarrekening.
Een andere taak van de Secretaris van Staat was de eenparige heffing van convooien en licenten in de gehele Republiek en streng optreden tegen handel met vijanden van de staat. Ook voerde hij de administratie van alle landsdomeinen en domaniale rechten en hield hij toezicht op de zeestranden, strandvonderijen en prijsgoederen. De Secretaris van Staat voerde de taken uit die voorheen waren opgedragen aan de raden en generaalmeesters van de munt, zoals het oppertoezicht over alle munten en over het goud- en zilverwerk. Tevens voerde de Secretaris van Staat, samen met zijn secretaris-generaal, het beheer over het nationaal fonds tot mortificatie van de staatsschulden (zie afzonderlijke beschrijving). Voor dit laatste was hij in administratief opzicht verantwoording schuldig aan commissarissen uit de nationale rekenkamer en voor de gedane operaties alleen aan de Raadpensionaris. Aan de laatste diende hij het ook te melden indien een poging tot ondermijning van 's lands krediet werd ondernomen.
De Secretaris van Staat werd opgedragen zo snel mogelijk een algemeen voorstel in te dienen om na bezuiniging de gewone uitgaven te bestrijden. De maatregelen dienden evenredig op alle contribuanten te drukken, zodat de kleinste niet zwaarder zouden worden gelast en de industrie bevorderd. Ook moest het mogelijk worden buitengewone behoeften te financieren uit tijdelijke verhogingen.
De Secretaris van Staat voor de Financiën werd aangesteld door de Raadpensionaris. Deze benoemde bovendien de drie adviserende leden van de Raad van Financiën. De Secretaris van Staat voor de Financiën had namelijk buiten een secretaris en andere employés zes raadslieden, te weten drie adviserende raden van financiën en drie raden inzake de convooien en licenten, aan wie hij onder andere ook toezicht op deeltaken van zijn departement kon opdragen. Bovendien beschikte de Secretaris van Staat voor de uitvoering van besluiten van het gouvernement en voor het verkrijgen van inlichtingen uit de Departementen over een Raad van Financiën per departement (zie afzonderlijke beschrijving).
De secretaris van het departement werd benoemd door de Raadpensionaris uit een drievoudige nominatie. De overige employés werden door de Secretaris van Staat aangesteld na approbatie door de Raadpensionaris.
De secretaris van het Departement van Financiën assisteerde de Secretaris van Staat, voerde de administratie,met name ook de financiële administratie en registratie. Desgevraagd gaf hij de Secretaris van Staat advies en moest daarom de besluiten en regels van verleden en heden kennen. De secretaris was bevoegd voorstellen te doen inzake inhoudelijke of administratieve verbeteringen of bezuinigingen. Als hem iets ter kennis kwam dat de financiële belangen van het land raakte, diende hij dit aan de Secretaris van Staat te melden.
- Archief betreffende de Administratie der Nationale domeinen en geestelijke goederen, mei 1809 - april 1814.
- Archief van de amortisatiekas en het Nationaal mortificatiefonds 1801-1810
- Archief van de directie staatsloterij van het Ministerie van Financiën, 1757-1941. CAS-inventaris nr. 532, Winschoten, 2003.
- Archief van de Nassause domeinraad
- Archief van de Secretaris van Staat voor de Financiën
- Archief van het Ministerie van Financiën [1806-1810], onderdeel convooien en licenten
- Archieven van het Ministerie van Financiën, 1798-1813
- Collectie Canneman
De voornaamste bij deze instelling betrokken personen (links naar Repertorium applicatie):
- Achenbach, J. als klerk
- Achenbach, H.C. als tabelmaker
- Aeyelts, E.C. als hoofdcommies
- Aeyelts, E.C. als commies expediteur
- Alken, J. van als klerk
- Allen, W. als commies
- Bacot, D.C. als commies expediteur
- Bosma, R. als hoofdcommies
- Bouwmeester, J. als commies
- Braams, J.B. als klerk
- Canneman, Elias als secretaris van het departement
- Deventer, Johannes Abraham van als klerk
- Diest, W. van als klerk
- Donker Curtius, Boudewijn als klerk
- Ebell, Daniel als klerk
- Eckenhuysen, Frans als boekhouder
- Eekhout, C. als commies-notularis
- Fraser, J. als hoofdcommies
- Geijt, Anthony van als klerk
- Gogel, Isaac Jan Alexander als secretaris van staat
- Hackmeester Eekhout, J.W. als klerk
- Hemminga, J.A. als klerk
- Hertog, Willem Hendrik de als commies
- Heusde, A.A. van als klerk
- Heuvelman, J. junior als klerk
- Heykoop, M. als klerk
- Keuchenius, Jan Lambertus als klerk
- Kloot, Jan van der als commies ter ordonnantie
- Knippenberg, G. als klerk
- Koningsbergen, Victor Jacob als klerk
- Koog, Maarten van der als hoofdcommies
- Korte, Johan Christiaan als klerk
- Kouwenhoven, W. van als klerk
- Leeden, C. van der als klerk
- Leembruggen, Gerard als klerk
- Lon, D.J. van als klerk
- Maagh, P. als commies
- Meers, Philippus Dinant als commies-indexmaker
- Molière, Abel Caesar als thesaurier van de Domeinen
- Ninaber, A.J. als klerk
- Nolthenius van Elsbroek, C. als commies
- Pellisier, E. als klerk
- Polder, D.C. van de als klerk
- Quant, Carolus als commies
- Schermer, Cornelis als eerste klerk
- Schuler, J.E. als klerk
- Simons, François Arnould Noël als eerste commies notularis
- Sobels, Pieter Johannes Adrianus Lourentius als klerk
- Spies, F.W. als klerk
- Temminck, Evert als commissaris Domeinen Nassau
- Toulon, J.A.H. van als commies-indexmaker
- Trappen, D.N. van der als klerk
- Treijtelaar, Thomas als commissaris-directeur Klein Zegel
- Tromp, Hendrik als commissaris van de Nationale Thesaurie
- Troost, Jan als commies-notularis
- Uhrlep, Dirk als klerk
- Verbeek, Albert Jan als commissaris Domeinen Nassau
- Verwey, H. als klerk
- Visser, Leonardus A. als hoofdcommies
- Visser, Leonardus A. als commies expediteur
- Vloten, A.C. van als commissaris
- Voir, P. le als employé
- Vries, J.J. de als hoofdcommies
- Vries, Jan de als klerk-indexmaker
- Waalwijk, Joost Adriaansz. van als commies
- West, C. H. van als hoofdcommies
- Westendorp, R. als commies
- Zeeman, T.J. als klerk