Instelling
Huis Oranje-Nassau
Actief vanaf 30-11-1813 tot 04-03-1795
Aantekeningen:
Stadhouder Willem V vluchtte op 18 januari 1795 met zijn gezin uit Scheveningen naar Engeland. Hij overleed op 9 april 1806 in Brunswijk (Braunschweig, Pruisen). Op 4 maart 1795 is het stadhouderschap door de Staten-Generaal afgeschaft. Alle goederen van het huis van Oranje-Nassau in de Republiek werden geconfisqueerd. Als compensatie wees Napoleon in 1802 het vorstendom Fulda aan, waar de oudste zoon van Willem V, prins Willem Frederik, ging regeren. In 1806 echter leed hij aan Pruissische zijde de nederlaag tegen Napoleon en verloor zijn vorstendom. Op 30 november 1813 landde Frederik Willem, de latere soevereine vorst en Koning Willem I, vanuit Engeland op het strand van Scheveningen.
Wetgeving:
1795/03/04 Besluit van de Staten-Generaal: afschaffing van het stadhouderschap.
meer informatie
Archieven:
- Archief van het huis Oranje-Nassau: stukken betreffende de schadeloosstellingen, toegekend na 1795, 1801-1806
- Archief van Wilhelmina, prinses van Pruisen (1751-1820), echtgenote van Willem V, prins van Oranje, 1764-1822
- Archief van Willem I, prins van Oranje-Nassau, koning der Nederlanden (1772-1843), 1772-1821
- Archief van Willem V, prins van Oranje-Nassau (1748-1806), 1748-1806.
Literatuur:
Bornewasser, J.A., Kirche und Staat in Fulda unter Wilhelm Friedrich van Oranien 1802-1806. Fulda/Utrecht/Nijmegen, 1956.
Heijs, M.A.G. en E.A.T.M. Schreuder, "Verandering en continuïteit: het beheer van de domeinen van Nassau na 1795" in: L.A.F. Barjesteh van Waalwijk van Doorn en F.J. van Rooijen (red.), Tussen vrijheidsboom en oranjewimpel. Bijdragen tot de geschiedenis van de periode 1795-1813 (Rotterdam, 1995), p. 309-315.
Naber, J.W.A., ed., Correspondentie van de stadhouderlijke familie 1777-1795. Deel 1 1777-1793, deel 2 1793-1795. 's-Gravenhage, 1931.
Naber, J.W.A., ed., Correspondentie van de stadhouderlijke familie 1795-1820. Deel 3, 1795-1799. Deel 4, 1800-1807. Deel 5, 1807-1820. 's-Gravenhage, 1933-1936.
Naber, J.W.A., Overheersching en vrijwording. Geschiedenis van Nederland tijdens de inlijving bij Frankrijk juli 1810 - november 1813. Haarlem, 1913, derde herziene uitgave.