Instelling
Ministerie van Binnenlandse Zaken (1)
Actief vanaf 04-07-1806 tot 22-05-1809
Aanvankelijk overheerste, blijkens een decreet van 25 juni 1806 no. 10, de gedachte dat de Minister van Binnenlandse Zaken voldoende werk had aan de behartiging van het binnenlands bestuur, de waterstaat, de landbouw, de welvaart, het openbaar onderwijs en kunsten en wetenschappen. De openbare eredienst zou aan een Directeur-Generaal van Justitie en Politie worden overgelaten. Bij de benoeming van J.H. Mollerus tot Minister van Binnenlandse Zaken, bij decreet van 4 juli 1806 no. 8 en 9, bleef hem echter ook de openbare eredienst opgedragen. Vanaf 3 mei 1805 tot 3 februari 1807 was de Secretaris van Staat, daarna Minister van Binnenlandse Zaken, samen met de Secretaris van Staat, daarna minister van Financiën, tevens houder van het oppertoezicht over de nationale gebouwen in Den Haag.
Tot januari 1808 stond de Algemene Directie van de Waterstaat onder gezag van de Minister van Binnenlandse Zaken. Van 24 januari 1808 tot 28 december van datzelfde jaar vormde het Directoraat van de Waterstaat een zelfstandige eenheid. Vanaf 21 januari 1809 daarentegen werd de waterstaat weer in het ministerie van Binnenlandse Zaken opgenomen als tweede divisie. De Minister van Binnenlandse Zaken trad toen op als directeur-generaal van de waterstaat.
Vanaf 1807 vielen de Algemene Directie van het Openbaar Onderwijs en der Wetenschappen en de Algemene Directie der Schone Kunsten eveneens onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Binnenlandse Zaken. Op 11 mei 1808 werd een afzonderlijk Ministerie van Eredienst opgericht.
In 1807 was het ministerie van Binnenlandse Zaken nog niet in divisies verdeeld. Het had een secretaris-generaal, een hoofd-commies en een aantal commiezen. Verder vielen onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Binnenlandse Zaken de commissaris tot de zaken van de wis-, natuur-, schei- en werktuigkunde, de commissaris tot de zaken van het lager schoolwezen, de commissaris tot de zaken der geneeskundige staatsregeling, de commissaris tot de zaken van de landbouw, de commissaris tot de zaken van de fabrieken en trafieken en 's lands astronomist.
De organisatie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken was in 1808 als volgt: 1) generaal secretariaat registratie, archieven, liquidatie, rekening en ordonnancering; 2) eerste divisie met a) eerste bureau algemene en plaatselijke administratie, personeel, burgerwapening en corporaties, b) tweede bureau armwezen en statistiek en c) derde bureau geneeskundige staatsregeling, veeartsenijkunde en hospitalen; 3) tweede divisie landbouw, veeteelt, fabrieken, trafieken, koophandel en visserij; 4) directoraat-generaal van wetenschappen en kunsten en openbaar onderwijs (zie afzonderlijke beschrijving); 5) inspecteur over de maten en gewichten, tevens adviseur in zaken van wis-, natuur-, schei- en werktuigkunde; 6) rijksastronomist; 7) rijksarchivaris. In 1809 werd de waterstaat als tweede divisie aan het ministerie toegevoegd en werd de bestaande tweede divisie omgedoopt tot derde divisie.
- Archief van het Departement van Binnenlandse Zaken, 1796-1813
- Archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken [1806-1810]
- Archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: 1e Divisie Waterstaat, 1809
- Archief van het Ministerie van Financiën [1806-1810]
- Archieven betreffende de Waterstaat 1798 - 1813
- Archieven van de inspecteurs van de Waterstaat, 1798-1849
- Collectie H. Aeneae (1743-1810), 1769-1807
- Collectie Mollerus
- Departementsarchieven betreffende erediensten, periode 1805-1808
- Ministerie van Binnenlandse Zaken, maten en gewichten
De voornaamste bij deze instelling betrokken personen (links naar Repertorium applicatie):
- Aeneae, Henricus als inspecteur voor maten en gewichten, tevens adviseur wis-, natuur-, schei- en werktuigkunde
- Aeneae, Henricus als commissaris-adviseur tot de zaken der wis-, natuur-, schei- en werktuigkunde
- Auffmorth, Bernhard ten Zijthoff als chef de bureau
- Blom, Willem Frederik als klerk
- Brocx, Arnoldus als commies
- Brocx, Arnoldus als chef de bureau
- Cremer, Cornelis Willem als commies
- Crimpen, Pieter Gideon van als klerk
- Dedel, Jan als chef de bureau
- Deventer, W. van als klerk
- Diepen, Hendrik van als sous-chef
- Ebeling, Joan Jacob als chef de bureau
- Ende, Adriaan van den als commissaris tot de zaken van het lager schoolwezen
- Ende, Adriaan van den als inspecteur voor het lagere schoolwezen
- Fèvre de Montigny, Gillis Johannis Le als lid van de commissie van superintendentie tot de zaken van de verpondingen
- Fokker, Johan Pieter als landsastronomist
- Graaff, Servaas van de als commies
- Graaff, Servaas van de als klerk
- Groen van Prinsterer, Petrus Jacobus als inspecteur voor het geneeskundige
- Groen van Prinsterer, Petrus Jacobus als commissaris tot de zaken van de geneeskundige staatsregeling
- Haas, M. de als klerk
- Heilbron Czn., David als chef de bureau
- Hermans, A. als klerk
- Immerzeel, Johannes junior als commies
- Ising, J.H. als chef generaal secretariaat
- Janssen, Jacobus Didericus als chef de bureau
- Jeune, J.C.W. Le als commies
- Kops, Jan als commissaris tot de zaken van de landbouw
- Kuyk, J. van als klerk
- Leyden, Frédéric Auguste van als minister
- Maanen, Pieter Jacob van als commissaris-generaal voor het geneeskundige
- Medenbach Wakker, F.L. van als klerk
- Metelerkamp, Rutger als commissaris tot de zaken van het fabriekswezen
- Mighels, H. als klerk
- Mollerus, Johan Hendrik als minister
- Muller, F.C. als traducteur
- Muller, F.C. als commies
- Pillera, Willem Adriaan als commies
- Poll, Willem Jan van de als klerk
- Reiche, Christoph Anton als klerk
- Ruijter, Benjamin de als klerk
- Scheidius, G.G.C. als klerk
- Snouckaert van Schauburg, Albert Carel als controleur van de Koninklijke gebouwen binnen Utrecht
- Stralen, Simon van als klerk
- Stralen, Simon van als commies
- Streng, Jacob Siegfried als klerk
- Sweers, Hendrik als klerk
- Twent van Raephorst, Adriaan Pieter als minister
- Verboom, Willem Jan als klerk
- Visscher, Jan Jacob als klerk
- Voren, P. van der als commies
- Vos, Joannes als sous-chef
- Vredenburch, Ewout van als secretaris-generaal van de algemene directie van de Waterstaat
- Wast, J. als klerk
- Wenckebach, Caspar Johan als secretaris-generaal
- Wijn, Henricus van als archivarius
- Wit, Fop de als klerk