© Huygens ING - Amsterdam. Bronvermelding: H.J. Scheffer, 'Smalt, Willem (1853-1915)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. URL:http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn1/smalt [12-11-2013]
SMALT, Willem (1853-1915)
Smalt, Willem, journalist (Rotterdam 19-9-1853 - Rotterdam 18-6-1915).
Zoon van Johannes Reinier Smalt, commissionair in granen, en Hermina
Francina Maria van Hengelaar. Gehuwd sinds 28-9-1882 met Anna Catharina
Koch. Uit dit huwelijk werden 4 zoons geboren.
Smalt ging in Duitsland op kostschool, deed in 1876 het examen voor kandidaat-notaris en was korte tijd werkzaam op een notariskantoor. Hierna ging hij een tijdlang in zaken: onder meer als commissionair in kaas.
Negenentwintig jaar oud schreef Smalt het libretto bij Imilda, een romantische opera van Th.H.H. Verhey, die op 28 januari 1885 in première ging en acht opvoeringen haalde. In dat jaar werd Smalt muziekcriticus van het Rotterdamsch Nieuwsblad. Dit zal geschied zijn op voorspraak van zijn vader, die in het Rotterdamse culturele leven een grote rol speelde. Van 1886 tot 1894 heeft hij voor deze krant ook over beeldende kunst geschreven. De muziekrecensies van Willem Smalt kenmerkten zich door een grote kennis van zaken, een pittige wijze van schrijven en een zeer kritische instelling. Zijn beschouwingen, die meestal met het driesterteken waren gesigneerd, leidden tot diverse ernstige conflicten (onder meer dat van 1889 met C. von Bongardt, de directeur van de Hoogduitsche Opera in Rotterdam) en in 1902 werden de betrekkingen tussen Smalt en het Rotterdamsch Nieuwsblad verbroken.
Landelijk heeft Smalt grote faam verworven met het spotblad Abraham Prikkie's Op- en Aanmerkingen, dat verschenen is van 1891 tot 1896 en vrijwel geheel door hem werd volgeschreven. Het werd geïllustreerd door H.J.C. ('Jan') Linse (1843-1906). De hoofdschotel van dit periodiek werd, behalve door Linses tekening op de voorpagina gevormd door de gekruide briefwisseling tussen de kritische, maar monarchistische Bram Prikkie in Rotterdam en diens oude, radicale en republikeinse tante Lien te Amsterdam. In hun correspondentie, een journalistieke sensatie van de eerste orde, werden op rijm de landelijke gebeurtenissen besproken en nieuwtjes en roddel verteld. Als satirieus was Smalt met deze rubriek op zijn best. Hij besteedde verder veel aandacht aan de culturele gebeurtenissen in Nederland. Smalts blad is een waardevolle bron omtrent de jaren negentig van de vorige eeuw. Tijdens die periode werd door hem ook meegewerkt aan De Clown en Algemeen Belang, waarin hij op soortgelijke wijze schreef als in Abraham Prikkie's Op- en Aanmerkingen. Na zijn breuk met het Rotterdamsch Nieuwsblad heeft Smalt nauwelijks meer geschreven. Hij voelde zich miskend en gedesillusioneerd en langzaam maar zeker vereenzaamde hij. Vrienden van zijn vrouw moesten het gezin financieel de helpende hand bieden.
L: H.J. Scheffer, Willem Smalt. Kruidig chroniqueur (Rotterdam [enz.], 1963).
I: H.J. Scheffer, Willem Smalt. Kruidig chroniqueur (Rotterdam [enz.], 1963) 9 [Smalt omstreeks 1891].
H.J. Scheffer
Bovenstaande biografie weerspiegelt de stand van het onderzoek tot aan het jaar van publicatie in het gedrukte deel van het BWN. Dit jaar is hieronder weergegeven. Alle daarna verschenen literatuur is niet in de tekst verwerkt en wordt evenmin vermeld in de literatuuropgave (onder L).
Oorspronkelijke versie opgenomen in: Biografisch Woordenboek van Nederland 1 (Den Haag 1979)Laatst gewijzigd op 12-11-2013