Anthonie Heinsius and the Dutch Republic. Politics, War, and Finance

Jan F. de Jongste en Augustus J. Veenendaal Jr. eds.

Deze congresbundel is het resultaat van een internationale conferentie die het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis in 2001 organiseerde. De aanleiding vormde de voltooiing van de uitgave van De Briefwisseling van Anthonie Heinsius 1702-1720 die in 19 delen tussen 1976 en 2001 verscheen. Met de invalshoeken politiek, oorlog en financiën worden in de bundel de drie belangrijkste verantwoordelijkheden van raadpensionaris Heinsius in kaart gebracht.

De auteurs vestigen in hun bijdragen vooral de aandacht op de vraag hoe de politiek, de oorlogsvoering en haar financiering functioneerde, meer dan wat plaatsvond aan gebeurtenissen en ontwikkelingen. De thematiek betreft onder meer de wijze waarop de alliantie van de Nederlandse Republiek en Engeland werd opgebouwd en de operationalisering van de samenwerking tussen de geallieerden op oorlogsgebied. Aandacht is er ook voor de gevolgen van de oorlogen voor het intern functioneren en de internationale politiek van de Republiek en voor de burger die zwaardere lasten moest opbrengen of, zoals in de Zuidelijke Nederlanden, werd geconfronteerd met rondtrekkende en plunderende legers. Hoe zich de ideeën ontwikkelden over de Republiek als commerciële mogendheid is ook een van de onderwerpen evenals de vraag of de bedepreken van predikanten een vorm van propaganda waren. De raadpensionaris zelf komt aan bod in een bijdrage waarin zijn persoon en functioneren worden belicht.

Inhoudsopgave

Politics
1. Augustus J. Veenendaal Jr., Who is in charge here?Anthonie Heinsius and his Role in Dutch Politics
2. Jonathan Israel, Heinsius, Dutch raison d’État, and the Reshaping of the Baltic andEastern Europe
3. David Onnekink, Anglo-Dutch Diplomacyduring the Opening Years of the War of the Spanish Succession, 1702-1704
4. Jan. A.F.de Jongste, The 1690s and After: TheLocal Perspective
5. Donald Haks, Propaganda from thePulpit?
6. Ida J. Nijenhuis, Shining Comet, FallingMeteor: Contemporary Reflections on the Dutch Republic as a CommercialPower during the Second Stadholderless Era

War
7. Reginald de Schryver, Warfare in the SpanishNetherlands, 1689-1714: Remarks on Conquest and Sovereignty, Occupationand Logistics
8. Olaf van Nimwegen, The Dutch Barrier: itsOrigins, Creation, and Importance for the Dutch Republic, 1697-1714
9. John B. Hattendorf, 'To Aid and Assist the Other': Anglo-Dutch Cooperation in CoalitionWarfare at Sea, 1689-1714
10. John Stapelton, Grand Pensionary at War: Anthonie Heinsius and the Nine Yearës War,1689-1697
11. John T. O'Connor, The Religious Zealot andthe Charlatan: Two French Adventurers in Early Eighteenth-CenturyAmsterdam

Finance
12. Wantje Fritschy, The Poor, The Rich, and the Taxes in Heinsius' Times