Van Lennep – editeursingrepen

Lijst met editeursingrepen en onzekere lezingen

 

Het reisdagboek van Van Lennep is voor deze digitale editie geheel opnieuw bekeken. Tot 8 augustus is gebruikt gemaakt van de meest voltooide versie van het reisdagboek. Waar deze versie afbreekt, is het reisverslag aangevuld met de brieven aan Antje. Ook daar breekt Van Lennep zijn relaas af voor het einde van de reis. Wie wil weten hoe de reis na 31 augustus verliep, kan alleen bij het reisjournaal van Van Hogendorp terecht.

In het reisverslag van Van Lennep zijn correcties te vinden in twee kleuren inkt. De eerste laag, in een iets donkerder inkt dan de gewone schrijflaag, is waarschijnlijk van Van Lennep afkomstig. Een latere correctielaag in paarse inkt is hoogstwaarschijnlijk niet van zijn hand. Mogelijk bracht zijn kleinzoon deze correcties aan.

De tekst van deze diplomatische editie geeft de laatste laag van het handschrift weer die door Van Lennep zelf is aangebracht. Dit wil zeggen dat de correcties in donkere inkt zijn overgenomen, de correcties in paars niet. Alleen enige duidelijke verschrijvingen zijn door de editeurs gecorrigeerd. Deze ingrepen worden evenals onduidelijkheden in het manuscript verantwoord in de lijst met editeursingrepen. Editeursuitleg is cursief afgedrukt tussen rechte haken. Bij editeursingrepen wordt eerst de gecorrigeerde tekst geciteerd, en dan volgt na een spekhaak (<) de tekst uit het manuscript. Een Duitse komma (/) wordt gebruikt om twee mogelijke lezingen te scheiden. Twijfel aan de lezing krijgt na het betreffende woord deze toevoeging: [?]. Onleesbare woorden worden aangeduid als: [xxx].

Deel 1

30 Mei

  • Toen dwingelandij etc. [Van Lennep maakt dit niet af]
  • Leidt men in in de ziekezaal < Leidt me in in de ziekezaal
  • zeeheld op het Muzeum/ Museum [?]

1 Juny

  • Na een goede nachtrust te hebben genoten, < Na een goede nachtrust te hebben,

4 Juny

  • fraaie servicen/ servisen [?] en theegoed

5 Juny

  • Hier zagen wij eene geneverstookerij/ jeneverstookerij [?]
  • geen Friessche genever/ jenever [?] meer lusten:

6 Juny

  • Het Stadhuis is nogal merkwaardig [Het kan zijn doorgehaald, dwarsstreep t en dwarsstreep H gaan in elkaar over]

18 Juny

  • oostergo/ oosterge [?]van water ontlast
  • dat in de vaart een vrolijk/ vroolijk [?]schouwspel opleverde
  • crapuleuse [?] zedeloosheid
  • zelfs eenigzins onnoozel voorkomen < zelfs eenigzins onnoozen voorkomen
  • een kop of tien suikerij < een kop op tien suikerij

19 Juny

  • 19 Juny < 10 Juny

22 Juny

  • eene erbarme­lijke predikatie van Ds Binckius/ Binckins [?]

25 Juny

  • de belastingen en verpondingen < de belastingen en verpondigen

Deel 2

30 Juny

  • De Schaapskooi zoeken die haar wacht/ Belaên met witte en zwarte vacht [Kennelijk is het blad waarop deze regels staan voor een rekensom gebruikt. Aan het begin van de eerste regel is het getal 25 te lezen. Voor de tweede regel staat waarschijnlijk 10]

4 July

  • mar­chandes de modes < mar­chaudes de modes

9 July

  • Het Heereveen is eene groote [Het kan zijn doorgehaald, dwarsstreep t en dwarsstreep H gaan in elkaar over]
  • langs een niet onaangenamen weg < langs een geen onaangenamen weg

11 July

  • kwamen wij na twee en een half uur gaans aan het dorp xx [Van Lennep laat na xx een plek open]

12 July

  • Zaturdag 12 July < Zaturdag 12 Juny

13 July

  • en wandelde met ons < en wandelde met ons met ons [In beide versies van het handschrift wordt met ons herhaald. Hier begint van een nieuw katern.]

14 July

  • de Ommerschans 82 [?]

15 July

  • ‘Wel daar ik van daan kom, liever < Wel daar ik van daan kom, liever
  • En bidt vergeefs om ’t daaglijksch < En bidt vergeefs om ’t daaglijsch
  • Den droeven kommer te verzachten < Des/ Der [?]droeven kommer te verzachten
  • En U haar [?] smart en rampspoed wijten
  • Phariseeuwen/ Pharizeeuwen [?]

21 July

  • is ’t alleen dat overschiet < is ’t alleen dat overscheit
  • de zwakke naneef van/ aan [?] der vad’ren kracht onteert

26 July

  • de meest westwaards liggende provinciën. < de meest westwaards liggende. Ei [Met Ei wilde Van Lennep willicht ‘Einde van het tweede deel’ beginnen.]

Deel 3

27 July

  • den heer van Nagell toebehoorend [Na heer is een open plaats gelaten, waarschijnlijk voor een voornaam]

29 July

  • haar vertellende dat hij/ zij [?] wel dronken
  • de advokaten Quarles en Leuve [?] Cels [?]

30 July

  • Nu hoorden wij de heeren Cels [?] en Van Rappard
  • alleen dan strak op de anderen < alleen dan wanneer strak op de anderen [Na wanneer is men hem niet aanzag doorgehaald. Waarschijnlijk is wanneer per ongeluk blijven staan]

Slot

8 Augustus

  • die reeds tot zoover loopt, opgehost [?] zijnde

10 Augustus

  • hij/ wij [?] keerde dus in toom [?]
  • bij den adv Ganderheyden [?]

12 Augustus

  • boomgaarden aan de andere zijde < boonegaarden aan de andere zijde

14 Augustus

  • boezelaars, hilversums [?] everlast

18 Augustus

  • want Leerdam was dienstijds [?] een klein Spa
  • voorts weer naar de koeijensluis [?]
  • Vandaar geleidde hij ons langs den nieuw [?]
  • les in de oeconomie en Politiek < les in de oeconomie [?] en Politien [?]

19 Augustus

  • den opzichter Regemoster [?]

20 Augustus

  • De kerk van binnen [?] door de maan verlicht

24 Augustus

  • Beroertensween van Renesse < Beoertensween [?] van Renesse

25 augustus

  • wandelden wij naar Bieselinge[?]

27 Augustus

  • 90 schreden van zijn hoogste stuk < 90 schreden van zijn hoogste stu
  • Ook zagen wij de hertekamp/ hartekamp [?]
  • Bij de kerk in een koor leidde ons de Schoolmeester [xxxx]
  • Het diner was vrij droevig/ droog [?]

28 Augustus

  • Gobius, waar wij aandeden < Gobius, waar wij aanden[?]

29 Augustus

  • en met rood fluweele kussens [?]
  • de freule Van Boetzelaar en juff. Schuder [?]

30 Augustus

  • de commissaris van ’t D[xx]tsche veer
  • weiland en niet [?] onaartige [?] plaatsen
  • verdeeld en met zes voeren [?] doorschooten [?]
  • De Heer VD Snoube [?]
  • voor het godsd. onderwijs der meest [?] kinderen
  • dan alleen die aan schurft < da allee die aan schurft
  • Een roei [?] schuitje bracht ons niet aan wal
  • aten wij een boterham < aten wij een boteham
  • en de regen viel ducht neder < en de rege viel ducht/ docht [?] neder
  • en liepen langs schoone dijken < en liepen langs schoone dijke
  • en beslijkt met geweldigen geregen [?]
  • kwamen wij aan ’t zogen. [?] hoofd
  • want [?] de weg al slechter en slechter
  • terwijl hij zoo glad was < terwijl hij zoo lad was
  • de Duitscher die te M. met ons logeerde < de Duitscher [?] di te M. met ons logeerde

31 Augustus

  • Te 9 uur[xx][?] leende ik schoenen
  • ging met VH naar de groote [?] kerk
  • nederige [?] preek van [?] prop. de Witt
  • Daarna [?] wandelden wij < Daarna [?] wandelde wij
  • Daarna gedaan[?] wij pakten
  • De kastelein had reeds [?]
  • en gaf ons dienvolgens [?]
  • waarvan 2 h bestaat [tussen de regels toegevoegd, plaatsing onzeker]
  • dat er om geen overvaer/ overvaar [?] te denken was
  • Wij onderwerpen ons aan < Wij onderwerpe ons aan
  • bij [?] een [?] water[?] zagen leggen
  • vervolgens den Oostedijk [?]
  • tot aan de Zyp waar < tot aan de Zyp waa
  • de avond was heerlijk [?] en zeer [?] stil