Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

Volgens de nieuwe kerkorde van de Nederlandse Hervormde Kerk (NHK) van 1951 werd de zending een van de taken van deze kerk. Bijgevolg fuseerden de met de kerk geestelijk verbonden zendingscorporaties en werd de Raad voor de Zending (RvdZ) van de Nederlandse Hervormde Kerk opgericht. Iedere classis werd verplicht om een zendingscommissie in te stellen. De voornaamste taak van een dergelijke commissie was het verschaffen van financiële en materiële steun aan de zending buiten Europa. Veel classes hadden overigens al vóór 1951 een dergelijke commissie of vereniging. Het lijkt erop dat, met name in classes die dit in 1951 nog niet hadden gedaan, de commissie al spoedig aan belang inboette. Wat de slagkracht van de classicale commissies belemmerde was het gegeven dat de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) niet wilde fuseren met de andere hervormde corporaties. In classes waar de Gereformeerde Bond veel aanhangers had, steunde de classicale commissie ofwel het zendingswerk van de GZB, ofwel men verdeelde de inkomsten tussen GZB en RdvZ. Door de verschillende richtingen binnen de NHK, gecombineerd met het gegeven dat de RvdZ en de GZB het zendingsbeleid zelf vormgaven, functioneerden de classicale commissies over het algemeen moeizaam.

De Zendingsvereniging binnen de classis Franeker 'werkte' dat wilde zeggen zamelde geld in voor de zendingspost Cheribon op West-Java van de Nederlandsche Zendings Vereeniging. In 1937 werkte men in het bijzonder voor de zendeling S. van der Linde. Na de Tweede Wereldoorlog zamelde men ook geld in voor het zendingswerk op Zuid-Oost-Celebes. Als classicale zendingscommissie probeerde men bovendien contact te onderhouden met zendelingen (en vrouwen) van het betreffende veld.

De vereniging had een bestuur met een voorzitter, secretaris, en penningmeester. De overige leden vertegenwoordigden elk hun eigen gemeente binnen de classis. Daarnaast was de Zendingscommissie voor Harlingen (1921) aangesloten bij de classicale zendingsvereniging. In 1949 waren ds. P.J.D. van Malssen voorzitter, G. Wijtsma secretaris en R. Baarda penningmeester. In 1960 waren dat respectievelijk Ds. W. Reezigt, Ds. R. Houtsma en Joh. Dokter.

'Deze commissie (d.i. de Classicale Zendingscommissie) heeft tot taak, de zendingsarbeid der gemeente in breder verband te brengen en de verbinding te vormen tussen de gemeenten en de raad voor de zending, inzonderheid ook door het voorleggen aan de gemeenten binnen haar ressort van een aandeel in de kosten van het zendingswerk.'

(Kerkorde Ned. Hervormde Kerk 1951. Ordinantie voor het Apostolaat, artikel 7 'het werk der zending)

• Geldwerving
• Informatievoorziening en propaganda

• Azië

• Nederland
• Franeker (classis NHK)

Er bevinden zich wel archivalia over de commissie in Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum).

Toegangsnummer: 243-01
Archieftitel: Classis Sneek van de Nederlandse Hervormde kerk

109

Rapport ingekomen van een commissie van onderzoek naar de mogelijkheden om een speciale classis vergadering over de zending te beleggen, 1897
 

110

Rapport betreffende de zending, met bijlagen, 1900-1923, onvolledig

111

Stukken betreffende de besteding van de zendingsgelden, 1912, 1915
 

112

Rapport betreffende de af te betalen schuld van de Zendingscommissie aan de Particuliere Synode (N.G.), 1914

113

Rapport ingekomen van een commissie van onderzoek naar de vraag hoe de kerken denken over de zendingsarbeid, ongedateerd.

117

Notulen van de commissie van samenwerking voor de Zending, 1955 - 1958

• Vanaf 1948 is er informatie over het werk van de classes te vinden in de rubriek 'En nu de Classis' van het Nederlands Zendingsblad, maandblad van de Verenigde Nederlandse Zendingscorporaties te Oegstgeest.

• In het archief van de Hervormde Kerk van Harlingen zit geen materiaal over de zendingscommissie te Harlingen.

• De genoemde periodiek is aanwezig in het Persmuseum (Amsterdam) (1938-1940).