Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

Contact

Zusters van het Arme Kind Jezus

Naam	Zusters van het Arme Kind Jezus
Naamsvarianten	Sorores Pauperis Infantis Jesu (PIJ) Congregatie van de Zusters van het Arme Kind Jezus Zusters van het Arme Kind Jezus (PIJ)
Periode	1844-2011
Denominatie	rooms-katholiek
Org	Missie

Geschiedenis
Geografie
Niet-archivalische bronnen
Het archief
Totaal

Korte geschiedenis	De congregatie De congregatie van de Zusters van het Arme Kind Jezus werd in 1844 gesticht in Aken (Duitsland) door Clara Fey (1815-1894). Fey besloot hiertoe in overleg met haar latere medezusters Leocadia Startz (Zr. Theresia), Wilhelmine Istas (Zr. Dominika) en Louise Vossen (Zr. Aloysia). Zij werd bijgestaan door de kapelaans Andreas Fey, haar broer, en Wilhelm Sartorius en door bisschop Johannes Theodor Laurent. De zusters verlieten Duitsland vanwege de Kulturkampf en stichtten een nieuw huis in Simpelveld (provincie Limburg) in 1875. Dit werd in 1878 ook het moederhuis met de zetel van het algemeen bestuur en is dat tot op heden gebleven. De congregatie specialiseerde zich in de zorg voor kinderen. In 1932 telde zij vijf provincies en ongeveer 2.100 leden, terwijl voor ongeveer 20.000 kinderen werd gezorgd. De missie *Ned. Indië/Indonesië* In 1932 stichtte de Nederlandse provincie een statie in Pasoeroean in de apostolische prefectuur van Malang van de paters Karmelieten. In 1960 hadden zij de leiding over scholen in Malang, Batu en Pasoeroean. De zusters hielden zich bezig met onderwijs aan Javaanse en Chinese kinderen. Verder hadden zij een noviciaat voor Indonesische kandidaat-zusters. Vanuit het generalaat in Simpelveld zijn missies opgezet in de Verenigde Staten in 1923 en in Colombia in 1938. Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Van Woesik, 75, Willemsen, I, par. 2-60, Pius-almanak 1960/61, 434 en 462.
Organisatie	In 1844 sloten Clara Fey, Leocadia Startz, Wilhelmine Istas en Louise Vossen zich aaneen tot een religieuze gemeenschap. De dagorde werd opgesteld door bisschop Laurent, tevens vriend en begunstiger. In mei 1845 werden de statuten op basis van de regel van Augustinus bij de aartsbisschop van Keulen ingediend. In 1848 werd de congregatie door de Pruissische regering goedgekeurd. De paus keurde de congregatie pas voorlopig goed in 1869, in 1888 gevolgd door een definitieve goedkeuring. Clara Fey werd in 1850 gekozen tot de eerste algemene overste, haar broer Andreas Fey werd benoemd tot rector van het klooster. In 1920 werd de Nederlandse provincie opgericht met het moederhuis in Maastricht. Het generalaat bevindt zich in Simpelveld. De burgerlijke rechtspersonen in Nederland zijn de 'Vereeniging tot bevordering van het Gesticht van het Arme Kind Jezus' en 'De kindertehuizen der zusters van het Arme Kind Jezus'. Alle informatie is geput uit: Pius-almanak 1960/61, 380-381.
Doelstelling	Tot de doelstellingen van de congregatie behoorden onderwijs, jeugdwerk en missiewerk. Concreet werd het werk bepaald door plaatselijke omstandigheden en noden. De congregatie richtte zich daarbij in het bijzonder op arme en verwaarloosde kinderen die "in maatschappelijke nood verkeerden" met de bedoeling hen verpleging, opvoeding en onderwijs te bieden.
Taken en activiteiten	Onderwijs (hieronder ook kweekscholen) Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Continenten	Azië
Lokatie	Nederlands Indië Bisdom Malang, Java Pasoeroean Batoe

Selectie uit de literatuur

Titel	In dienst van het arme kind / [tekst en fotogr.: J. Hermans]
Auteur	J.L.W.M. Hermans (1948-)
Reeks	Katholieke Informatie ; nr. 25
Paginering	92 p
Uitgever	Oegstgeest : Stichting R.K. Voorlichting
Jaar van uitgave	[1994]

Titel	Moeder Clara Fey van het arme Kind Jezus. In het Nederlands bewerkt door G. Vriens S.J.
Auteur	Pfülf sj, O.
Paginering	422
Uitgever	Den Haag:
Jaar van uitgave	1954

Titel	Zusters in Japanse concentratiekampen op Java. Uit brieven van een missiezuster.
Auteur	NN
Paginering	??
Uitgever	Soerabaja:
Jaar van uitgave	1946

Titel	Haus Loreto in Simpelveld : Erinnerung an die goldene Jubelfeier des Generalmutterhauses der Schwestern vom armen Kinde Jesus, 1928 / [P. Geurts ... et al.]
Auteur	Petr. Geurts
Paginering	190 p
Uitgever	Düsseldorf : Schwann
Jaar van uitgave	1928

Titel	Simpelveld : een geschiedenis van licht en blĳdschap / W.G. Creutz Lechleitner
Auteur	W.G. Creutz Lechleitner
Paginering	54 p
Uitgever	Roermond : Romen
Jaar van uitgave	1924

Periodieken

Titel	Harten troef : tĳdschrift der Zusters van het Arme Kind Jesus
Uitgever	Maastricht : Zusters van het Arme Kind Jesus
Jaar van uitgave	1954-...

Interviews

Geen interviews.

Meer over het archief

Beschrijving archief	Het archief van de Nederlandse provincie bevindt zich in het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha. Het bestaat uit stukken over de stichteres en de geschiedenis van de congregatie, verder zijn er stukken over: spiritualiteit, regel, leden, provincialaat, in- en externe contacten, vestigingen in Nederland en Indonesië, werkzaamheden in Nederland en de missie, bestuur en organisatie, eigendommen, economaat, jubilea, informatie en publicaties. Het fotoarchief is niet overgedragen aan het Erfgoedcentrum. Het archief is toegankelijk gemaakt door middel van een inventaris. die niet op de website is geplaatst, maar wel opgevraagd kan worden bij het Centrum.
Bewaarplaats	Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, St. Agatha
Periode archief	1810-2005
Openbaarheid	beperkt
Omvang	ruim 3500 inventarisnummers [NB niet doorlopend genummerd]
Toegang soort	Inventaris met inleiding
Toegang titel	Zusters van het arme Kind Jezus (KAN A69a)
Bijzondere relevantie	Toon Verberg Selectie Verwezen wordt naar de inventaris van KAN Algemeen 1157. Correspondentie met missie-instellingen, waaronder de Priestermissiebond, Pauselijke Missie-actie en Nederlandse Caritas Missie. 1942-1968, 1980. 1 omslag 2143. Boek "In Dienst van het arme Kind", door mag. dr. J. Hermans, over het werk van de Zusters van het arme Kind Jezus, publicatie ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de Congregatie en de 100ste herdenking van de sterfdag van de stichteres, met Duitse vertaling en tekst van de voordracht gehouden door Jo Hermans bij de presentatie van het jubileumboek. 1993. 2 delen, 1 stuk 2146-2147. Brochures houdende algemene informatie over missiewerk en over het werk van de Congregatie. [1958], z.j. 2 deeltjes 2146."Kinderen vragen Liefde". [1958] In tweevoud aanwezig. 2147. "Missio PIJ". z.j. In het Duits, Engels, Frans en Nederlands. Uitgegeven door de Congregatie. Indonesië 1474-1493. Stukken betreffende het missiewerk van de Congregatie op Java (Pasuruan, Batu en Malang) en Madura (Sumenep). 1931-1960. 20 omslagen NB. Plaatsingsnummer 1490 heeft als bijlage een geluidsband van het 25-jarig jubileum van de Clara Fey-school te Pasuruan. 3032-3036. Kwartaalberichten van Indonesië. 1936-1960 (niet compleet). 5 omslagen 3032. Batoe/Batu (Java), 1936-1960. 3033. Malang (Java), 1957-1960. 3034. Pasoeroean/Pasuruan (Java), 1934-1960. 3035. Soerabaia (Java), 1946-1948. 3036. Sumenap (Madura), 1960 3070. Notitie houdende enkele gegevens over de reis en de eerste maand van het verblijf van de eerste zusters in Indonesië, overgenomen uit de kroniek van 1932 t.b.v. 40 jaar missie. 1972. 1 stuk 1515-1518. Stukken betreffende het verblijf van de zusters in Indonesië. 1932, 1946, z.j. 1515. Artikel "Weite Welt. Java-Mission der Schwestern vom armen Kinde Jesu". 1932. 1516. Stalenkaart van kampkleding en kampnummers van de zusters alsmede een handgemaakte stofomslag met tekst. z.j. 1517. "Kampalbum" van zuster Josepha Cornelia. z.j. (in tweevoud aanwezig). 1518. "Zusters in Japanse concentratiekampen op Java. Uit brieven van een missiezuster". Met als bijlagen enkele tekeningen en een lijst met de namen van de zusters die in kampen verbleven. 1946. (in tweevoud aanwezig). 1523. Verhandeling "Herinneringen aan ons kampleven te Malang, Karang Panas en Lampersari Semarang. Aangeboden aan al onze lieve moeders en zusters in 't vaderland" door zuster Andrea Ludw. van het arme Kind Jezus, met bijlagen. 1945-1946. 1 omslag 3044. Tekst houdende een beknopt verslag van de jaren tijdens de Tweede Wereldoorlog in Indonesië. 1946. 1 cahier 3031. Jaarverslagen van Indonesië. Batu 1955-1959, Malang 1959, Pasuruan 1955-1960. 1955-1960. 1 omslag 987-990. Verslagen van visitatiebezoeken van de provinciale overste aan de huizen in Nederland en Indonesië. 1921-1975. 3 delen en 1 omslag 3037-3043. Statistieken van Indonesië. 1934-1959. 7 omslagen 3037. Batoe, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1937-1959. 3038. Batoe. Zahlenberichten/Verslagen over personen, 1938-1959. 3039. Malang, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1956-1959. 3040. Malang, Verslagen over personen, 1956-1959. 3041. Pasoeroean, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1934-1959. 3042. Pasoeroean, Zahlenberichten/Verslagen over personen, 1935-1959. 3043. Sumenep, Personalbestanden/Verslagen over personen, 1959 392. Register houdende overzichten van de aantallen zusters in de diverse huizen in Nederland en in Indonesië. 1951-1959. 1 deeltje 3411. Lijst houdende een overzicht van alle kloosters/communiteiten in Nederland en Indonesië met datum van vestiging en eventuele sluiting. 2003. 2 stukken 2106. [Stukken betreffende inzegeningen en jubilea van vestigingen van de Nederlandse Provincie:] 50-jarig verblijf van de zusters in Indonesië. 1982. 2086. [Stukken betreffende jubilea van vestigingen van de congregatie buiten Nederland:] "Rückblick auf ein Jubeljahr: 25 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus auf Java; 100 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus in Wien; 100 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus in Echternach". 1957-1958. 2988. Documentatiemateriaal over de congregatie in diverse landen. Indonesië. z.j. 1 omslag Colombia 1525-1526. Stukken betreffende het werk van zusters van de Congregatie in Columbia. 1937-1969. 2 omslagen 1525. Brieven van zusters uit Columbia. 1937-1969. 1526. "Columbien. Ein Reisebericht" van zr. Clara Chantal PIJ. 1956 (in drievoud). Ruim voorzien van kleurenfoto's.

Websites

www.Manete-in-me.org

Opmerkingen

Informatiewaarde

Gering

Geschiedenis

Korte geschiedenis	De congregatie De congregatie van de Zusters van het Arme Kind Jezus werd in 1844 gesticht in Aken (Duitsland) door Clara Fey (1815-1894). Fey besloot hiertoe in overleg met haar latere medezusters Leocadia Startz (Zr. Theresia), Wilhelmine Istas (Zr. Dominika) en Louise Vossen (Zr. Aloysia). Zij werd bijgestaan door de kapelaans Andreas Fey, haar broer, en Wilhelm Sartorius en door bisschop Johannes Theodor Laurent. De zusters verlieten Duitsland vanwege de Kulturkampf en stichtten een nieuw huis in Simpelveld (provincie Limburg) in 1875. Dit werd in 1878 ook het moederhuis met de zetel van het algemeen bestuur en is dat tot op heden gebleven. De congregatie specialiseerde zich in de zorg voor kinderen. In 1932 telde zij vijf provincies en ongeveer 2.100 leden, terwijl voor ongeveer 20.000 kinderen werd gezorgd. De missie *Ned. Indië/Indonesië* In 1932 stichtte de Nederlandse provincie een statie in Pasoeroean in de apostolische prefectuur van Malang van de paters Karmelieten. In 1960 hadden zij de leiding over scholen in Malang, Batu en Pasoeroean. De zusters hielden zich bezig met onderwijs aan Javaanse en Chinese kinderen. Verder hadden zij een noviciaat voor Indonesische kandidaat-zusters. Vanuit het generalaat in Simpelveld zijn missies opgezet in de Verenigde Staten in 1923 en in Colombia in 1938. Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Van Woesik, 75, Willemsen, I, par. 2-60, Pius-almanak 1960/61, 434 en 462.
Organisatie	In 1844 sloten Clara Fey, Leocadia Startz, Wilhelmine Istas en Louise Vossen zich aaneen tot een religieuze gemeenschap. De dagorde werd opgesteld door bisschop Laurent, tevens vriend en begunstiger. In mei 1845 werden de statuten op basis van de regel van Augustinus bij de aartsbisschop van Keulen ingediend. In 1848 werd de congregatie door de Pruissische regering goedgekeurd. De paus keurde de congregatie pas voorlopig goed in 1869, in 1888 gevolgd door een definitieve goedkeuring. Clara Fey werd in 1850 gekozen tot de eerste algemene overste, haar broer Andreas Fey werd benoemd tot rector van het klooster. In 1920 werd de Nederlandse provincie opgericht met het moederhuis in Maastricht. Het generalaat bevindt zich in Simpelveld. De burgerlijke rechtspersonen in Nederland zijn de 'Vereeniging tot bevordering van het Gesticht van het Arme Kind Jezus' en 'De kindertehuizen der zusters van het Arme Kind Jezus'. Alle informatie is geput uit: Pius-almanak 1960/61, 380-381.
Doelstelling	Tot de doelstellingen van de congregatie behoorden onderwijs, jeugdwerk en missiewerk. Concreet werd het werk bepaald door plaatselijke omstandigheden en noden. De congregatie richtte zich daarbij in het bijzonder op arme en verwaarloosde kinderen die "in maatschappelijke nood verkeerden" met de bedoeling hen verpleging, opvoeding en onderwijs te bieden.
Taken en activiteiten	Onderwijs (hieronder ook kweekscholen) Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Geografie

Continenten	Azië
Lokatie	Nederlands Indië Bisdom Malang, Java Pasoeroean Batoe

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur

Titel	In dienst van het arme kind / [tekst en fotogr.: J. Hermans]
Auteur	J.L.W.M. Hermans (1948-)
Reeks	Katholieke Informatie ; nr. 25
Paginering	92 p
Uitgever	Oegstgeest : Stichting R.K. Voorlichting
Jaar van uitgave	[1994]

Titel	Moeder Clara Fey van het arme Kind Jezus. In het Nederlands bewerkt door G. Vriens S.J.
Auteur	Pfülf sj, O.
Paginering	422
Uitgever	Den Haag:
Jaar van uitgave	1954

Titel	Zusters in Japanse concentratiekampen op Java. Uit brieven van een missiezuster.
Auteur	NN
Paginering	??
Uitgever	Soerabaja:
Jaar van uitgave	1946

Titel	Haus Loreto in Simpelveld : Erinnerung an die goldene Jubelfeier des Generalmutterhauses der Schwestern vom armen Kinde Jesus, 1928 / [P. Geurts ... et al.]
Auteur	Petr. Geurts
Paginering	190 p
Uitgever	Düsseldorf : Schwann
Jaar van uitgave	1928

Titel	Simpelveld : een geschiedenis van licht en blĳdschap / W.G. Creutz Lechleitner
Auteur	W.G. Creutz Lechleitner
Paginering	54 p
Uitgever	Roermond : Romen
Jaar van uitgave	1924

Periodieken

Titel	Harten troef : tĳdschrift der Zusters van het Arme Kind Jesus
Uitgever	Maastricht : Zusters van het Arme Kind Jesus
Jaar van uitgave	1954-...

Interviews

Geen interviews.

Het archief

Meer over het archief

Beschrijving archief	Het archief van de Nederlandse provincie bevindt zich in het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha. Het bestaat uit stukken over de stichteres en de geschiedenis van de congregatie, verder zijn er stukken over: spiritualiteit, regel, leden, provincialaat, in- en externe contacten, vestigingen in Nederland en Indonesië, werkzaamheden in Nederland en de missie, bestuur en organisatie, eigendommen, economaat, jubilea, informatie en publicaties. Het fotoarchief is niet overgedragen aan het Erfgoedcentrum. Het archief is toegankelijk gemaakt door middel van een inventaris. die niet op de website is geplaatst, maar wel opgevraagd kan worden bij het Centrum.
Bewaarplaats	Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, St. Agatha
Periode archief	1810-2005
Openbaarheid	beperkt
Omvang	ruim 3500 inventarisnummers [NB niet doorlopend genummerd]
Toegang soort	Inventaris met inleiding
Toegang titel	Zusters van het arme Kind Jezus (KAN A69a)
Bijzondere relevantie	Selectie Verwezen wordt naar de inventaris van KAN Algemeen 1157. Correspondentie met missie-instellingen, waaronder de Priestermissiebond, Pauselijke Missie-actie en Nederlandse Caritas Missie. 1942-1968, 1980. 1 omslag 2143. Boek "In Dienst van het arme Kind", door mag. dr. J. Hermans, over het werk van de Zusters van het arme Kind Jezus, publicatie ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van de Congregatie en de 100ste herdenking van de sterfdag van de stichteres, met Duitse vertaling en tekst van de voordracht gehouden door Jo Hermans bij de presentatie van het jubileumboek. 1993. 2 delen, 1 stuk 2146-2147. Brochures houdende algemene informatie over missiewerk en over het werk van de Congregatie. [1958], z.j. 2 deeltjes 2146."Kinderen vragen Liefde". [1958] In tweevoud aanwezig. 2147. "Missio PIJ". z.j. In het Duits, Engels, Frans en Nederlands. Uitgegeven door de Congregatie. Indonesië 1474-1493. Stukken betreffende het missiewerk van de Congregatie op Java (Pasuruan, Batu en Malang) en Madura (Sumenep). 1931-1960. 20 omslagen NB. Plaatsingsnummer 1490 heeft als bijlage een geluidsband van het 25-jarig jubileum van de Clara Fey-school te Pasuruan. 3032-3036. Kwartaalberichten van Indonesië. 1936-1960 (niet compleet). 5 omslagen 3032. Batoe/Batu (Java), 1936-1960. 3033. Malang (Java), 1957-1960. 3034. Pasoeroean/Pasuruan (Java), 1934-1960. 3035. Soerabaia (Java), 1946-1948. 3036. Sumenap (Madura), 1960 3070. Notitie houdende enkele gegevens over de reis en de eerste maand van het verblijf van de eerste zusters in Indonesië, overgenomen uit de kroniek van 1932 t.b.v. 40 jaar missie. 1972. 1 stuk 1515-1518. Stukken betreffende het verblijf van de zusters in Indonesië. 1932, 1946, z.j. 1515. Artikel "Weite Welt. Java-Mission der Schwestern vom armen Kinde Jesu". 1932. 1516. Stalenkaart van kampkleding en kampnummers van de zusters alsmede een handgemaakte stofomslag met tekst. z.j. 1517. "Kampalbum" van zuster Josepha Cornelia. z.j. (in tweevoud aanwezig). 1518. "Zusters in Japanse concentratiekampen op Java. Uit brieven van een missiezuster". Met als bijlagen enkele tekeningen en een lijst met de namen van de zusters die in kampen verbleven. 1946. (in tweevoud aanwezig). 1523. Verhandeling "Herinneringen aan ons kampleven te Malang, Karang Panas en Lampersari Semarang. Aangeboden aan al onze lieve moeders en zusters in 't vaderland" door zuster Andrea Ludw. van het arme Kind Jezus, met bijlagen. 1945-1946. 1 omslag 3044. Tekst houdende een beknopt verslag van de jaren tijdens de Tweede Wereldoorlog in Indonesië. 1946. 1 cahier 3031. Jaarverslagen van Indonesië. Batu 1955-1959, Malang 1959, Pasuruan 1955-1960. 1955-1960. 1 omslag 987-990. Verslagen van visitatiebezoeken van de provinciale overste aan de huizen in Nederland en Indonesië. 1921-1975. 3 delen en 1 omslag 3037-3043. Statistieken van Indonesië. 1934-1959. 7 omslagen 3037. Batoe, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1937-1959. 3038. Batoe. Zahlenberichten/Verslagen over personen, 1938-1959. 3039. Malang, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1956-1959. 3040. Malang, Verslagen over personen, 1956-1959. 3041. Pasoeroean, Personalbestanden/Lijsten van personen, 1934-1959. 3042. Pasoeroean, Zahlenberichten/Verslagen over personen, 1935-1959. 3043. Sumenep, Personalbestanden/Verslagen over personen, 1959 392. Register houdende overzichten van de aantallen zusters in de diverse huizen in Nederland en in Indonesië. 1951-1959. 1 deeltje 3411. Lijst houdende een overzicht van alle kloosters/communiteiten in Nederland en Indonesië met datum van vestiging en eventuele sluiting. 2003. 2 stukken 2106. [Stukken betreffende inzegeningen en jubilea van vestigingen van de Nederlandse Provincie:] 50-jarig verblijf van de zusters in Indonesië. 1982. 2086. [Stukken betreffende jubilea van vestigingen van de congregatie buiten Nederland:] "Rückblick auf ein Jubeljahr: 25 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus auf Java; 100 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus in Wien; 100 Jahre Schwestern vom armen Kinde Jesus in Echternach". 1957-1958. 2988. Documentatiemateriaal over de congregatie in diverse landen. Indonesië. z.j. 1 omslag Colombia 1525-1526. Stukken betreffende het werk van zusters van de Congregatie in Columbia. 1937-1969. 2 omslagen 1525. Brieven van zusters uit Columbia. 1937-1969. 1526. "Columbien. Ein Reisebericht" van zr. Clara Chantal PIJ. 1956 (in drievoud). Ruim voorzien van kleurenfoto's.

Websites

www.Manete-in-me.org

Opmerkingen

Informatiewaarde

Gering