Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Hallische Missions Gesellschaft

Naam Hallische Missions Gesellschaft
Naamsvarianten
  • Hallesche Gesticht (in Dutch documents)
  • Franckesche Stiftungen zu Halle
  • Dänisch-Hallesche Mission
Periode 1800-1854
Denominatie interdenominationeel
Org Zending

Korte geschiedenis

De Hallische Missions Gesellschaft werd gesticht door August Francke (1663-1727), een theoloog en pedagoog, die werd geïnspireerd door het Duitse piëtisme en zendingswerk onder heidenen als een christelijke deugd zag. Hoewel het zendingswerk zich concentreerde op India (Tranquebar), zond Halle al vóór 1800 zendelingen uit naar Ned. Indië; na 1800 ging men daarmee op kleine schaal door. De zendeling H.J. Berger verzocht op 24 mei 1838 de gouverneur-generaal om toestemming om tijdelijk in Ned. Indië te verblijven en kreeg verlof om naar Borneo te reizen. Daar stierf hij in 1845. Zijn collega J.M.C. Hupe kreeg in 1843 geen toestemming om Borneo te betreden, maar het werd hem in dat jaar wel toegestaan om zijn zendingswerk te verrichten op Java. Kort daarna ging hij naar Borneo maar keerde terug naar Europa na een conflict met Berger in 1845. Na Bergers dood in hetzelfde jaar werd het zendingswerk op Borneo overgenomen door het Rijnsch Zendelinggenootschap. De Hallische was niet actief in de Nederlandse West-Indische koloniën.
Organisatie

De Hallische Mission had zijn hoofdkwartier in Halle (koninkrijk Pruissen) en werd geleid door een directeur. Kandidaat-missionarissen werdden opgeleid aan de school van de Rijnlandse Zending in Barmen (tegenwoordig Wuppertal).
Doelstelling

Zendings buiten Europa wereldwijd.
Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Informatievoorziening en propaganda
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Opleiding van zendingswerkers en missionarissen
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
Continenten
  • Azië
Lokatie
  • Nederlands Indië
  • Java
  • Borneo
  • Pulopetak
Selectie uit de literatuur
Titel
  • Abriss einer Geschichte der protestantischen Missionen von der Reformation bis auf die Gegenwart : mit einem Anhang über die katholischen Missionen / von Gustav Warneck ...
Auteur
  • Gustav Adolf Warneck (1834-1910)
Paginering
  • VI, 507 p
Uitgever
  • Berlin : Martin Warneck
Jaar van uitgave
  • 1905
Titel
  • Der Protestantismus in Indonesien : Geschichte und Gestalt / Theodor Müller-Krüger
Auteur
  • Theodor Müller-Krüger (1902-)
Reeks
  • Die Kirchen der Welt. Reihe B ; Bd. 5
Paginering
  • 388 p
Uitgever
  • Stuttgart : Evangelisches Verlagswerk
Jaar van uitgave
  • [1968]
Periodieken
Titel
  • Neuere Geschichte der Evangelischen Missions-Anstalen zu Bekehrung der Heiden in Ostindien
Auteur
  • Halllische Stiftungen
Uitgever
  • Halle:
Jaar van uitgave
  • the eight volume, part 93, was published in 1846;
Meer over het archief
Beschrijving archief

De meeste stukken zijn brieven van de zendelingen naar het hoofdkwartier in Halle met de gebruikelijke rapporten over wat er was gebeurd en wat zij hadden gedaan. Een minderheid van de stukken bestaat uit financiële verslagen. De brieven bevatten herhaaldelijk de klacht dat het zeer moeilijk is om islamieten te bekeren. Het aantal documenten met betrekking tot Ned. Indië kan op ongeveer 400 worden geschat. De beste manier om informatie te vinden over het zendingswerk in Ned. Indië is om te zoeken op de geografische namen Java en Batavia en de persoonsnamen J.M.C. Hupe, H.J. Berger, D.M. Matzen en E.P.H. Stegmann.
Bewaarplaats Halle, Duitsland
Periode archief 1700-1850
Openbaarheid openbaar
Omvang about 34.000 documents
Toegang soort
  • Anders nl
Opmerkingen toegang soort The archives in Halle and Berlin were made accessible and can be consulted on internet: www.francke-halle.de
Bijzondere relevantie
Toon
Verberg

Bijzondere aandacht verdienen:

 

1.

Boek getiteld 'Ambia' vertaald door G. Brückner, zendeling van de Baptisten op Java, over de geschiedenis van Javaanse profeten en een inleiding op de islam op Java, ca. 1844 (35 bladzijden; signatuur AFsT/m 1g7: 65A).

 

2. 

Brief van J.M.C. Hupe, zendeling, aan Hermann Agathon Niemeyer, hoogleraar aan de universiteit van Jena en directeur van het hoofdkwartier over verschillende onderwerpen waaronder de islam op Java en de invloed van de islam en de Chinezen op het karakter van de Javanen, 1844 (10 bladzijden; signatuur AFSt/M 1G7: 64).

 

3.

Rapport door NN over de mogelijkheden tot zendingswerk op Java, 1844 (4 bladzijden; signatuur AFSt/M 1G6: 34).

 
Audio-visueel materiaal

None?
Bewaarplaats Berlin, Staatsbibliothek
Periode archief 1700-1850
Openbaarheid openbaar
Omvang 11.147 documents
Toegang soort
  • Anders nl
Opmerkingen toegang soort The archives in Halle and Berlin were made accessible and can be consulted on internet: www.francke-halle.de
Toegang titel Neuere Geschichte der Evangelischen Missions-Anstalen zu Bekehrung der Heiden in Ostindien
Subarchief van

De stukken in Berlijn werden uit het oorspronkelijke archief gelicht en later verworven en gered door de Berlijnse Staatsbibliotheek.
Websites

http://www.francke-halle.de/main/
Verwijzing naar andere archiefvormers
Informatiewaarde Interressant archief

Geschiedenis

Korte geschiedenis

De Hallische Missions Gesellschaft werd gesticht door August Francke (1663-1727), een theoloog en pedagoog, die werd geïnspireerd door het Duitse piëtisme en zendingswerk onder heidenen als een christelijke deugd zag. Hoewel het zendingswerk zich concentreerde op India (Tranquebar), zond Halle al vóór 1800 zendelingen uit naar Ned. Indië; na 1800 ging men daarmee op kleine schaal door. De zendeling H.J. Berger verzocht op 24 mei 1838 de gouverneur-generaal om toestemming om tijdelijk in Ned. Indië te verblijven en kreeg verlof om naar Borneo te reizen. Daar stierf hij in 1845. Zijn collega J.M.C. Hupe kreeg in 1843 geen toestemming om Borneo te betreden, maar het werd hem in dat jaar wel toegestaan om zijn zendingswerk te verrichten op Java. Kort daarna ging hij naar Borneo maar keerde terug naar Europa na een conflict met Berger in 1845. Na Bergers dood in hetzelfde jaar werd het zendingswerk op Borneo overgenomen door het Rijnsch Zendelinggenootschap. De Hallische was niet actief in de Nederlandse West-Indische koloniën.
Organisatie

De Hallische Mission had zijn hoofdkwartier in Halle (koninkrijk Pruissen) en werd geleid door een directeur. Kandidaat-missionarissen werdden opgeleid aan de school van de Rijnlandse Zending in Barmen (tegenwoordig Wuppertal).
Doelstelling

Zendings buiten Europa wereldwijd.
Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Informatievoorziening en propaganda
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Opleiding van zendingswerkers en missionarissen
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Geografie

Continenten
  • Azië
Lokatie
  • Nederlands Indië
  • Java
  • Borneo
  • Pulopetak

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • Abriss einer Geschichte der protestantischen Missionen von der Reformation bis auf die Gegenwart : mit einem Anhang über die katholischen Missionen / von Gustav Warneck ...
Auteur
  • Gustav Adolf Warneck (1834-1910)
Paginering
  • VI, 507 p
Uitgever
  • Berlin : Martin Warneck
Jaar van uitgave
  • 1905
Titel
  • Der Protestantismus in Indonesien : Geschichte und Gestalt / Theodor Müller-Krüger
Auteur
  • Theodor Müller-Krüger (1902-)
Reeks
  • Die Kirchen der Welt. Reihe B ; Bd. 5
Paginering
  • 388 p
Uitgever
  • Stuttgart : Evangelisches Verlagswerk
Jaar van uitgave
  • [1968]
Periodieken
Titel
  • Neuere Geschichte der Evangelischen Missions-Anstalen zu Bekehrung der Heiden in Ostindien
Auteur
  • Halllische Stiftungen
Uitgever
  • Halle:
Jaar van uitgave
  • the eight volume, part 93, was published in 1846;

Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

De meeste stukken zijn brieven van de zendelingen naar het hoofdkwartier in Halle met de gebruikelijke rapporten over wat er was gebeurd en wat zij hadden gedaan. Een minderheid van de stukken bestaat uit financiële verslagen. De brieven bevatten herhaaldelijk de klacht dat het zeer moeilijk is om islamieten te bekeren. Het aantal documenten met betrekking tot Ned. Indië kan op ongeveer 400 worden geschat. De beste manier om informatie te vinden over het zendingswerk in Ned. Indië is om te zoeken op de geografische namen Java en Batavia en de persoonsnamen J.M.C. Hupe, H.J. Berger, D.M. Matzen en E.P.H. Stegmann.
Bewaarplaats Halle, Duitsland
Periode archief 1700-1850
Openbaarheid openbaar
Omvang about 34.000 documents
Toegang soort
  • Anders nl
Opmerkingen toegang soort The archives in Halle and Berlin were made accessible and can be consulted on internet: www.francke-halle.de
Bijzondere relevantie

Bijzondere aandacht verdienen:

 

1.

Boek getiteld 'Ambia' vertaald door G. Brückner, zendeling van de Baptisten op Java, over de geschiedenis van Javaanse profeten en een inleiding op de islam op Java, ca. 1844 (35 bladzijden; signatuur AFsT/m 1g7: 65A).

 

2. 

Brief van J.M.C. Hupe, zendeling, aan Hermann Agathon Niemeyer, hoogleraar aan de universiteit van Jena en directeur van het hoofdkwartier over verschillende onderwerpen waaronder de islam op Java en de invloed van de islam en de Chinezen op het karakter van de Javanen, 1844 (10 bladzijden; signatuur AFSt/M 1G7: 64).

 

3.

Rapport door NN over de mogelijkheden tot zendingswerk op Java, 1844 (4 bladzijden; signatuur AFSt/M 1G6: 34).

 
Audio-visueel materiaal

None?
Bewaarplaats Berlin, Staatsbibliothek
Periode archief 1700-1850
Openbaarheid openbaar
Omvang 11.147 documents
Toegang soort
  • Anders nl
Opmerkingen toegang soort The archives in Halle and Berlin were made accessible and can be consulted on internet: www.francke-halle.de
Toegang titel Neuere Geschichte der Evangelischen Missions-Anstalen zu Bekehrung der Heiden in Ostindien
Subarchief van

De stukken in Berlijn werden uit het oorspronkelijke archief gelicht en later verworven en gered door de Berlijnse Staatsbibliotheek.
Websites

http://www.francke-halle.de/main/
Verwijzing naar andere archiefvormers
Informatiewaarde Interressant archief