Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf

Naam Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf
Naamsvarianten
  • Canonicae Regulares Sancti Sepulchri (crss, ossj)
  • Canonessae SS
  • Sepulchri
  • Sepulcrienen
Periode 1114-2011
Denominatie rooms-katholiek
Org Missie

Korte geschiedenis

De congregatie

De congregatie van de Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf is van middeleeuwse oorsprong. Kruisridder Godfried van Bouillon stichtte in 1099 in Jeruzalem bij de kerk van het Heilig Graf een kapittel van kanunniken dat bestond geestelijken die als aalmoezenier met de kruisvaarders waren meegekomen. In de twaalfde eeuw ontstonden er ook kloosters van kanunnikessen en deze breidden zich uit over heel Europa. In 1480 werd in Kinrooi bij Maaseik (België, provincie Limburg) door de prior van het klooster van de kanunniken van het H. Graf te Roermond een vrouwenklooster gesticht. Hiervan stammen alle heden nog in België, Duitsland, Engeland en Nederland bestaande kloosters af. Tijdens de Franse Revolutie stierf de mannelijke tak uit, maar de kanunnikessen wisten in 1826 in Turnhout opnieuw een priorij op te richten. Zij zijn in Nederland gevestigd vanaf 1888. In 1919 vestigden de zusters zich op de H. Landstichting bij Nijmegen. In 1932 had de orde maar twee vestigingen in Nederland. In 2010 bestond de orde wereldwijd uit acht autonomie priorijen, waaronder de priorij Emmaus in Maarssen(provincie Utrecht). (brief zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010).

 

De missie

De orde ziet apostolaat niet als eerste doel. De meeste aandacht gaat uit naar de diensten in de kloosterkapel in Nederland. Toch werden er in 1948/49 vanuit de priorij in Lochem enkele zusters naar Brazilië (Fazenda Ribeirao in Holambra) gestuurd, waar zij een uit zeven zusters bestaande communiteit startten. Het was de bedoeling dat deze zou uitgroeien tot een autonome priorij. De toestroom van Braziliaanse vrouwen bleek echter geringer dan was gehoopt. In 1990 werd de vestiging, genaamd 'Lumen Christi', zelfstandig. In 2010 bestond zij nog steeds (brief van zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010). 

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: bezoekverslag KAN 1997, de website van het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha

Organisatie

De congregatie

De Orde van het Heilig Graf heeft een contemplatief karakter. Het apostolaat wordt alleen ter hand genomen als het verenigbaar is met het gebedsleven en het voorgeschreven pauselijk slot. De orde bestaat uit zelfstandige kloosters, priorijen genaamd. Elke priorij heeft daarom een eigen opleiding, waar men zich kan aanmelden om uitgezonden te worden naar de missie. Sinds 1975 vormen zeven priorijen (Zaragoza, Bilzen, New Hall, Turnhout, Maarssen, Male (Brugge) en Mirhi Bukavu in Congo) een 'associatio', te vergelijken met een federatie, waarvan de inwoners leven volgens een in 1987 goedgekeurde constitutie. De associatio staat onder leiding van een generaal overste.

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Pius-almanak 1960/61, 372-373, bezoekverslag KAN 1997,

Doelstelling

Apostolaat, dit kon verschillende vormen aannemen zoals een opleiding voor doktersassistenten en secretaressen (in Lochem) (bezoekverslag 1997).

Taken en activiteiten
  • (Wetenschappelijk) onderzoek
  • Onderwijs (hieronder ook kweekscholen)
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
Continenten
  • Latijns Amerika
Lokatie
  • Brazilië
  • Fazenda Ribeirao, Campinas
Selectie uit de literatuur
Titel
  • ‘Historia de la Orden de Canonesas Regulares del Santo Sepulcro’, in: I Jornadas de Estudio
Auteur
  • Brenninkmeijer, zr. Imelda
Paginering
  • 303-310
Uitgever
  • Calatayud /Zaragoza:
Jaar van uitgave
  • 1991

Titel
  • Nederlandse ridders van het Heilig Graf van Jeruzalem : de Nederlandse Commanderije in historisch perspectief / J.C.M. Hattinga Verschure e.a. ; [red.: J.C.M. Hattinga Verschure ... et al.]
Auteur
  • Johannes Christiaan Mari Hattinga Verschure (1914-)
Paginering
  • 136 p
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Landscommanderije Nederland
Jaar van uitgave
  • cop. 1990

Titel
  • De Priorij Emmaus kijkt terug op 50 jaren autonomie
Paginering
  • 28 p
Uitgever
  • [Maarssen] : Priorij Emmaus
Jaar van uitgave
  • [ca. 1989]

Titel
  • Taxandria : gedenkschriften van den Koninklijken Geschied- en Oudheidkundigen Kring van de Antwerpsche Kempen
Paginering
  • 1 (1903) - (1928) ; N.R. 1 (1929) - ...
Uitgever
  • Turnhout : Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen
Jaar van uitgave
  • 1903-...

Titel
  • Katholiek Nederland : encyclopaedie / W. Nolet
Auteur
  • Willem Nolet (1885-1965)
Paginering
  • 321 p
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Ten Hagen
Jaar van uitgave
  • 1932

Titel
  • Fratres et Sorores Sanctissimi Sepulcri. Beiträge zu "fraternitas, familia" und weiblichem Religiosentum im Umkreis des Kapitels vom Hlg. Grab
Auteur
  • K. ELM
In
  • Frühmittelalterliche Studien : Jahrbuch des Instituts für Frühmittelalterforschung der Universität Münster, ISSN 0071-9706
Paginering
  • vol. 9 (1975), pag. 287
Jaar van uitgave
  • 1975

Titel
  • De Vrouwen van het Heilig Graf : en de orde der Reguliere Kanunniken van het Heilig Graf van Jeruzalem / Kaspar Elm
Auteur
  • Kaspar Elm (1929-)
Paginering
  • 42 p
Uitgever
  • Aachen : PR-Werbeagentur & Verlag
Jaar van uitgave
  • 1995

Titel
  • Vade mecum der kanunnikessen van het H. Graf
Paginering
  • 226 p
Uitgever
  • Westmalle : Cisterciënzer Drukkerij
Jaar van uitgave
  • imprimatur 1941


Periodieken
Titel
  • Sinul in Unum
Jaar van uitgave
  • ca 1940-
Interviews

Geen interviews.

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is nog in eigen beheer en bevindt zich in Maarssen (provinvie Utrecht). Het is toegankelijk gemaakt met een lijst. Het archief bevat: annalen, bestuurlijke stukken, financiële jaarverslagen, stukken betreffende liturgie en spiritualiteit, documentatie over de orde en diverse huizen, archivalia met betrekking tot de communiteit in Brazilië tot aan zelfstandigheid in 1990, studies van verschillende zusters, bouwtekeningen, activiteiten, audiovisueel materiaal en curiosa. Bovendien is er het archief van de opgeheven communiteit Nijmegen dat apart wordt bewaard. Het archief van de Associatio (het algemeen bestuur) reist mee met de generaal priorin. Binnen de rubrieken is geen onderscheid gemaakt tussen archiefstukken en documentatie. Het fotomateriaal is summier beschreven. Enkele dozen in het archief bevatten stukken over Brazilië. Het archief is niet toegankelijk voor onderzoekers, wel kunnen eventueel inlichtingen worden verstrekt door de zuster-archivaris. (brief van zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010).

Bewaarplaats Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf (CRSS), Diependaalsedijk 17, Maarssen
Periode archief 1939-2011
Openbaarheid niet
Omvang 35 meter
Websites

http://www.priorijemmaus.nl

Archivalie elders

Archiefmateriaal van vóór 1939 is aanwezig in kloosters in Turnhout en Bilzen (België).

Geschiedenis

Korte geschiedenis

De congregatie

De congregatie van de Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf is van middeleeuwse oorsprong. Kruisridder Godfried van Bouillon stichtte in 1099 in Jeruzalem bij de kerk van het Heilig Graf een kapittel van kanunniken dat bestond geestelijken die als aalmoezenier met de kruisvaarders waren meegekomen. In de twaalfde eeuw ontstonden er ook kloosters van kanunnikessen en deze breidden zich uit over heel Europa. In 1480 werd in Kinrooi bij Maaseik (België, provincie Limburg) door de prior van het klooster van de kanunniken van het H. Graf te Roermond een vrouwenklooster gesticht. Hiervan stammen alle heden nog in België, Duitsland, Engeland en Nederland bestaande kloosters af. Tijdens de Franse Revolutie stierf de mannelijke tak uit, maar de kanunnikessen wisten in 1826 in Turnhout opnieuw een priorij op te richten. Zij zijn in Nederland gevestigd vanaf 1888. In 1919 vestigden de zusters zich op de H. Landstichting bij Nijmegen. In 1932 had de orde maar twee vestigingen in Nederland. In 2010 bestond de orde wereldwijd uit acht autonomie priorijen, waaronder de priorij Emmaus in Maarssen(provincie Utrecht). (brief zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010).

 

De missie

De orde ziet apostolaat niet als eerste doel. De meeste aandacht gaat uit naar de diensten in de kloosterkapel in Nederland. Toch werden er in 1948/49 vanuit de priorij in Lochem enkele zusters naar Brazilië (Fazenda Ribeirao in Holambra) gestuurd, waar zij een uit zeven zusters bestaande communiteit startten. Het was de bedoeling dat deze zou uitgroeien tot een autonome priorij. De toestroom van Braziliaanse vrouwen bleek echter geringer dan was gehoopt. In 1990 werd de vestiging, genaamd 'Lumen Christi', zelfstandig. In 2010 bestond zij nog steeds (brief van zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010). 

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: bezoekverslag KAN 1997, de website van het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha

Organisatie

De congregatie

De Orde van het Heilig Graf heeft een contemplatief karakter. Het apostolaat wordt alleen ter hand genomen als het verenigbaar is met het gebedsleven en het voorgeschreven pauselijk slot. De orde bestaat uit zelfstandige kloosters, priorijen genaamd. Elke priorij heeft daarom een eigen opleiding, waar men zich kan aanmelden om uitgezonden te worden naar de missie. Sinds 1975 vormen zeven priorijen (Zaragoza, Bilzen, New Hall, Turnhout, Maarssen, Male (Brugge) en Mirhi Bukavu in Congo) een 'associatio', te vergelijken met een federatie, waarvan de inwoners leven volgens een in 1987 goedgekeurde constitutie. De associatio staat onder leiding van een generaal overste.

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Pius-almanak 1960/61, 372-373, bezoekverslag KAN 1997,

Doelstelling

Apostolaat, dit kon verschillende vormen aannemen zoals een opleiding voor doktersassistenten en secretaressen (in Lochem) (bezoekverslag 1997).

Taken en activiteiten
  • (Wetenschappelijk) onderzoek
  • Onderwijs (hieronder ook kweekscholen)
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Geografie

Continenten
  • Latijns Amerika
Lokatie
  • Brazilië
  • Fazenda Ribeirao, Campinas

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • ‘Historia de la Orden de Canonesas Regulares del Santo Sepulcro’, in: I Jornadas de Estudio
Auteur
  • Brenninkmeijer, zr. Imelda
Paginering
  • 303-310
Uitgever
  • Calatayud /Zaragoza:
Jaar van uitgave
  • 1991

Titel
  • Nederlandse ridders van het Heilig Graf van Jeruzalem : de Nederlandse Commanderije in historisch perspectief / J.C.M. Hattinga Verschure e.a. ; [red.: J.C.M. Hattinga Verschure ... et al.]
Auteur
  • Johannes Christiaan Mari Hattinga Verschure (1914-)
Paginering
  • 136 p
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Landscommanderije Nederland
Jaar van uitgave
  • cop. 1990

Titel
  • De Priorij Emmaus kijkt terug op 50 jaren autonomie
Paginering
  • 28 p
Uitgever
  • [Maarssen] : Priorij Emmaus
Jaar van uitgave
  • [ca. 1989]

Titel
  • Taxandria : gedenkschriften van den Koninklijken Geschied- en Oudheidkundigen Kring van de Antwerpsche Kempen
Paginering
  • 1 (1903) - (1928) ; N.R. 1 (1929) - ...
Uitgever
  • Turnhout : Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van de Antwerpse Kempen
Jaar van uitgave
  • 1903-...

Titel
  • Katholiek Nederland : encyclopaedie / W. Nolet
Auteur
  • Willem Nolet (1885-1965)
Paginering
  • 321 p
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Ten Hagen
Jaar van uitgave
  • 1932

Titel
  • Fratres et Sorores Sanctissimi Sepulcri. Beiträge zu "fraternitas, familia" und weiblichem Religiosentum im Umkreis des Kapitels vom Hlg. Grab
Auteur
  • K. ELM
In
  • Frühmittelalterliche Studien : Jahrbuch des Instituts für Frühmittelalterforschung der Universität Münster, ISSN 0071-9706
Paginering
  • vol. 9 (1975), pag. 287
Jaar van uitgave
  • 1975

Titel
  • De Vrouwen van het Heilig Graf : en de orde der Reguliere Kanunniken van het Heilig Graf van Jeruzalem / Kaspar Elm
Auteur
  • Kaspar Elm (1929-)
Paginering
  • 42 p
Uitgever
  • Aachen : PR-Werbeagentur & Verlag
Jaar van uitgave
  • 1995

Titel
  • Vade mecum der kanunnikessen van het H. Graf
Paginering
  • 226 p
Uitgever
  • Westmalle : Cisterciënzer Drukkerij
Jaar van uitgave
  • imprimatur 1941


Periodieken
Titel
  • Sinul in Unum
Jaar van uitgave
  • ca 1940-
Interviews

Geen interviews.


Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is nog in eigen beheer en bevindt zich in Maarssen (provinvie Utrecht). Het is toegankelijk gemaakt met een lijst. Het archief bevat: annalen, bestuurlijke stukken, financiële jaarverslagen, stukken betreffende liturgie en spiritualiteit, documentatie over de orde en diverse huizen, archivalia met betrekking tot de communiteit in Brazilië tot aan zelfstandigheid in 1990, studies van verschillende zusters, bouwtekeningen, activiteiten, audiovisueel materiaal en curiosa. Bovendien is er het archief van de opgeheven communiteit Nijmegen dat apart wordt bewaard. Het archief van de Associatio (het algemeen bestuur) reist mee met de generaal priorin. Binnen de rubrieken is geen onderscheid gemaakt tussen archiefstukken en documentatie. Het fotomateriaal is summier beschreven. Enkele dozen in het archief bevatten stukken over Brazilië. Het archief is niet toegankelijk voor onderzoekers, wel kunnen eventueel inlichtingen worden verstrekt door de zuster-archivaris. (brief van zr. Mirjam Hoogenbosch crss, d.d. 31 augustus 2010).

Bewaarplaats Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf (CRSS), Diependaalsedijk 17, Maarssen
Periode archief 1939-2011
Openbaarheid niet
Omvang 35 meter
Websites

http://www.priorijemmaus.nl

Archivalie elders

Archiefmateriaal van vóór 1939 is aanwezig in kloosters in Turnhout en Bilzen (België).