Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

De vereniging werd in 1896 opgericht ter ondersteuning van het werk van Dr. J.A. Otte (uitgesproken als Ottie in het Engels) in Amoy (China), maar zij zond zelf ook twee verpleegkundigen naar China. Otte werd als arts uitgezonden door de the Board of Medical Missions van de Dutch Reformed Church in America (ook wel aangeduid als Missionary Board of the Dutch Reformed Church), later de Reformed Church in America. Na de gedeeltelijke openstelling van het Chinese rijk in 1841, was deze kerk in 1842 met zendingswerk in het zuiden van de provincie Fujian/Fukien begonnen.

Wegens geldgebrek werd dokter Otte niet meteen uitgezonden, maar studeerde hij verder in Nederland. Otte was van Nederlandse afkomst (toen hij drie jaar oud was, emigreerden zijn ouders naar de Verenigde Staten). In 1887 werd hij uitgezonden, de contacten met Nederland bleven bestaan. Tijdens zijn verlof bracht hij een bezoek aan Nederland, onder andere om geld te werven. In 1896 werd besloten tot oprichting van de vereniging. Deze vereniging ondersteunde naast Otte, met name het Nederlands Vrouwen-hospitaal te Amoy (later het Wilhelmina-hospitaal genoemd, met vanaf 1909 een Juliana-plantsoen). In de loop der tijd ontstonden er moeilijkheden tussen de Amerikaanse Board, Otte, en het Nederlands Comité. Dit had in 1904 M. Kranenburg opgeleid om uitgezonden te worden als 'pleegzuster' of 'hulp-zendingszuster' voor het ziekenhuis te Amoy. In 1905 kwam zij in Amoy aan, maar reeds in 1909 vroeg zij, waarschijnlijk wegens overspannenheid, ontslag bij het comité aan.

Toen het Hollandse karakter van het ziekenhuis in Amoy verdween - in 1910 overleed Otte - liepen de inkomsten sterk terug. Wel werd in 1912 Willemina Murman door het comite als hoofdverpleegster uitgezonden. De verhoudingen met de Board verslechterden echter en tijdens het verlof van Murman in 1921 werd de vereniging opgeheven, met name omdat de Board Murman niet wilde overnemen als verpleegster.

De vereniging had een bestuur dat feitelijk bestond uit een heren- en een damescomité. Het voorlopig comité kwam op 5 mei 1896 voor het eerst samen, bestaande uit dr. Ph. J. Hoedemaker, B. ten Kate, H.J. Koper, Joh. van 't Lindenhout, dr. H.M. van Nes, Dr. W.B. van Staveren en Mr. J.P.A. graaf van Limburg Stirum. Dhr. van Lindenhout was in de beginperiode voorzitter, Dr. H.M. van Nes was vanaf 1900 secretaris, als opvolger van de graaf van Limburg Stirum. Het echtpaar van Staveren was de drijvende kracht achter de avonden door te zorgen voor lichtbeelden en overige propaganda. Het damescomité verstuurde jaarlijks een zendingskist met daarin allerlei medische benodigdheden. Als financiële acties introduceerde men achtereenvolgens de China-cent, de China-gulden en de China-penning. Daarnaast organiseerde men avonden met lichtbeelden over het werk van Otte. De jaarlijkse inkomsten bedroegen tussen de 4000 en 8000 gulden. 

Een of meer hospitalen in China op te richten en deze in bruikleen af te staan aan Kerken of Vereenigingen, die zendeling-artsen naar China zenden en wel in de eerste plaats een Vrouwenhospitaal te Amoy ten dienste van Dr. J.A. Otte, uitgezonden door 'the Board of Medical Missions of the Reformed Church in America'

(Statuten 1896, in: H.M. van Nes, Dr. J.A. Otte, zendeling-arts in China (Hoenderloo, 1936), 16.

• Geldwerving
• Gezondheidszorg
• Informatievoorziening en propaganda
• Werk van en voor vrouwen en meisjes

• Azië

• China
• Fujian
• Xiamen
• Amoy

• Reformed Church in America

1. Het archief van de Reformed Church in America, Board of Foreign Missions ligt in New Brunswick (U.S.A.): Archives of the Reformed Church in America, Gardner A. Sage Library, New Brunswick Theological Seminary, 21 Seminary Place, New Brunswick, NY 08901, U.S.A.
2. In de publicatie van H.M. van Nes (1936) wordt overigens nog van het archief van de vereniging gebruik gemaakt.
3. In het Archief van de Raad voor de Zending bevinden zich enkele prentbriefkaarten van de Medische Zending te Amoy. In Het Utrechts Archief (Toegang 1102-1 (2062)) zijn deze briefkaarten beschreven en in fotokopie aanwezig.