Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Zions Vereeniging

Naam Zions Vereeniging
Naamsvarianten
  • Zions-vereeniging
  • Sions-vereeniging
Periode 1851-875
Denominatie Interdenominationeel
Org Zending

Korte geschiedenis

Ds. Theodor Fliedner (1800-1864) is de grondlegger van de diakonessenbeweging. Diakonessen zijn ongehuwde protestantse vrouwen die hun leven wijden aan ziekenzorg. Het eerste huis waar de diakonessen samenwoonden werd door hem in 1836 in Kaiserswerth (bij Duisburg in Duitsland) geopend. Door zijn Nederlandse collectereis in 1823 was hij bekend geworden in Reveilkringen en in kringen van de Groninger theologie. In 1851 stichtte Fliedner een diaconessenhuis in Jeruzalem en in datzelfde jaar de Zions Vereeniging als hulporganisatie voor dit huis. Later kwamen daar instellingen in o.a. Istanbul, Smyrna, Alexandrië en Beiroet bij. Voor die tijd had hij in Europa al diverse diaconesseninrichtingen geopend. In 1855 bestonden er reeds 35 ondersteunenende verenigingen. Het grootste gedeelte daarvan betrof Pruissische vrouwenverenigingen, maar 7 van de 35 waren in Nederland ontstaan: in Utrecht, Arnhem, Rotterdam, Doesburg, Groningen, Dieren en Baflo. Waarschijnlijk bestonden er ook Zionsverenigingen in Den Haag en in Tiel. De Nederlandse verenigingen hadden zowel mannelijke als vrouwelijke leden. Zo was Nicolaas Beets voorzitter van de Utrechtse vereniging. Hoewel geinspireerd door het Reveil, was de Groninger richting onder de leden van de Nederlandse Zionsverenigingen ook sterk vertegenwoordigd. De Nederlandse verenigingen steunden vanaf 1868 vooral het werk van het kindertehuis Talitha Kumi. Zij werden opgericht door het bezoek van de collectant Christian Schafer. Deze medewerker van Fliedner bezocht onder andere de voorjaarsbijeenkomst van de Christelijke Vrienden en verzekerde zich zo van hun steun.  Het werk in het Midden-Oosten richtte zich vooral op islamitische vrouwen en meisjes. Volgens Fliedner hadden de islamieten het christendom nog niet in ware gedaante leren kennen. Ook Oosters-orthodoxe vrouwen en meisjes hadden de aandacht. Het werk onder de joden werd overgelaten aan de 'London Jews Society'.

(Zie: Reenders, 'Het Reveil', 50-73. )

Organisatie

De verenigingen in Nederland droegen hun gelden af aan de centrale Zionsvereeniging in Pruissen. De Arnhemse vereniging fungeerde als het centrale adres van de verenigingen in Nederland. De verenigingen waren los georganiseerd. Men kan ze nog het beste vergelijken met de China-verenigingen van Karl Gützlaff.

(Zie: Reenders, 'Het Reveil, 50-73. )

Doelstelling

Algemene doelstelling Zions-Vereenigingen: de christelijke liefde in een islamitische wereld demonstreren, vooral door werk onder zieken en vrouwen.

Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Gezondheidszorg
  • Werk van en voor vrouwen en meisjes
Continenten
  • Azië
Lokatie
  • Turkije
  • Istanbul
  • Smyrna
Selectie uit de literatuur
Titel
  • Het Réveil en het Heilige Land (1830-1875) / H. Reenders
Auteur
  • Hommo Reenders (1935-2009)
In
  • Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme na 1800, ISSN 0929-5933vol. 2 (1994), pag. 50-73
Jaar van uitgave
  • 1994
Meer over het archief
Beschrijving archief

De vindplaats van het archief is onbekend. Volgens de theoloog H. Reenders bestaat er geen archief meer. Losse stukken zijn waarschijnlijk wel te vinden in het Reveil-archief dat wordt beheerd door de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.

Opmerkingen

Secundaire informatie over de Zionsvereeniging is te vinden in het Fliedner-Archiv te Kaiserswerth. Zo bevat het archief diverse stukken over Fliedner's collectereizen naar o.a. Nederland.

 

zie url: http://www.fliedner-kulturstiftung.de

Geschiedenis

Korte geschiedenis

Ds. Theodor Fliedner (1800-1864) is de grondlegger van de diakonessenbeweging. Diakonessen zijn ongehuwde protestantse vrouwen die hun leven wijden aan ziekenzorg. Het eerste huis waar de diakonessen samenwoonden werd door hem in 1836 in Kaiserswerth (bij Duisburg in Duitsland) geopend. Door zijn Nederlandse collectereis in 1823 was hij bekend geworden in Reveilkringen en in kringen van de Groninger theologie. In 1851 stichtte Fliedner een diaconessenhuis in Jeruzalem en in datzelfde jaar de Zions Vereeniging als hulporganisatie voor dit huis. Later kwamen daar instellingen in o.a. Istanbul, Smyrna, Alexandrië en Beiroet bij. Voor die tijd had hij in Europa al diverse diaconesseninrichtingen geopend. In 1855 bestonden er reeds 35 ondersteunenende verenigingen. Het grootste gedeelte daarvan betrof Pruissische vrouwenverenigingen, maar 7 van de 35 waren in Nederland ontstaan: in Utrecht, Arnhem, Rotterdam, Doesburg, Groningen, Dieren en Baflo. Waarschijnlijk bestonden er ook Zionsverenigingen in Den Haag en in Tiel. De Nederlandse verenigingen hadden zowel mannelijke als vrouwelijke leden. Zo was Nicolaas Beets voorzitter van de Utrechtse vereniging. Hoewel geinspireerd door het Reveil, was de Groninger richting onder de leden van de Nederlandse Zionsverenigingen ook sterk vertegenwoordigd. De Nederlandse verenigingen steunden vanaf 1868 vooral het werk van het kindertehuis Talitha Kumi. Zij werden opgericht door het bezoek van de collectant Christian Schafer. Deze medewerker van Fliedner bezocht onder andere de voorjaarsbijeenkomst van de Christelijke Vrienden en verzekerde zich zo van hun steun.  Het werk in het Midden-Oosten richtte zich vooral op islamitische vrouwen en meisjes. Volgens Fliedner hadden de islamieten het christendom nog niet in ware gedaante leren kennen. Ook Oosters-orthodoxe vrouwen en meisjes hadden de aandacht. Het werk onder de joden werd overgelaten aan de 'London Jews Society'.

(Zie: Reenders, 'Het Reveil', 50-73. )

Organisatie

De verenigingen in Nederland droegen hun gelden af aan de centrale Zionsvereeniging in Pruissen. De Arnhemse vereniging fungeerde als het centrale adres van de verenigingen in Nederland. De verenigingen waren los georganiseerd. Men kan ze nog het beste vergelijken met de China-verenigingen van Karl Gützlaff.

(Zie: Reenders, 'Het Reveil, 50-73. )

Doelstelling

Algemene doelstelling Zions-Vereenigingen: de christelijke liefde in een islamitische wereld demonstreren, vooral door werk onder zieken en vrouwen.

Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Gezondheidszorg
  • Werk van en voor vrouwen en meisjes

Geografie

Continenten
  • Azië
Lokatie
  • Turkije
  • Istanbul
  • Smyrna

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • Het Réveil en het Heilige Land (1830-1875) / H. Reenders
Auteur
  • Hommo Reenders (1935-2009)
In
  • Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme na 1800, ISSN 0929-5933vol. 2 (1994), pag. 50-73
Jaar van uitgave
  • 1994

Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

De vindplaats van het archief is onbekend. Volgens de theoloog H. Reenders bestaat er geen archief meer. Losse stukken zijn waarschijnlijk wel te vinden in het Reveil-archief dat wordt beheerd door de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam.

Opmerkingen

Secundaire informatie over de Zionsvereeniging is te vinden in het Fliedner-Archiv te Kaiserswerth. Zo bevat het archief diverse stukken over Fliedner's collectereizen naar o.a. Nederland.

 

zie url: http://www.fliedner-kulturstiftung.de