Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

De congregatie

De Congregatie van de Broeders van de H. Joannes de Deo moet wel onderscheiden worden van twee andere, gelijknamige congregatie van broeders. Van een van deze gaat de oorsprong terug tot de zestiende eeuw en de andere is in 1823 in Gent gesticht door pastoor P.J. Triest. De hier behandelde congregatie is in 1856 gesticht in Hadamar (Duitsland) door de bisschop van Limburg, mgr. Petrus J. Blum en broeder Ignatius, ofwel Petrus Lötschert (1820-1886). De eerste vestiging in Nederland vond plaats in 1875 in Kaatsheuvel, in 1876 gevolgd door 's-Hertogenbosch. Alle drie de congregaties waren gespecialiseerd in ziekenzorg.

De missie

Vanaf 1924 waren er broeders vanuit Nederland werkzaam in de staat New York (Ver. Staten), dat in 1949 een zelfstandige provincie werd . Daarnaast zijn er sinds 1959 broeders werkzaam in Tanzania. Bukoba werd al het jaar ervoor bezocht door Duitse broeders. Het gebied Tanganyika stond nog onder Engels bestuur toen de broeders en zusters arriveerden . In feite was de missie in Tanzania een initiatief van de Nederlandse provincie, die toestemming vroeg aan het algemeen bestuur voor een oriënterende rondreis door Afrika. Toestemming werd verleend op voorwaarde dat de algemene overste en de spiritualis van de Nederlandse provincie, pater Ignatius Brekelmans msc, met de Nederlandse provinciale overste meereisden. Wel liet het generalaat de beslissing over de vestigingsplaats aan de Nederlandse provincie over. Deze liet haar oog uiteindelijk vallen op Sengerema . In het ziekenhuis dat hier van de grond kwam werkten de broeders samen met en werden gesteund door de Liefdezusters Carolus Borromeus, ofwel de Zusters Onder de Bogen, die anders dan de broeders konden bogen op missie-ervaring.

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Willemsen, I, par. 3-5, Pius-almanak 1960/61, 341, Brouwer, Sengerema Hospital

Het generalaat bevindt zich in Montabaur, Duitsland. In 1949 werd de congregatie gesplitst in een Duitse, Nederlandse en een Noord-Amerikaanse provincie (Willemsen, I, par. 3-5; Brouwer, Sengerema Hospital, 14).

Tot de doelstellingen van de congregatie behoorden verpleging van zieken en missiewerk (Willemsen, B05; Pius-almanak 1960/61, 341). De broeders verpleegden uitsluitend mannen en hadden ook een aandeel in de geestelijke ziekenzorg. In Tanzania leidden de broeders Afrikaanse verplegers op (Brouwer, 25-27).

• Onderwijs (hieronder ook kweekscholen)
• Gezondheidszorg
• Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

• Noord Amerika
• Afrika

• Tanzania
• Geita
• Sengerema

Eén interview, te weten nr.:

836

In Tanzania werkten de broeders samen met de Liefdezusters van de H Carolus Borromeus (Zusters Onder de Bogen) in het ziekenhuis in Sengerema.

In het Katholiek Documentatiecentrum in Nijmegen is in de Verzameling Losse Archivalia te vinden:

LARC nr. 2771: Brieven van broeder Ansbertus inzake de werkzaamheden in Tanzania van de Liefdezusters van de Heilige Carolus Borromeus en van de Broeders van Sint Joannes de Deo. Met bijlage. Kopieën. 1960-1964, 1984.

• Liefdezusters van de H Carolus Borromeus

Het archief van de Nederlandse provincie is op termijn bestemd voor Klooster St. Aegten, Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, hoewel het in 2000 in het generalaat in Montabaur (Duitsland) bewaard werd.