Franciscanessen van Charitas Roosendaal
| Naam | Franciscanessen van Charitas Roosendaal |
| Naamsvarianten |
|
| Periode | 1834-2011 |
| Denominatie | rooms-katholiek |
| Org | Missie |
| Korte geschiedenis | De Penitenten-Recollectinen Uit de stichting van Franciscus van Assisi ontstonden al in de middeleeuwen diverse groepen kloosters doordat de meningen over hoe streng de regel moest worden toegepast verschilden. Een van deze op strenge onderhouding gerichte bewegingen was die van de Zusters Penitenten-Recolettinen. Onderdeel daarvan was een groep kloosters die in 1623 ontstond en de naam kreeg van Reform van Limburg. Deze zusters leiden een contemplatief bestaan in een slotklooster. Uit de Reform van Limburg zijn na 1795 voortgekomen: de Franciscanessen van Oirschot (1797) en de Franciscanessen van Dongen (1801). Uit deze twee congregaties ontstonden door afsplitsingen weer veel nieuwe congregaties. We onderscheiden twee families. De eerste ontstond uit de Franciscanessen van Oirschot: de Franciscanessen van Oisterwijk (1844) en de Franciscanessen van Gemert (1848). De aanvankelijke zelfstandige communiteiten in Oisterwijk en Gemert werden in 1891 weer ondergeschikt aan het moederhuis te Oirschot. De tweede familie ontstond uit de Franciscanessen van Dongen: de Franciscanessen van Etten (1820), de Franciscanessen van Roosendaal (1832) en de Franciscanessen van Oudenbosch (1838). Uiteindelijk ontstonden in het kleine bisdom Breda acht zustercongregaties die tot deze groep behoorden, en wel de congregaties van: Dongen, Etten-Leur, Roosendaal, Oudenbosch, Bergen op Zoom (voortgekomen uit Bredase gasthuiszusters), Roosendaal en twee in Breda (de zusters van Mater Dei [Moeder van God] die gespecialiseerd waren in ziekenhuiszorg en het St. Elisabethgesticht voortgekomen uit de zusters van Mater Dei. Buiten het bisdom Breda ontstonden de congregaties in Bennebroek (eveneens afgescheiden van de gasthuiszusters van Breda) en Veghel.
De congregatie De congregatie werd gesticht in Oosterhout in 1834 door Barbara Saelmaeckers (1797-1886). Pas in 1845 kwam er een definitieve scheiding tot stand tussen de congregaties van Breda en Oosterhout. Het huis dat in 1853 in Steenbergen geopend werd zou tot 1905 het moederhuis blijven, vandaar dat de zusters ook wel aangeduid werden als de zusters van Steenbergen. Vanaf 1905 bevindt het moederhuis zich in Roosendaal. Zij werkten in ziekenhuizen, die ten dele eigen bezit waren. Enkele zusters werkten in het onderwijs, terwijl ook de huishouding van het groot seminarie in Warmond door hen werd verzorgd. In 1935 had de congregatie 12 huizen (waarvan 2 op Sumatra) en 306 leden.
De missie Ned.-Indië Aan de congregatie van de Priesters van het H. Hart was de apostolische prefectuur van Benkoelen toegewezen. De eerste missionarissen arriveerden in 1924 op de enige missiestatie op Zuid-Sumatra: Tandjoeng Sakti. De paters kozen als nieuwe post Palembang en wierven de Zusters Franciscanessen van Roosendaal aan voor het kleine ziekenhuis voor Europeanen. In hun ziekenverzorging maakten zij zoals toen gebruikelijk was onderscheid in verschillende klassen, maar behalve Europeanen verzorgden de zusters ook de Chinese en inlandse bevolking. Op Zuid-Sumatra in Palembang hadden de zusters een ziekenhuis en nam men inlandse postulanten aan, en de zusters hadden scholen en een polikliniek in Belitang.
Andere missiegebieden Begin jaren zestig schijnen de zusters ook in een ziekenhuis op Bonaire te hebben gewerkt. Er wordt verder melding gemaakt van een missie in Tanzania.
Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Van Woesik, 82-83, Katholieke Encyclopaedie 1935, lemma 'Franciscanessen', Willemsen, I, par. 2-17, Pius-almanak 1960/61, 379 en 436. |
| Organisatie | De overste van het Rooms-katholiek Gasthuis in Breda en het kerkbestuur in Oosterhout besloten in 1845 om het katholieke gasthuis in Oosterhout af te scheiden van dat in Breda. Hoewel er zo een zelfstandige stichting in Oosterhout tot stand kwam en het moederhuis in 1853 naar Steenbergen (provincie Noord-Brabant) werd verplaatst, verraadt de regel die de congregatie ontving in 1855 duidelijk zijn oorsprong uit die van de zusters van Breda: afgezien van twee hoofdstukken zijn er geen verschillen. De rechtspersoon van de congregatie was de 'Vereeniging van Vrouwen onder de zinspreuk Charitas'. Het generalaat bevindt zich in Nederland.
|
| Doelstelling | Tot de doelstellingen behoorde gezondheidszorg, meer in het bijzonder ziekenverpleging en bejaardenverzorging in zowel Nederland als in de missie. Ook onderwijs behoorde tot de doelstellingen. |
| Taken en activiteiten |
|
| Continenten |
|
| Lokatie |
|
| Selectie uit de literatuur |
|
||||||||||
| Periodieken |
|
||||||||||
| Interviews | Geen interviews. |
| Meer over het archief |
|
||||||||||||||
| Verwijzing naar andere archiefvormers | |||||||||||||||
| Informatiewaarde | Gering |
Geschiedenis
| Korte geschiedenis | De Penitenten-Recollectinen Uit de stichting van Franciscus van Assisi ontstonden al in de middeleeuwen diverse groepen kloosters doordat de meningen over hoe streng de regel moest worden toegepast verschilden. Een van deze op strenge onderhouding gerichte bewegingen was die van de Zusters Penitenten-Recolettinen. Onderdeel daarvan was een groep kloosters die in 1623 ontstond en de naam kreeg van Reform van Limburg. Deze zusters leiden een contemplatief bestaan in een slotklooster. Uit de Reform van Limburg zijn na 1795 voortgekomen: de Franciscanessen van Oirschot (1797) en de Franciscanessen van Dongen (1801). Uit deze twee congregaties ontstonden door afsplitsingen weer veel nieuwe congregaties. We onderscheiden twee families. De eerste ontstond uit de Franciscanessen van Oirschot: de Franciscanessen van Oisterwijk (1844) en de Franciscanessen van Gemert (1848). De aanvankelijke zelfstandige communiteiten in Oisterwijk en Gemert werden in 1891 weer ondergeschikt aan het moederhuis te Oirschot. De tweede familie ontstond uit de Franciscanessen van Dongen: de Franciscanessen van Etten (1820), de Franciscanessen van Roosendaal (1832) en de Franciscanessen van Oudenbosch (1838). Uiteindelijk ontstonden in het kleine bisdom Breda acht zustercongregaties die tot deze groep behoorden, en wel de congregaties van: Dongen, Etten-Leur, Roosendaal, Oudenbosch, Bergen op Zoom (voortgekomen uit Bredase gasthuiszusters), Roosendaal en twee in Breda (de zusters van Mater Dei [Moeder van God] die gespecialiseerd waren in ziekenhuiszorg en het St. Elisabethgesticht voortgekomen uit de zusters van Mater Dei. Buiten het bisdom Breda ontstonden de congregaties in Bennebroek (eveneens afgescheiden van de gasthuiszusters van Breda) en Veghel.
De congregatie De congregatie werd gesticht in Oosterhout in 1834 door Barbara Saelmaeckers (1797-1886). Pas in 1845 kwam er een definitieve scheiding tot stand tussen de congregaties van Breda en Oosterhout. Het huis dat in 1853 in Steenbergen geopend werd zou tot 1905 het moederhuis blijven, vandaar dat de zusters ook wel aangeduid werden als de zusters van Steenbergen. Vanaf 1905 bevindt het moederhuis zich in Roosendaal. Zij werkten in ziekenhuizen, die ten dele eigen bezit waren. Enkele zusters werkten in het onderwijs, terwijl ook de huishouding van het groot seminarie in Warmond door hen werd verzorgd. In 1935 had de congregatie 12 huizen (waarvan 2 op Sumatra) en 306 leden.
De missie Ned.-Indië Aan de congregatie van de Priesters van het H. Hart was de apostolische prefectuur van Benkoelen toegewezen. De eerste missionarissen arriveerden in 1924 op de enige missiestatie op Zuid-Sumatra: Tandjoeng Sakti. De paters kozen als nieuwe post Palembang en wierven de Zusters Franciscanessen van Roosendaal aan voor het kleine ziekenhuis voor Europeanen. In hun ziekenverzorging maakten zij zoals toen gebruikelijk was onderscheid in verschillende klassen, maar behalve Europeanen verzorgden de zusters ook de Chinese en inlandse bevolking. Op Zuid-Sumatra in Palembang hadden de zusters een ziekenhuis en nam men inlandse postulanten aan, en de zusters hadden scholen en een polikliniek in Belitang.
Andere missiegebieden Begin jaren zestig schijnen de zusters ook in een ziekenhuis op Bonaire te hebben gewerkt. Er wordt verder melding gemaakt van een missie in Tanzania.
Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: Van Woesik, 82-83, Katholieke Encyclopaedie 1935, lemma 'Franciscanessen', Willemsen, I, par. 2-17, Pius-almanak 1960/61, 379 en 436. |
| Organisatie | De overste van het Rooms-katholiek Gasthuis in Breda en het kerkbestuur in Oosterhout besloten in 1845 om het katholieke gasthuis in Oosterhout af te scheiden van dat in Breda. Hoewel er zo een zelfstandige stichting in Oosterhout tot stand kwam en het moederhuis in 1853 naar Steenbergen (provincie Noord-Brabant) werd verplaatst, verraadt de regel die de congregatie ontving in 1855 duidelijk zijn oorsprong uit die van de zusters van Breda: afgezien van twee hoofdstukken zijn er geen verschillen. De rechtspersoon van de congregatie was de 'Vereeniging van Vrouwen onder de zinspreuk Charitas'. Het generalaat bevindt zich in Nederland.
|
| Doelstelling | Tot de doelstellingen behoorde gezondheidszorg, meer in het bijzonder ziekenverpleging en bejaardenverzorging in zowel Nederland als in de missie. Ook onderwijs behoorde tot de doelstellingen. |
| Taken en activiteiten |
|
Geografie
| Continenten |
|
| Lokatie |
|
Niet-archivalische bronnen
| Selectie uit de literatuur |
|
||||||||||
| Periodieken |
|
||||||||||
| Interviews | Geen interviews. |
Het archief
| Meer over het archief |
|
||||||||||||||
| Verwijzing naar andere archiefvormers | |||||||||||||||
| Informatiewaarde | Gering |