Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

Hoewel van het archief enkele kleine delen zijn afgesplitst, bevindt het meeste zich nog in het voormalige missiehuis van de congregatie in Teteringen (gemeente Breda). Daar bevindt zich het goed bewaarde provinciaal archief. Het bestaat uit: het bestuursarchief vanaf 1924, het bestuursarchief van de Belgische provincie 1962-1983, verder de archieven van de huizen in België en Nederland, van opleidingsinstituten voor de missie (die na 1954 één voor één zijn gesloten), audiovisueel materiaal waaronder foto's en films en diverse persoonsarchieven en persoonsdossiers van overleden leden. Het archief bevat derhalve veel persoonsgegevens van (kandidaat)leden vanaf ca. 1910. Het archief bevat ook stukken over activiteiten met andere organisaties, zoals Kontakt der Kontinenten, het Missiecentrum in Soesterberg etc. Verder bevat het archief publicaties van het Gezelschap in binnen- en buitenland, waaronder periodieken voor het grote publiek en seminaristen. Het archief van de missieprocuur bevindt zich nog bij de procuur. Over de oudste periode 1875-1924 is in Teteringen weinig materiaal aanwezig. Mogelijk bevindt zich dit bij de Duitse provincie in St. Augustin (bij Bonn). Het archief is toegankelijk gemaakt door middel van een inventaris van de stichting Kloosterarchieven (KAN). Deze was in juli 2009 nagenoeg voltooid (bezoek aan Teteringen 29 juli 2009). Het ligt in de bedoeling om in 2010 een deel van het archief over te brengen naar het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven. Dit gedeelte is beschreven in de inventaris P18a en telt 1236 inventarisnummers. Een ander deel met daarin onder meer de persoonsdossiers, de stukken over het provinciaal kapittel, zeer veel publikaties van SVD-ers (waaronder Jillis Verheijen) en de meer recente stukken blijven voorlopig in Teteringen. Dit deel is beschreven in de inventaris P18b en telt 1008 inventarisnummers. In beide inventarissen is veel bibliotheekmateriaal opgenomen dat echter in zijn soort zeldzaam is en in wetenschappelijke bibliotheken nauwelijks te vinden is. Het KITLV in Leiden bezit een kopie van een belangrijke kroniek waarvan het origineel zich in Teteringen bevindt. Het archief van het generalaat in Rome is verder niet onderzocht.

Although a few small parts have been split off from the archive, most of it is still housed in the former mission house of the congregation in Teteringen (municipality of Breda). The well-preserved archive of the province can be found there. It consists of: the management archive from 1924, the management archive of the Belgian province 1962-1983, the archives of the houses in Belgium and the Netherlands, the training institutes for the mission (which were closed one after another from 1954), audio-visual material including photographs and films and various personal archives and personal files of deceased members. This means that the archive contains much personal information about members (candidates) from about 1910. The archive also contains documents about activities conducted together with other organisations, like Kontakt der Kontinenten , the Mission Centre in Soesterberg, etc. Furthermore, the archive contains publications of the Society in and outside the Netherlands, including periodicals for the larger public and seminarists.

The archive of the Mission Section is still being kept by the Section itself. Few documents from the oldest period 1875-1924 are present in Teteringen. The rest may be in the German province in St. Augustin (near Bonn). The archive has been made accessible by means of an inventory of the Monastic Archives Foundation (KAN); it was almost finished in July 2009 (visit to Teteringen on 29 July 2009). The intention is to transfer a part of the archive to the Centre for the Heritage of Religious Life in the Netherlands in 2010. This part has been labelled as P18a in the inventory and includes 1236 inventory numbers. Another part with personal files, the documents about the provincial chapters, numerous publications of members of the congregation (including Jillis Verheijen) and the more recent papers will remain in Teteringen for the time being. In both inventories much library material has been incorporated, which is rare and can hardly be found in scientific libraries.

The Royal Institute of South East Asian and Caribbean Studies (KITLV) in Leiden possesses a copy of an important chronicle, the original copy of which is in Teteringen. The archive of the Generalate in Rome has not been investigated further.

Op aanvrage bij het moederhuis in Teteringen.

Selectie

uit: inv. P 18a

120-122. bouwtekeningen en andere stukken over het missiehuis in Teteringen, 1916-1926

124. statuten en financiële regelingen voor de verlofperiode van SVD-missionarissen, 1930 en 1956

129. correspondentie tussen generalaat en provincialaat over benoemingen van missionarissen in Canada, Rome, India en Congo, 1952-1966

130. artikel over de huwelijksvoltrekking onder inheemse christenen op Timor, 1911 en 1935

133. verslagen ap. vicariaat Kleine Soenda-Eilanden, 1900-1925-1950 en 1928-1929

134. brieven provinciaal Bouma aan confraters in regio Ende, 1933-1937

137. nieuwsbrieven regionaal-overste in Ende aan SVD-ers in de regio, 1926-1940 en 1948-1970

+

138. idem, 1946-1959

nrs. 1-75 van de ‘nieuwe reeks’.

Toelichting

Door de samenstellers zijn de brieven uit de jaren dertig en die van kort na de oorlog bekeken. De brieven uit de jaren dertig zijn gedrukt en bevatten krantachtige berichten over de volgende onderwerpen: wel en wee van de apostolisch vicaris, personalia van de missionarissen zoals ziekte, dood, ongelukken, bouw van kerken, verkeers- en andere ongelukken, inwijding nieuwe scholen, katholieken die islamiet worden, zelfmoorden, nieuws uit andere missiegebieden zoals een overval op een missiepost in China door bandieten, priesterwijdingen in Teteringen, economisch nieuws zoals prijzen en bedrijfsresultaten en in-memoriams van overleden SVD-ers. Af en toe zijn ook berichten opgenomen over culturele aspecten zoals in september 1936 over het ritueel bij een plechtig en een stil huwelijk, een stukje over de catechese in Soä door p. Wilh. Beyer in twee afleveringen in de vorm van een dialoog tussen de catechist en zijn leerlingen. De catechist vergelijkt de heiligmakende genade met de loda, een gouden ketting en het pronkstuk van iedere Badjawanees, om het belang ervan aan te geven De brieven van rond 1948-1949 bevatten veel minder berichten met een culturele achtergrond. De meeste berichten zijn personalia (benoemingen, aankomst en vertrek enz.). Vanaf 1950 af en toe berichten in het Indonesisch. Na 1960 worden deze frequenter en rond 1967 is alles in het Indonesisch. Ook herderlijke brieven in het Engels of Duits van de superior generalis.

143. boek over vertaling van het Nieuwe Testament door P.J. Bouma svd 1948-1968

149. foto’s over aardbeving op Flores, 1922-1923

150. verslag conferentie van kerkvoogden 1929 en voorlopig rapport van mr. H. Schaapveld in Amsterdam, 1928

152. brieven van svd-missionarissen over het werk op Flores, 1922-1927

156. verslagen van missionarissen over de missie op de Kleine Soenda-Eilanden 1924-1928, over de missie in Manggarai 1937-1940 en over de missie in Indonesië 1959-1960

164. boek door J. Thauren svd over de missie op de Kleine SE naar het Duits bewerkt door B. Vroklage svd, 1931

166. kroniek door onbekende svd-er over het Ledalerogebied, 1943-1955

NB: niet volledig en onsamenhangend

168. memories van overgave van bestuursafdelingen op Flores, met statistieken e.d., 1928, 1940-1941 en 1947

178. verhaal van Maurits Winokan en artikel over SVD-missie in verband met een Flores-Timorplan, 1913 en 1960

181. reisvademecum voor missionarissen die naar Ned. Indië gaan, deel II, 1929

deel I niet aanwezig

182. statistiek van de apostolische prefecturen Roeteng, Ende en Bali-Lombok, 1952-1958

185. brieven van svd-bisschoppen en rapporten en verslagen van hun reizen op Flores en Bali, 1945-1951

190. nieuwsbrieven van SVD op Timor, 1937-1951 en na 1960

193. correspondentie m.b.t. geschiedschrijving over Flores en Timor, 1909-1927

(brieven tussen SVD en SJ en verslagen over onderwijs en eredienst)

195. besluiten tweede regionaal kapittel in Ende, 1935

205. activiteiten op Bali en Lombok en activiteiten daar van mgr. Hermens en pater De Boer, 1951

209. vestiging van de katholieke missie op Bali en Lombok, ook correspondentie tussen de gouverneur-generaal en de bisschoppen, 1891-1961

210. prentjes bij gelegenheid van priesterwijdingen, ook van Indonesische priesters, 1941-1964

246. correspondentie van oversten van de jezuïeten, het generalaat van SVD en het provincialaat van SVD in België over de missie in Belgisch Kongo, 1938-1939

247. correspondentie van de dominicanessen van Fichermont en oversten van SVD, 1938-1939

249. correspondentie van p. Van der Heyden vanuit Belgisch Kongo met familie, vrienden, oversten van SVD en weldoeners, 1951-1960 en later

250. kroniek door p. Van der Heyden over de missie in Kongo, periode 1939-1962, z.j.

267 zie daar

268. kerk en maatschappij en SVD op Taiwan, 1945-1952 en na 1960

278. gedachtenisprentjes van neomisten, met foto’s, 1874-1944

279. idem, 1945-1983

281. Indische Missie Vereeniging, werkzaamheden periode 1919-1929, historisch overzicht periode 1919-1958

(betreft verslagen van vergaderingen, balansen, statuten, rapporten en brieven van leden van de IMV en het Centraal Bureau der Indische Missie-Vereeniging)

282. IMV als voor, met statuten en huishoudelijk reglement, 1930-1941

283. IMV, als voor, notulen van vergaderingen en totstandkoming van Centraal Indisch Missie Bureau, 1942-1950

284-288. IMV, als voor, 1951-1966

(er is een gat tussen oktober 1959 en juni 1965 zonder vergaderingen; in 1966 ontwerp-wijziging van statuten; 12 maart 1966 laatste vergadering)

293. instructies ook ‘jaaroefeningen’ genaamd van het generalaat in Rome met thema’s voor geestelijke verdieping en richtlijnen voor oversten, 1934-1943

299. geestelijk testament van Arnold Janssen, 1906

319. heruitgave van het boek van p. Jos. Freinademetz svd  ‘Novae Legis Sacrificium’ (beschouwingen over het misoffer geschreven voor priesters uit 1915, heruitgave Montenau (B) 1946 .

337. atlas SVD in vier talen, 1961

406-457. een ‘Steyler Missions-Chronik’ vanaf 1959 tot 2008

(met fotoreportages, artikelen over missiegebieden)

Monografieënreeks Verbum Supplementum vanaf deel 26 genaamd Analecta, vanaf 1905 tot heden

(vermeldenswaard:

474. deel 44, briefwisseling Arnold Janssen en P. Josef Freinademetz 1904-1907

476. deel 46 Johan Weig: Chronik der Steyler Mission in Tsingtao 1923-1947

476. deel 49 Arnold Janssen Priesterkonferenzen 1888-1908

een serie Steyler Missionare in China,

481. deel 61, periode 1879-1903

482. deel 61/II, periode 1904-1910

482. deel 61/III, periode 1911-1919

484. deel 61/IV, periode 1923

483. deel 61/V, periode 1920-1923

483. deel 61/VI, periode 1924-1926

487. deel 65/I brieven van A.. Janssen naar Zuid-Amerika 1890-1899

487. deel 65/II, idem 1900-1902

488. deel 65/III, idem  1903-1904

488. deel 65/IV, idem 1905-1908

491. deel 78, brieven van A. Janssen naar Nieuw Guinea en Australië, z.d.

492. deel 82/I, brieven A. Janssen naar China, 1879-1897

492. deel 82/II, idem en deel 82/III, idem, z.j.

495. deel 80, Theodorus Vilsterman, in bezit

558-559. rondzendbrieven van het generalaat in Rome naar alle provincies en regio’s, 1926-1960 en later

563-566. instructies van het generalaat ook genaamd ‘jaaroefeningen’ 1942-1967

584-586. dossiers inzake generale kapittels 1-8, 1884-1959

(zo te zien gehouden in 1884-1886, 1890-1891, 1897-1898, 1909-1910, 1920, 1923, 1947-1948, 1957-1959; na 1960 frequenter gehouden)

668-669. constituties (Nederlands en Latijn), 1892-1983

753. visitatie vanuit het generalaat aan de Nederlandse provincie, 1948, 1953, 1960 en z.d.

769 e.v. de serie jaarverslagen van de Ned. provincie begint in 1968

795. visitaties aan missiehuis in Helvoirt (gesticht in 1918), 1923-1956

796. notulen huisraad Helvoirt, 1930-1955

800-801. kronieken missiehuis Helvoirt, 1918-1956

(genummerd I-VII)

842-846. cursus voor missionarissen van diverse congregaties in Nederland, 1941-1958

(lesmateriaal onder andere over huwelijk en recht, ‘katholieke situatiemoraal’)

848-850. Vereenigde Missionarissen, 1928-1965

(met notulen 1928-1961 (nr. 848)

850. Indische Missievereeniging, 1943-1965

908. atlas SVD – SSpS door Heinrich Emmerich, 1981

symptomatisch voor het veranderende kliomaat in de congregatie is:

935. Enquete m.b.t. persoonlijk welbevinden van de medebroeders en de werkzaamheden van de Nederlandse provincie met vragen als: ‘Zijn onze mensen gelukkig in hun werk?  en ‘Zijn ze gelukkig in hun leefgemeenschap?’ 1968-1969

968-970. kronieken missiehuis Soesterberg, 1928-1969

(opgericht 1924; heette aanvankelijk St. Jan, later Kontakt der Kontinenten; dit huisarchief is omvangrijk)

979. visitatieboek (‘liber ordinationum’) van missiehuis St. Jan, 1925-1960

980-981. notulen huisraad St. Jan Soesterberg 1933-1989

stukken over Stichtingen St. Arnoldus Fonds (gesticht 1943; doel: voor de missie) en Willibrordus Fonds (geen nummer)

stukken over ondersteuningsorganisaties zoals Raptim, Memisa, Missapos enz. (geen nummer)

stukken over missietijdschriften en ontstaan van het gezamenlijke tijdschrift ‘Bijeen’ in 1967/68 (geen nummer)

1135-1137. Stichting Gezamenlijke Missie Publiciteit (vermoedelijk uitgever van Bijeen), 1967 e.v. jaren

(deze stukken markeren het streven naar eenheid en de bereidheid om verder te denken dan de eigen congregatie; interessant onderwerp voor een master of zelfs een dissertatie over de vernieuwing van de missie als gevolg van de cultuuromslag van de jaren zestig; met daaraan voorafgaand het onderhuidse onbehagen in de jaren vijftig)

1159. kroniek SVD in Nederland en België 1910-1950 gevolgd door kort verslag over voornaamste gebeurtenissen in beide landen 1953-1956 door H. Hendriks te Deurne, 1956

1160-1236. stukken over de Belgische provincie, 1962-1983

1160. verslag provinciale raad België, 1962-1983

(voor 1962 en na 1983 vormden Nederland en België één provincie)

inv. P 18b

21. ‘Atlas der Arbeitsfelder der Gesellschaft des Göttl. Wortes’ door Mödling, 1931 door K. Streit

21. ‘Atlas Societatis Verbi Divini’ door H. Emmerich red., 1981

501. atlassen gemaakt door SVD-ers nl. H. Emmerich, F. van der Meer, C. Mohrmann, W. Schmidt en A. Freitag, 1926-1976

24-38. rondzendbrieven van Nederlandse SVD-ers geschreven vanuit hun missiegebieden onder de naam van Kontakt, 1962-2005

71-101. periodiek ‘Arnoldus Nota’, 1948-2009

(uitgegeven n.a.v. besluit van het generalaat uit 1947, voor en door de SVD-broeders wereldwijd; oorspronkelijk twee keer per jaar, vanaf 1952 maandelijks; in Duits en Engels)

102-213. periodiek ‘De Katholieke Missiën’, 1874-1975

(in samenwerking met het te Lyon gevestigde Weekblad tot voortplanting des Geloofs; vanaf 1968 sluit de Ned/se provincie zich aan bij Bijeen, de Belgische gaat zelfstandig verder met een redactie te Overijse; laatste nummer verschijnt in 1975)

423-438. publikaties van Jilis Verheyen, 1941-1998

517. ‘Protokolbuch für den Hausrat’ missiehuis te Uden, 1911-1945

NB: vertrouwelijk

584-588. notulen provinciale raad, 1924-1962 en verder

(gemerkt als vertrouwelijk; naam ‘concilium provinciale’)

677-687. provinciale kapittels, 1^ste tot en met 11^de, 1927-1962

623. verslagen provinciale kapittels provincie NEB, 1972-2006

636-645. visitaties vanuit generalaat aan Nederlandse provincie, per vestiging, 1925-1996

803-810. kronieken van fraters (studenten grootseminarie) in Teteringen, 1918-1965

Stukken die in het bijzonder over culturele interactie handelen:

inv. P18a

130. artikel over de huwelijksvoltrekking onder inheemse christenen op Timor, 1911 en 1935

133. verslagen apostolisch vicariaat Kleine Soenda-Eilanden, 1900-1925-1950 en 1928-1929

137. nieuwsbrieven regionaal-overste in Ende aan SVD-ers in de regio, 1926-1940 en 1948-1970

138. idem, 1946-1959

nrs. 1-75 van de ‘nieuwe reeks’.

150. verslag conferentie van kerkvoogden 1929 en voorlopig rapport van mr. H. Schaapveld in Amsterdam, 1928

152. brieven van svd-missionarissen over het werk op Flores, 1922-1927

156. verslagen van missionarissen over de missie op de Kleine Soenda-Eilanden 1924-1928, over de missie in Manggarai 1937-1940 en over de missie in Indonesië 1959-1960

166. kroniek door onbekende svd-er over het Ledalerogebied, 1943-1955

NB: niet volledig en onsamenhangend

181. reisvademecum voor missionarissen die naar Ned. Indië gaan, deel II, 1929

deel I niet aanwezig

185. brieven van svd-bisschoppen en rapporten en verslagen van hun reizen op Flores en Bali, 1945-1951

190. nieuwsbrieven van SVD op Timor, 1937-1951 en na 1960

195. besluiten tweede regionaal kapittel in Ende, 1935

205. activiteiten op Bali en Lombok en activiteiten daar van mgr. Hermens en pater De Boer, 1951

249. correspondentie van p. Van der Heyden vanuit Belgisch Kongo met familie, vrienden, oversten van SVD en weldoeners, 1951-1960 en later

250. kroniek door p. Van der Heyden over de missie in Kongo, periode 1939-1962, z.j.

293. instructies ook ‘jaaroefeningen’ genaamd van het generalaat met thema’s voor geestelijke verdieping en richtlijnen voor oversten, 1934-1943

299. geestelijk testament van Arnold Janssen, 1906

319. heruitgave van het boek van p. Jos. Freinademetz svd  ‘Novae Legis Sacrificium’ (beschouwingen over het misoffer geschreven voor priesters uit 1915, heruitgave Montenau (B) 1946).

842-846. cursus voor missionarissen van diverse congregaties in Nederland, 1941-1958

(lesmateriaal onder andere over huwelijk en recht, ‘katholieke situatiemoraal’)

In Teteringen ligt fotomateriaal.

Het Nederlands Filmmuseum heeft films van de congregatie in bewaring (Enquête KAN 1987).

Een DVD met de bekende in 1924 gemaakte film Ria Rago, de heldin van ’t Ndona-dal (1924) is verkrijgbaar bij het Katholiek Documentatie centrum in Nijmegen. De film speelt zich af op Flores