13. M. De leeden alle compleet zijnde, is bij den heere Cats ge[rap]porteert van 't tractaet metten heere van Charnacé in naeme van Zijn Ma.^t van Vranckrijck met deesen Staet --- geslooten op aggreatie van de respective leeden, ende daer --- het concept van 't tractaet zelve, inhoudende dattet zal duuren een jaer ende zijn ingangh neemen mette agghre[atie]; datten coningh ons tot supportement van onse extraordinairen van militie, ende om met ons leegher den viant van hier tot ontlichtinge te connen incommoderen, sal subsidiëren --- jaer met een somme van 1.500.000 £ te imploieren tot --- ende onderhout van ons leeger ende militie ende nergens anders toe, behalven dat daeruyt sullen moeten werden betaelt de logijsgelden ende --- huysoncosten van de Fransse troepen, verleeden winter hier in guarnisoen geleegen hebbende, oock de regementen van monsieur Moulart ende Waerdenburch mette Fransse officiers volgens de twee lijsten te betaelen in drye payen, 1/3 gereet so haest als van weederzijden ratificatie zal weesen gevolght, een derde in martio ende 't leste derde in julio 1637 toecomende.

Is meede geleesen de acte van descharge bij den ambassadeur Charnacé versocht, concernerende de twee clausulen van 't onderhout van de regementen van Moulardt ende Waerdenburch, ende het affdancken van de extraordinaire militie.

Ende in deliberatie geleyt zijnde off de leeden hiertoe consent conden draeghen, versochten veele copye daervan om 'tzelve alvooren met haer principalen te moghen communiceren. Dan bij de Edelen gesustineert werdende dat sulcx ondienstigh wesen soude, is tusschenbeyden voorgeslaeghen dattet zelve tractaet eens distinctelijcken zal worden voorgeleesen om bij de leeden tot haer believen de poincten aengeteyckent te moghen werden.

P. Is voorts gelesen seecker concept van tractaet bij de baron van Charnacé wegen Sijne Ma.^t van Vranckrijck ende de gedeputeerden van de heeren Staten-Generael geschreven in franchois, vervattende in 't cort, soo ick bericht werde, aliantie voor een jaer, daerbij Sijne Ma.^t belooft aen desen Staet te subsidieeren 1.500.000 £, 1/3 nevens de aggreatie binnen VI weecken te doen, 1/3 martii ende de resste julio naestcomende, mits dat oock voorgaende tractaet sal blijven in sijn geheel.

Waerop gedelibereert sijnde, oock bij resomptie, hebben eenige leeden 'tselve als niet obligatoirs voor desen Staet inhouden geaggreëert, andere daervan versocht copie om met haer principalen te mogen communiceren ende last van deselve versoecken, andere haer daerbuyten houdende, als niet geconsenteert hebbende in 't voorgaende tractaet daertoe oit relatijff is. Is daeromme alsnoch in resomptie gehouden.

14. M. Is daernae in deliberatie geleyt het 2^e point van beschrijvinge om tot verval van de lasten boven de drye staten van oorloge alsnoch in te willegen het haertsteedegelt. Worde alsnoch bij de heeren van Delfft, Leyden, Enckhuysen ende ons gedifficulteert, sodat opgehouden is in resumptie.

P. Op 't II^e poinct van de beschrijvinge omme te consenteeren in 't versochte haertstedegelt, is nae deliberatie bij verscheyden leeden geoirdelt niet practicabel ende al te beswaerlijcken te weesen, daeromme gehouden in naerder resomptie, met vermaen dat de leeden haer naerder willen doen gelasten.

15. M. [Opte re]commandatie van die van Amsterdam in faveur van 't cruydeniersghilde binnen [haer stadt] is toegestaen datte zelve op haer versoeck continuatie van den pacht van olye ende traen zal werden toegestaen so sij dezelve lest hebben gehadt, mits dat alle steeden die 't versoecken 'tzelve zal worden vrijgestaen.

P. Is gelesen een missive van de magistraten van Amsterdam in date den 17^en deser maent september intercederende ende versoeckende dat de overluyden ende cruydeniers mach werden vergunt continuatie van de impost van de olie ende traen omme veel vexatiën die sij anders van de pachters onderworpen sijn, te mogen ontgaen, 'twelck haer is geaccordeert, mits dat alle andere steeden des versocht werdende van gelijcken sullen mogen genieten.

16. M. Tot commissarissen over de aenstaende verpachtinge zijn gecommitteert als volght, binnen 't quartier van:

Dordrecht: Rotterdam, Schoonhoven

Haerlem: Goude, Alckmaer

Delfft: Edelen, Amsterdam

Amsterdam: Haerlem, Enckhuysen

Goude: Gorchem, Hoorn

Gorchem: Delfft, Leyden

Briel: Schiedam, Edam

Alckmaer: Dort

Edam: Mathenes, met één van de raden van 't Noorderquartier.

P. Tot voldoeninge van 't leste lidt van 't 1^e poinct van de beschrijvinge sijn gecommitteert tot commissarisen op de aenstaende verpachtinge in 't quartier van:

Dordrecht: Rotterdam, Schoonhoven

Haerlem: Goude, Alckmaer

Delft: Edelen, Amsterdam

Amsterdam: Haerlem, Enckhuysen

Goude: Gorcum, Hoorn

Gorcum: Delft, Leyden

Briel: Schiedam, Edam

Alckmaer: Dordrecht, committeerde raet Noortquartier

Waterlant: d'heer van Matenes, gecommitteerde raet Noortquartier.

17. M. Noch zijn geleesen eenige requesten daerinne nae gelegentheyt gedisponeert is.

18. M. De heeren gedeputeerden gebesogneert hebbende opte examinatie van de instructie van den admirael Dorp seggen bij dezelve instructie bevonden te hebben dat hem gelast is uyttet Goereedse Gat datelijcken nae de buyssen te ghaen ende te sien off daer eenige onraedt is van Duynkerckers, Engelssen off andere; so jae d'zelve buyssen tegens alle overlast van Spagnaerden, Duynkerkers ende alle anderen te defenderen ende te bevrijen; dat dit articule nyet en is gevolght, ghemerckt nyet eens onder de buyssen is geweest; datte instructie meede seyt datten zelven hem met zijn scheepen in gheen havenen van Engelant zal hebben te begheeven noch onder de casteelen, doch dat hij in plaetse vandien zelffs in den admirael van Engelant hem ontmoetende overgeghaen is ende aldaer goedt cier gemaeckt heefft; belanghende de Engelssen de visscherije eenigh ghelt affgeperst hebbende, wat te doen; dat dienthalven in zijn instructie geen claere mentie wordt gemaeckt; dat zij de reste stellen ter discretie ende oordeel van de vergaderinge.

Hierop gedelibereert zijnde hadden verscheyden leeden een groot misnoegen dat zelffs in 't beghin deese instructie so weynigh werdt gevolght, meenende dat opte reedenen naerder geïnquireert ende daertegens voorsien behoort te worden als nae behooren.

Dan belanghende den last tegens de Engelssen te gheeven, sustineerden de heeren van Amsterdam, Rotterdam ende eenighe andere dat men daerinnen rond most ghaen ende de vrijheyt van den zee nyet ten besten gheeven; is 't met soete woorden ende inductiën te doen, dat men se gebruycke, so nyet, dat men harder weeghen inghae ende de Engelssen thone datter noch courage in 't landt is, die sulcx merckende wel sullen naelaeten te doen dat zij andersints met een soet praetjen te gheeven effenwel sullen effectueren; dat daerom de voors. gedeputeerden geauthoriseert behooren te worden in claere termen te stellen in de instructie van den admirael wat hij zal hebben te doen in cas de Engelssen eenige visschers eenigh gelt affperssen offte andere overlast doen; van gelijcken, dat om te steuten de possessie die den Engelsman met deese acten meent te stabiliëren, bij dezelve gedeputeerden zeecker placcaet behoort te worden beraempt, bij 'twelcke alle onse visschers het geeven van eenigh gelt aen de Engelssen off het neemen van pasporten expresselijcken werde verbooden; dan om dit alles met meerder fondament te mogen doen, dat men zal affwachten het advijs offte de naerder onderrichtinge van den ambassadeur Joachimi, die om deese zaecke in Engelant getrocken is ende eerstdaeghs weeder werdt verwacht.

P. De heer pensionaris Camerlin heeft rapport gedaen van de besoigne gevallen op de examinatie van de instructie van de lieutenant-admirael Dorp, onder anderen inhoudende dat hij onder de buyssen soude gaen om die voor de Spangiaerden ende allen anderen te beschermen, ende dat hij sich soude wachten van in Engelant off onder derselver casteelen te loopen; dat uyt sijn eygen brieff blijckt dat hij niet onder de buysen is geweest, maer bij de Engelsche vloot ende selffs in den admirael, alwaer hij wel getracteert is.

Is goetgevonden dat d'voorss. instructie naerder sal worden geëxamineert wat naerder last best aen den admirael te geven; dat ondertusschen sal werden affgewacht off de overcoompste van den ambassadeur Joachimi off brieven van denselve, omme dan met meerder kennisse te letten hoe best de buysen buyten recognitie van Sijne Ma.^t te houden.

19. M. Den heer van Heemsteede, geweesen ambassadeur in Vranckrijck, versoeckende assignatie van tijdt om hem voor de vergaderinge te ontlasten van zijn rapport van 't gepasseerde aldaer, is goedtgevonden dat op merghen voornoen Zijne Edelheyt daertoe tijdt zal werden verleent.

P. Voorts dat de heer van Heemstede, van sijn ambassade voor seeckeren tijt wedergekeert sijnde, versoeckt van sijn wedervaren in Vranckrijck rapport te mogen doen in dese vergaderinge ende daertoe tijt ende stont te mogen werden verleent, is goedtgevonden 't voorss. rapport te hooren op morgen voornoen.

20. M. De burghermeesteren van Hoorn ende [Enckhuysen] --- steeden van Drechterlant gehoeffslaeght --- [Winc]kel ghaeven te kennen dat zij anno 1338 bij herstellinge --- aen deesen dijck, doch alleenlijcken bij provisie haer --- weesende bij de graven van 't landt dat zij daerinne souden --- hierentusschen haer meede geauthoriseert hebbende --- dijck te mogen beschouwen met eyghen dijckgraef ende heemraed --- so precijs als vantevooren, maer alst oirboir van 't landt --- mogen behooren; dat dienvolgens den dijck lange jaeren bij haer --- zijnde, opte clachten van de dijckgreven van Geestmerambacht --- van 't Noorderquartier van datte zelve dijcken nyet behoorlijcken souden werden besorcht, commissarisen gecommiteert ende op --- rapport haer ongehoort zeecker resolutie genomen so --- t'eenemael strijdende met haere privilegiën, ende oock --- dienstigh voor den dijck ende 't landt zelve, als weesende --- periculooste, maer de minst gevaerlijcxste plaetsen --- gelast in sulcker voeghen op te maecken, dattet ondraegh --- ende andere over 't hoofft geslaeghen, daer geen cleyn p --- lasten van dijckage beswaert sijn, ende ongehoort weesen --- men haer daerenboven noch met overtollige lasten soude bewilligen, die wel over de 100.000 £ souden importeren, daerop zij nyet en sijn gehoort.

Versochten daeromme dat van nyeus commissarisen werden gecommitteert omme belanghende 't opmaecken van [de dijc]kage haer beneffens haere partijen naerder te hooren ende --- d'zelve sodanige uytspraecke gedaen moght werden, daernae -- wel de zaecke sulcx bij te weesen ende de dijcken sodanigh te --- sonder eenige uytstel; dat alsso weynich aldaer als aen andere Drechterlandsche dijcken inbraecke zoude mogen we[esen te] vreesen.

Hierop gedelibereert zijnde waren de leeden van ver[schillende] opiniën, eenige weynige 't versoeck toestaende, doch verre 't [grootste] deel 'tzelve excuserende, ende persisterende bij de genomen resolutie. Dan alsso bij de heeren van Hoorn instantiën wierden gedaen datte zaecke eens geresumeert moght worden, is 'tzelve [bij] de leeden goedgevonden, ende de zaecke tot dien eynde opgehouden.

P. Is gelesen een lange requeste op den name van de steden Hoorn ende Enckhuysen met de 5 lantsteden van Drechterlant, haer beclagende over de resolutie den VI^en junii lestleden noopende 't maecken van seecker bandijcx op 't rapport van commissarisen bij Noorder-Winckel, dat alle excessive costen soude maken. Versoecken daeromme dat de voorss. resolutie mach blijven sonder effect totdat nieuwe commissarisen naerder inspectie sullen hebben genomen ende daervan rapport gedaen, presenterende ondertusschen de dijck in questie te maecken buyten alle perickel. Is nae deliberatie bij resomptie verstaen allhier nae fol. 6 verso.

21. M. Het 3^e point om te consenteren in een impost van hooffgelt 3 sts. ter maent van ijder hoofft boven de 12 jaeren oudt, zijnde de armen exempt die van aelmissie leeven, worde alsnoch bij de meeste leeden nyet practicabel geoordelt, ende is daeromme opgehouden in resumptie.

P. In deliberatie geleyt sijnde het III^e poinct van de beschrivinge omme te consenteren het nieu voorgeslagen hooftgelt van drie sts. op ijder hooft boven de XII jaeren out sijnde ter maent, met exemptie voor die van de aelmissen levende, 'twelck bij veel leeden is ghehouden niet practicabel, bijsonder in dese gelegentheyt des tijts daer de heete siecte te seer grasseert, ende andere consideratiën meer, is gelaten in naerder resumptie.

22. M. In deliberatie geleyt zijnde off men het nyeuwe Fransse tractaet de leeden copye van gheeven off nyeuwe lecture doen sal sonder copye, opdat alles te beeter soude mogen werden gerapporteert aen de respective principalen sonder eenige uytleckinghe, waeren de advijsen divers, eenige haer neutrael stellende, andere de copye urgerende, andere mette lecture tevreeden weesende, sodat eyntelijcken geconcludeert is dattet zelve de novo sulcx sal werden herleesen dattet zelve van de leeden ten overvloede zal connen werden gevat.

23. P. Is gelesen seeckere resolutie op de verpachtinge van de gemene middelen binnen 's-Hartogenbosch op de Hollantsche voet, mits dat sij daeruyt tot subsidie sullen trecken tot verval van hare lasten 1/5 off 1/6 paert, sonder verder subsidie tot hare verdere lasten daerin gespecificeert, ende dat oock het cleynseegel aldaer gepractiseert sal worden.

24. P. Schout ende schepenen van 's-Gravendeel versoeckende remissie van den impost op de groove waren tot reparatie ende opbouwen van haer kerck, 'twelck is geaccordeert, mits dat 'tselve voor de verpachtinge sal werden gedenoncieert.

25. P. Is gelesen een missive van de gedeputeerden in den leeger tot Sprang van de groote clachten bij ritmeesteren, bijsonder die buyten repartitie sijn gedaen, om gelt, sonder 'twelcke sij in confusie moeten comen, versoeckende daertegen ordre, voorts dat alle preparaten worden gemaeckt tot vertreck van 't leeger. De voors. missive was van de 17^en september.

26. P. De heer raetpensionaris Cats heeft voorgedragen dat de ontfangers volgens de resolutie van de leste vergaderinge hare staten van de comptoiren onder de heeren G. Raden hebben gelevert. Dient geweeten wat verder daerop te doen. Is goetgevonden dat de heeren G. Raden d'selve staten sullen examineeren ende daervan aen de vergaderinge doen rapport, omme dan geresolveert te werden nae behoren.