Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 22 december 1637

ZITTING F

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 2 tot 22 december 1637

Dinsdag 22 december 1637 voornoen

94. Is geleesen ’t advijs van de raeden ter Admiraliteyt in Zelandt ende in de Mase op ’t menageren van de lasten van de binnenstromen ende het affschaffen van eenige binnenpleyten ende oorloghsjachten die men om de conqueste van Breda nu nyet van doen heefft, daerbij verclaert wierde dat 420 £ daeghs soude werden geproffiteert; zijn meede gemoveert de consideratiën van Zijn Hoogheyt op dit subject, spreeckende van ’t maecken van eenige redoulten ende retrenchementen van de riviere de Mase ende voornamelijcken dat om tot deese menage ende ordre te comen alvoren een somme van 163.910 £ soude moeten werden gefurneert sonder welcke penningen de affdanckinge nyet soude connen geschieden. Waerop gedelibereert zijnde worde bij alle leeden ’t ghedaene werck geapprobeert met dien verstande effenwel dat belanghende de redoulten ende retrenchementen van nyeus te maecken de naerder consideratiën van de leeden sullen werden affgewacht ende dat voorts door eenige gedeputeerden mette aff te dancken capiteynen sullen handelen hoe verre dezelve tevreede sullen connen werden gestelt ende daervan naederhandt rapport doen.

95. Den resident van Sweeden iterative instantiën doende om te hebben furnissement van 150.000 £ in voldoeninge van 3 maenden subsidie hunluyden voor deesen geconsenteert, alsso de andere provintiën so hij meent met haer penningen souden gereedt zijn ende daerbij meede versoeckende de novo continuatie van ’t zelve subsidie voor noch 3 maenden in reguard dat Vranckrijck haer een millioen heefft geaccordeert, sonder welcke sij de wapenen nyet langer in handen houden, jae nootsaeckelijcken metten keyser sullen moeten accorderen ende alsso al die maght ons op ’t lijff laeten sacken. Is nae deliberatie ’t furnissement van de 150.000 £ t’enemael reedelijck gevonden als voor deesen geconsenteert ende verstaen als de andere provintiën gereedt sijn datte heeren Committeerde Raden alsdan meede ordre sullen hebben te beraemen datte quote van Hollandt werde gefurneert. Dan belanghende de nyeuwe continuatie van ’t subsidie verscheyden leeden geen last hebbende, is de saecke in bedencken gehouden.

96. Den heer van Oosterwijck geperst werdende om zijn reyse op Vranckrijck te accelereren, verclaerde alsnoch daertoe gereedt te sijn, mits alvoren van zijn affterstallige 32.000 £ tractament betaelt werdende ende voorts hem een comptoir geassigneert daer hij zijn tractament bij wissel op zal connen trecken; dan de comptoiren allenthalven geaccableert zijn, is voorgedraegen off men denzelven nyet en soude mogen assigneren op ’t Fransse subsidie, ’twelck bij veele leeden ongeraeden gevonden wierde, omdatten coningh ’tzelve subsidie precijse tottet onderhout van de soldaten wil betaelt ende nergens anders gediverteert hebben. Dan om met fondament te ghaen is goedgevonden de heeren Committeerde Raeden te versoecken om te dienen van advijs uyt wat penningen den heer ambassadeur Joachimi ende den ambassadeur Vosbergen in Vranckrijck werden betaelt om alsdan op deesen meede naerder gelet te worden.

97. De wagenaers anno 1635 alsmeede de schippers in ’t voorjaer gearresteert ende ’t landt gedient hebbende beneffens de ruyters van Sijn Genade graeff Willem van Vrieslandt met importuniteyt haer betaelinge vervolgende, worde verstaen nyet in getreeden te connen worden sonder consent tot vorige nyeuwe middelen.

98. Oock geresumeert weesende het 4e point van ’t consent tot eenen 100en penning ende dat opten voet van de oude quoyeren tenmintsten een 200en penning bij de steeden soude moghen werden geanticipeert ende Committeerde Raden in handen gestelt ende dat uytte geredresseerde quoyeren de leeden haer zelffs weeder souden mogen contenteren om alsso tijdt te winnen, worde bij alle leeden dit point alsmeede de anticipatie bij verre de meeste geëxcuseert, doch in plaetse vandien meenden meest alle dat eenen 200en penning nyet soude connen geweygert werden, hoewel Goude ’tzelve expresselijck excuseerde ende op loopende middelen aendrongh ende andere meede de inninge van de restanten ende het redresseren van de quoyeren alvooren wilden vastgestelt hebben, sodat alsnoch geen conclusie inne genomen heefft connen worden.

99. Uytte petitie van ’t jaer 1637 in omvraeghe gebracht zijnde omme te consenteren in ’t point van de logijsgelden voor ’t jaer 1637 ter somme van 600.000 £ toe, worde verhaelt dat anno 1636 maer een somme van 200.000 £ volgens ’t advijs van Committeerde Raden daertoe was geconsenteert ende dewijl zeedert een goedt getal volcks van de Staet affgeweesen was, dat men alsnu met minder summa behoorde te connen volstaen ende zijn dienvolgens de heeren Committeerde Raden gelast het consent daernae te proportionneren ende teffens meede haer advijs in te brenghen opte petitie van ’t jaer 1638 om daerop meede geresolveert te moghen werden.

Dinsdag 22 december 1637 nanoen

100. Is geleesen een missive van de heeren Staten-Generael van de 21en december versoeckende, dewijl men bevindt datte verpachtinge van de middelen vordel doet, dat oock alhier mette andere provintiën magh werden goedgevonden de convoien ende licenten in ’t geheel te verpachten gelijck men siet dat oock andere coningen ende princen ghewoon sijn te doen, opdat also mochten comen te cesseren de miseer, frauden ende jaloesiën ter cause van deese tusschen de provintiën gereesen. Waerop gedelibereert zijnde worde verstaen datte leeden uyt dit versoeck copye gegheeven ende de saecke zelffs in de naeste pointen van beschrijvinge zal worden gebracht.

101. Adriaen Schiltman schout tot Leckerkerck, commandeur van huysluyden van Zuydhollandt om Breda gearbeydt hebbende, versocht ordre hoe hij mette zelve soude mogen liquideren ende tegens wat somme; waerop gehoort het advijs van Committeerde Raden dat hij soude mogen geauthoriseert werden om mette zelve te liquideren tegens een gulden daeghs ende alsdan de liquidatiën aen haer schrifftelijck over te brenghen, is nae deliberatie daermeede geconformeert.

102. De heeren Committeerde Raden adviserende op ’t versoeck van den heer van Oosterwijck ordinaris ambassadeur gedesigneert nae Vranckrijck, verclaeren geen ander expediënt te vinden dan dat men denzelven soude moghen authoriseren zijn wisselen te trecken op ’t comptoir van Amsterdam omme aldaer offte uytte ordinair off extraordinair consenten betaelt te werden, ende daerop gehoort de consideratiën van de heeren van Amsterdam, die haer met deesen voorslagh van de heeren Committeerde Raden conden conformeren, hebben de andere leeden meede ’tzelve goedtgevonden ende dienvolgens verstaen datten zelven heer ambassadeur zijn wisselen van zijn tractament zal mogen trecken op ’t comptoir van den ontfanger Reael tot Amsterdam.

103. De heeren Committeerde Raden binnenstaende verclaeren datte vergaderinge nyet scheyden can sonder haer een maent soltz in handen te laeten, so voor de compagniën opte affectatie tecort comende bedraeghende ter maent ƒ 212.225 £, alsmeede voor de quote van Hollandt in de 50 compagniën weesende 29 compagniën bedraeghende ter maent ƒ 47.515 £, oock voor ’t regement van Charnacé bedraegende ter maent ƒ 16.137 £ ende eyntelijck voor de compagniën ruyters in plaetse van de bidets aenghenomen bedraeghende ter maent ƒ 17.916 £, ende tesaemen per maent een somme van ƒ 293.694 gulden. Hierop gedelibereert zijnde meenden de Edelen dat men deese somme soude doen negotiëren ende ’tzelve weeder doen suppleren uyt volgende consenten, alsso geen ander wegh saeghen. Dan meest alle leeden geen last hebbende om tot eenige negotiatiën consent te draeghen, hoewel den noot siende, is verstaen ende geconcludeert datter dit gelt weesen moet ende datte leeden daerom binnen corte daeghen haer consent sullen inschrijven.

104. De heeren commissarisen tot Leyden geweest zijnde rapporteren alle debvoiren aldaer aengewent te hebben om dezelve tot absoluyt consent in ’t redres van de verpondinge van ’t jaer 1637 te beweeghen, doch geen ander antwoordt te hebben connen becomen alsdat zij haer gedeputeerden dienthalven naerder souden lasten; welcken volgens de gedeputeerden tot openinghe van dien last gesommeert zijnde, verclaerden beneffens andere leeden haer te connen conformeren in ’t consent voornoemt, mits dat tot seggen ende discretie van Zijn Hoogheyt off de heeren Committeerde Raden soude werden gelaeten hoeveel sij voor haere grieven op dit jaer over huysen ende landen sullen moghen innehouden. Hierop gedelibereert zijnde vonden de Edelen goedt de heeren commissarisen voor haere moeyten te bedancken ende den voorslagh te amplecteren tot seggen van Zijn Hoogheyt ende eenige bij hem te assumeren, ende voorts dat in beschrijvinge soude werden gebracht dat op het insteecken van nyeuwe landen eenen pacht moght werden gestelt, datte heeren van Leyden meede zeer recommandeerden. De heeren van Dordrecht rejecteerden den voorslagh, sustinerende dat Leyden absoluyt behoorde te consenteren off datte zaecke soude weesen van een quaedt gevolgh ende ondraeghelijck. De meeste leeden waeren van dezelve opinie hoewel eenige den voorslagh amplecteerden, sodat eyntelijck geconcludeert is datte heeren commissarisen voor haer moeyten werden bedanckt ende dat voorts tot discretie van Zijn Hoogheyt ende eenige bij hem te assumeren sal worden gestelt off ende hoeveel de heeren van Leyden ende andere van haere verpondinge sullen mogen innehouden, waernae zij haer sullen hebben te reguleren. Werdende mitsdien het consent van de verpondinge voor ’t jaer 1637 gehouden voor gearresteert.

105. Den commissaris Spieringh iterative instantiën doende teneynde de continuatie van ’t subsidie van 50.000 £ ter maent aen die van Sweeden voor ’t scheyden moght werden gearresteert, alsso sonder sulcx de Sweeden die goede conditiën aengeboden werden lichtelijcken souden comen te handelen als sij souden bemerken dat men hier slabackt ende haer de handt nyet langer bieden can. Is daerop omvraege gedaen, maer ’t meerendeel van de leeden gheen last hebbende, is de zaecke uytgestelt ad proximam ende datte leeden hierentusschen dit versoeck met haer principalen sullen communiceren ende naerder op gelast comen.

106. Meede bij de heeren Committeerde Raeden geürgeert zijnde wat contentement zij aen de wagenaers van ’t jaer 1635 ende aen de schippers van ’t jaer 1637 souden connen doen ende wat ghelt daertoe aen te wijsen, is nae deliberatie verstaen dat ter discretie van de heeren Committeerde Raden wert gestelt om dezelve uyttet haertsteedegelt soveel moghelijck zal zijn eenigh contentement te doen.

107. Eyntelijcken meede geresumeert weesende het 4e point van den 100en penning ende omme tenmintsten nae advenant den 200en penning ende volgens de oude quoyeren een notabile anticipatie gedaen te worden, persisteerden de heeren leeden bij haer voorgaende last, meest alle behalvens Goude in den 200en penning consenterende, doch geen last hebbende totte anticipatie Goude tot geen 200en penning connende verstaen so lange geen loopende middelen ingewillicht souden sijn. Soodat nae iterative omvraeghe eyntelijck geconcludeert is datten 200en penning gehouden wordt voor geconcludeert, mits datte restanten geïnnet ende de quoyeren sullen werden geredresseert, werdende de heeren van der Gouden versocht met alle debvoiren haer principalen tot consent te beweegen ende ’tzelve binnen 8 daegen in te schrijven, daertoe dezelve met brieven van Zijn Hoogheyt sullen werden gesecondeert ende in cas van quaedt succes datte heeren Committeerde Raden geauthoriseert werden om dezelve bij besendinge uytten haren opten naeme van de vergaderinge daertoe te disponeren.

108. De heeren Edelen openende haer naerder consideratiën op ’t 18e point van beschrijvinge spreeckende van ’t weeren van de enorme stoutichheeden der papisten ende de resolutie bij deese vergaderinge daerop gevolght, welcke in substantie nyet en varieerden van de intentie van de andere leeden, is daermeede geconformeert ende dienvolgens verstaen datte leeden toegesonden zal worden teneynde allomme eenparich magh werden geëffectueert. Ende is hiermeede de vergaderinge gedimitteert ende gescheyden.

Finis