Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 27 maart 1638

ZITTING G

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 16 februari tot 2 april 1638

Zaterdag 27 maart 1638 voornoen

246. De heeren Committeerde Raden binnenstaende presenteerden verscheyden concepten bij Haer E. beraempt in wat voeghen men soude connen practiseren eenen impost opte comptanten à l’advenant de beswaeringe van de vaste goederen, te weeten dat men van alle obligatiën ende rentebrieven soude moghen trecken 5 stuyvers van ’t hondert van ’t capitael, van gelijcken op ’t hoy, dat men op ijder voer soude moghen trecken 10 stuyvers, drye voer voor een koehoey genomen, ende dat daerenboven de paerdehouders ende schaepemeesters met voerghelt souden mogen werden beswaert, alsmeede opte huyden ende vellen, dat men de inlandsche 10 stuyvers per stuck ende de uytheemse op ’t incomen in de convoien à l’advenant soude beswaeren. Alle welcke concepten geleesen zijnde, is goedgevonden daervan copye aen de leeden te behandigen om daerop te becomen naerder last.

247. Willem Bom gehouwt persoon binnen Rotterdam 23 jaeren oudt zijnde ende mitsdien nae de costuymen van ’t landt geprivileert zijnde om zijn eygen goederen te administreren, doch dat hem daertegens obsteert de locale costuyme van Rotterdam bij dewelcke sulx verboden wert ende versouckende daervan dispensatie, is opte verclaeringe van de heeren van Rotterdam van zijn bequaemheyt ende geschicktheyt, hoewel sij selffs daervan hadden connen dispenseren, effenwel ad maiorem cautelam dit versoeck toegestaen ende van dezelve locale costume voorsoveel desnoot is gedipenseert.

248. Den heere Fagel ende Pauw gedeputeerden uytten Hooghen Raede binnenstaende, claeghden seer over de bouvallicheyt ende reumalijckheyt van haer caemer daer zij besogneren; seggen dat alle chartres ende papieren van ’t leckwater bederven tot groot interest van de gemeene ingeseetenen ende dat zij zelffs in haer besognes daerdoor werden geprejudiceert ende haer nyet langer mogelijck is daer huys te houden. Versoeckende daeromme dat alles nae behooren op ’t spoedichste moght werden geremedieert ende ’t oude werck gerepareert, dat beghroot wordt 12.000 £, off dat affgebroocken ende een nyeuw in plaetse magh werden gestelt dat beghroot wordt op 22.000 £; daerover zij mette Reeckencaemer gesprooken hebbende, thoonen geen quaede inclinatie, maer seggen ongelast te sijn om in sulcken werck te treeden.

Ende alsso de zaecke geen langer uytstel lijden can, versochten dat bij deese vergaderinge Haer E. ten zelven eynde last moght werden gegheeven. Waerop gedelibereert zijnde, worde bij de leeden verhaelt dat dit versoeck meermaelen voor geweest was ende nyet langer soude connen werden geëxcuseert, dan dewijl vanweegen Zijn Hoogheyt oock temet was geclaecht datte princesse ende hij meede zeer qualijcken van camers waeren geaccommodeert, moetende de princesse wel 70 trappen meer climmen eer omlaegh conde comen, dat haer zeer moeyelijck valt; dat meede de heeren Staten als Zijn Hoogheyt ghaet maeltijdt houden metten gerammel ende geraes boven ’t hoofft zeer werden geïmportuneert ende ontryfft; dat daerom goedt weesen soude dat voorghaende gecommitteerden met eenige uytte Reeckeningen souden mogen werden versocht om nochmael inspectie te neemen off aen de zuydzijde van ’t hoff geen bequaeme gelegentheyt voor de heeren Staeten ende den Hoogen Raede beyde soude connen werden gemaeckt, om het geheele noorderquartier voor Zijn Hoogheyt te accomoderen, daervan eens beghrootinge van oncosten te maecken ende van alles rapport te doen. Ende isset zelve eyntelijck alsso meede goedgevonden.

249. Het oude concept over ’t opleggelt van de graenen ingestelt naerder geleesen weesende, worde bij eenige leeden copye uyt versocht ende bij andere haer advijs daerover opgehouden totdatte zelve leeden naerder last souden hebben becomen.

250. De heeren van Zelant bij missive van den 22en martii verclaerende dat zij gereedt waeren om alhier weeder in Den Hage te comen ende te hervatten het besogne op ’t last- ende veylghelt, mitsgaders op ’t vergeeven van de president- ende griffiersampten in den Hooghen Raede ende andere saecken meer haer deputeerden voor deesen in mandatis gegeeven ende versoeckende dat tijdt ende dagh geprefigeert ende haer daervan notificatie moght werden gedaen. Is verstaen dat op ’t scheyden van de vergaderinge dewijl dezelve nyet continueren can, op dit versoek naerder zal werden geleth.

251. De heeren gedeputeerden ter Generaliteyt naerder rapport doende van de conferentie met die van de XIXen ende hoofftparticipanten van de Westindische Compagnie op ’t sluyten van den handel gehouden, verclaeren datte advijsen seer divers loopen, doch dattet meerendeel tot accommodatie schijnen geneegen te sijn. Zelant alleen opiniatrerende omdat zij contrarie gelast zijn ende sonder andere last becomen te hebben nergens van willen hooren, versoeckende de saecke te verschuyven tot nae Paesschen om dan naerder gelast te comen. Doch als men ’t geheele werck wel insiet dat claerlijcken blijckt dat Zelandt nyet anders voorheefft dan al d’andere te bedryeghen ende nyet ter goeder trouwen ghaen, onthoudende met gewelt de XIXen alhier de generale brieven bij Sijn Genade graeff Maurits ende de politijcquen raeden, beneffens het verbael mettet leste schip overgesonden, nyettegenstaende daerover ijterativelijck aengeschreven zijn, buyten twijffel omdat daerinne verscheyden particulariteyten zijn verhaelt die tot haer nadeel op dit subject souden te passe comen, behalven dat het sluyten van den handel lest hebben helpen resolveren. Ende effenwel zelffs eenighe maenden daernae door eenen pelletier uyt Vranckrijck op particuliere reeckeninge wel 61 lasten meel hebben toegesonden, houdende noch woordt noch belofften ende nyetmin presterende als zij beloven ende dat zij daeromme geen raedt en sien om in deese zaecke yet goedts te connen uytwercken, die effenwel geen uytstel lijden can.

Hierop gedelibereert zijnde verclaerden de heeren van Amsterdam ende verscheyden leeden dat zij tevreeden waeren datte inductie moght werden gevordert, maer so sulcx nyet conde weesen, dat voor de vergaderinge daerinne naerder geresolveert off aen de XIXen behoort gelaeten te worden om bij meerderheyt van stemmen inne te resolveren. Doch andere leeden meenende dat men de heeren van Zelant tijdt behoorde te gheeven tot ruggespraeck, is de conclusie in deesen uytgestelt tot beeter gelegentheyt.

252. De heeren Committeerde Raden rapporterende dat sij den substituyt-commis van ’t comptoir van Mirop naerder geëxamineert hebbende over ’t coopen van de ordonnantiën, solliciteren van de geaffecteerde compagniën ende andere diergelijcke poincten hem nagegheeven, denzelve hem van alles pertinentelijck weet te excuseren, verclaerende wel eenige cedullen van de voerluyden gecofft te hebben ende verscheyden andere capiteynen met gelt voor een redeliijcke somme gerijfft te hebben, maer dat hij al ’tzelve gelt zelffs ter somme van 100.000 £ toe tegens 9, 10 jae 12 procento op interest heefft genomen ende aen de voerluyden cedullen die hij tot 10.000 £ toe is hebbende van ’t jaer 1635 aff wel 4000 £ door deese traeghe betaelinge van ’t landt op te quaede comen zal, zijn eyghen goedt gheen duysent gulden waerdigh weesende, noemende oock man ende paert wat personen hem deese penningen souden hebben gecrediteert, nyet siende wat bij haer hier vorders in gedaen sal connen werden. Hierop gedelibereert zijnde worde genochsaem gespeurt dattet geen claer werck en was ende sijn daerom de voorgaende commissarisen op ’t redres van de finantiën gecommitteert versocht dat stuck naerder te willen ondertasten ende gehoort de openinge van de bedenckingen die tegens deesen substituyt ende andere zijn vallende, haer vorders opte gelegentheyt te informeren ende van alles rapport te doen opdat de frauden daeronder schuylende behoorlijcken moghen werden gerefreneert.