Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 3 juli 1640

ZITTING Q

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640

Dinsdag 3 juli 1640 voornoen

78. Gehoort weesende ’t advijs van Zijn Hoogheyt over ’t besetten van de Weeser bij de coningh van Denemercken met een oorloghschip in ’t werck gestelt, daerdeur alle op- ende affghaende scheepen zeeckeren thol werdt affgeëyscht ende verstaen weesende dat sulcx onlijdelijck was ende mette beste manieren geweert soude moeten werden, is nae deliberatie verstaen dat aen den resident Cracouw weegens de gemeene regeringe brieven sullen werden geschreeven behelsende de reedenen waeromme ’tselve onrechtmatich ende voor deesen Staet ondraeghlijck is, om dezelve Zijn Ma.t van Denemercken ten besten te representeren; dat teffens meede een serieuse missive zal werden geschreeven aen de eertsbisschop van Bremen met versoeck, dewijl bij ’t leste tractaet het weghneemen van de oorloghschepen opte Weeser bedongen is, dat daeromme ’tzelve gelieve bij zijn vaeder te procureren. Doch om in deesen van de reedenen gedient te connen worden die in den brieff geïnsereert souden connen werden, dat alvooren door eenige gecommitteerden ’tzelve tractaet van Breemen naerder sal werden geëxamineert; werdende hiertoe versocht een van den heeren van Dordrecht, Amsterdam ende Alckmaer.

79. Geleesen weesende zeecker missive van den heer van Ribencourt recommanderende ’t wisselen van de gevangenen te waeter opten ouden voet, is verstaen de saecke te laeten bij de laetste resolutie, te weeten dat men eerst sal affwachten de uytcompste van den tocht van den admirael op Hitlandt ende teffens van weederzijden trachten te becomen den staet ende ’t ghetal van alle gevangenen die weederzijts worden aengehouden.

80. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 13e point van beschrijvinghe spreeckende van de continuatie van alle de middelen coomende in toecomende verpachtinge, als daer is ’t middel van ’t ghemael, bestiael ende van de bieren, worde bij alle leeden daerinne geconsenteert opten ouden voet, uytgeseyt Alckmaer die eenige particuliere consideratiën daerop hadden die zij tegens de naeste weecke souden openbaeren, ende Goude die de verhooginge van de scheepwaeren simpelijck excuseerden omdat daerdeur al de neeringe uyt haer stadt gediverteert werde ende dat de schippers selffs geen twaelff stuyvers meer wilden gheeven, maer geen booschot van haer stadt alles om nyet conden innekrijghen. Dan de andere leeden verstaende dat dit geen reeden was om ’t middel aff te schaffen maer wel om de excessen te weeren, is goedtgevonden op dat subject de saecke eens te resumeren.

81. Op het 15e point spreeckende van ’t vergeeven van ’t president- ende griffiersampten in den Hoogen Raede, amplecteerden alle de leeden den lesten voorslagh van de heeren van Zeelandt, uytgeseyt Leyden ende wij die sustineerden dat de nominatie totte vacante plaetsen gedaen most werden volgens het onderling tractaet sonder de leeden van een lichaem te separeren. Daerbij persisterende is de saecke opgehouden moeten werden om te sien off eenige naerder expediënten connen werden verdaght.

82. Belanghende het different tusschen de provintie van Hollant ende Zeelandt concernerende ’t fiscael- ende procureur-generaelsampt meede naerder omvraege gedaen werdende, verstonden de meeste leeden ’t meeste gelijck voor de provintie van Hollandt te weesen ende de reedenen van Zelandt ter contrariën maer subtiliteyten te weesen. Ende dewijl dezelve effenwel nyet en zijn te beweegen, dat men bij provisie een advocaet soude mogen stellen die de saecken crimineel ende van Domeynen van Holland alleen soude mogen administreren daerdoor Zelandt alderbest tot devotie [gebracht] souden connen werden; andere weeder vonden deese provisionele commissie nyet geraeden, maer beeter dat men nominatie van drye personen soude doen ende Sijn Hoogheyt versoecken daeruyt een te willen kiesen om ons tegens Zelandt gelijck te stellen, die sulcks alreede heefft gedaen. Die van Amsterdam meenden datte reedenen voor Hollandt so heel vast nyet en ginghen ende daerom best te sullen weesen in deesen met accommodatie te ghaen. Sloegen voor dat men de beurte van Kindtschot voor de eerste soude neemen ende datte tweede hier behoort te volghen ende dat alsdan de beurte van Zeelandt soude opcomen. Dan is om de variëteyt van deese opiniën de saecke opgehouden moeten worden in resumptie.

83. Noch sijn voor geweest eenige particuliere zaecken die aen advijs gestelt zijn ende naerderhandt sullen dienen.

Dinsdag 3 juli 1640 nanoen

84. De gedeputeerden van de classe van der Goude 26 maenden langh gecontinueert hebbende om te hebben betaelinge van de oncosten ter Goude over de onlusten aldaer in de kercke ontstaen gemaeckt, bedraeghende alsnoch per reste een somme van 1627 £, ende dewijl de heeren van der Goude onwillich blijven, versoeckende bij ’t landt haer dezelve te mogen werden goedghedaen, zijn de heeren van der Goude naerder op deesen gesommeert, die daerop verclaerden dat alreede een somme van 43 à 4400 £ op betaelt was ende de vordere posten bestaende in daghelden, verteerde Spaensse wijn, brandewijn ende tabacque, seer onreedelijck geëxtendeert t’eenemael ongefondeert waeren, waeromme oock haer principaelen tot eenige vorder betaelinge nyet beweeght conden werden, hadden sij op haer eenige actie dat haer moghten roepen voor de justitie.

Hierop gedelibereert zijnde sijn de heeren van der Goude versocht tegens de declaratie te willen diminueren ende ’t surplus betaelen om deese luyden eens in ruste te stellen. Dan costen effenwel die conclusie nyet aenneemen, sodatte saecke daeghs daeraen geresumeert zijnde, goedtgevonden is de heeren Committeerde Raden te authoriseren om die van der Goude gehoort, deese questie mette meeste menage van ’t landt aff te maecken.

85. Schepenen ende regeerders van de westzijde van Sardam is toegestaen tottet maecken van een nyeuwe kerck te mogen lichten op interest de noodighe penningen ende dat haere successeurs ’tzelve voor wel ghedaen sullen moeten opneemen ende nyet mogen tegenspreecken, mits blijckende datte zelve penningen tottet maecken van dezelve kerck sijn geïmploieert.

86. Den geweldigen Elsevier tot Rotterdam 50.000 £ alreede aen oncosten voor de Spaensse gevangenen haere montcosten gemaeckt hebbende ende versoeckende bij leeninge hem weegen ’t landt eenige penningen verstreckt te mogen worden, alsso geen credijt noch middelen heefft dezelve langher te onderhouden, is verstaen dat alvooren lijste sal hebben over te leeveren van alle gevangenen die hij in ’t beghinne heefft gehadt ende noch jegenwoordigh is hebbende.

87. Op ’t gemoveerde van Dordrecht teneynde eenparich de bieren ten plattenlande ghaende in de steeden gecollecteert ende betaelt stonden mogen worden, verclaerden de heeren Edelen dat best weesen soude datten impost werde betaelt van de bieren van de stellinge ghaende, doch andere verclaerende sulcx onmogelijck te sijn, omdat onseecker is off aen burgers off tappers sullen werden geleevert ende die van Haerlem voornaemelijcken excuserende de bieren aen bierstallen geleevert die om de gemelte onseeckerheyt daeronder nyet beghreepen connen worden, is om deese dispariteyt geen conclusie inne genoomen connen werden.

88. Het 15e point om een expediënt te vinden op ’t suppleren van de vacante president- ende griffiersampten van den Hoogen Raede de heeren van Leyden ende wij opiniatrerende, is nae deliberatie verstaen dat de reedenen bij de meeste leeden gemoveert bij die van Leyden ende Medenblick aen haer principalen naerder sullen worden gerepresenteert omme dezelve tot eenparicheyt mette andere leeden te beweegen; bij weygeringe dat op andere expediënten sal moeten werden gedacht.

89. Op ’t different tusschen deese provintie ende die van Zeelandt concernerende ’t vacerende fiscaels- ende procureur-generaelsampt meede resumptie gedaen zijnde, is verstaen datte reedenen pro et contra gededuceert, de heeren van de Reeckeninge ende Hollandse raeden in ’t Hoff ter handen zullen werden gestelt omme te dienen van hunnen advijse wat dat bij provisie ten dienste van deesen Staet in ’t particulier deesen aenghaende bij der handt genoomen ende gepractiseert behoort te worden.

90. Geleesen weesende het advijs van Zijn Hoogheyt van den 30en junii belanghende de gevangenen van ’s viants sijden hier sittende off men dezelve om de schaersheyt van ’t volck nyet meede in dienst soude connen aenneemen, is nae deliberatie verstaen dat in gevolghe van de practijque van den viant oock bij deesen Staet in dienst sullen mogen werden genoomen uytte gevangene, geen Spagnerden weesende, sodanighe als haer vrijwilligh in dienst van den Staet willen begheeven, mits dezelve bij kleyne partijen over de scheepen verdeelende, ’t meerendeel in conformité van ’t gemelte advijs.

91. Noch zijn voor geweest eenige particuliere saecken van kleynen importantiën, daerinne nae geleegentheyt gedisponeert is.