Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 21 september 1640

ZITTING R

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 11 september tot 13 oktober 1640

Donderdag 20 september voor- en nanoen en Vrijdag 21 september 1640 voornoen

42. De gedeputeerden van Staten van Utrecht aengecomen weesende verclaeren gereedt te weesen omme mette gedeputeerden van deesen Staet in conferentie te comen tot affdoeninge van de questiën onderlinge ontstaen over den impost van 't gemael, biscuyt ende stijffsel ende de verhooginge van de bieren contrarie de Unie, versoeckende datten zelven eynde eenige leeden moghten werden gecommitteert, gelijck dienvolgens daertoe voorgeslaegen zijn een van de heeren van Haerlem, Delfft, Amsterdam, Rotterdam ende Alckmaer met twee uytte heeren Committeerde Raeden omme 'tzelve tegens dinghsdagh toecomende bij der handt te neemen, waertegens oock eenige van de brouwersneeringe uytte naeste steeden souden werden ontbooden.

Probleem met weergave van deze resolutie.

44. De gedeputeerden bij Zijn Hoogheyt geweest rapport doende, verclaeren datten zelven op 't versoeck aen hem gedaen, verclaert heeft tevreeden te weesen om metten eersten ordre te stellen tottet affdancken van de scheepen ende waeghens, opbreecken van 't leeger ende affdancken van de waertgelders ende de andere vier regementen, so haest de oude militie in guarnisoen zal zijn gebracht.

Dan dat daernae uyt Vranckrijck wegen den coningh ende cardinael een expressen courier Suradijn in 't leeger gecomen was, instantelijcken versoeckende dat Sijn Hoogheyt het gemelte leeger nyet opbreecken, maer tot Ia november noch in 't velt wilde blijven, uyt vreese dat anderssints Atrecht bij de Spaenssen weeder beleeghert ende haer onttrocken mochte werden, waeromme Sijn Hoogheyt wel geneegen soude sijn omme noch voor zeeckeren tijdt in 't velt te continueren, ten waere de vergaederinge eenige pregnante reedenen moght hebben ter contrariën.

Is nae deliberatie verstaen dat om vorige reedenen zal worden geïnsisteert datte waertgelders mette vier nyeuwe regementen mette eerste gelegentheyt neffens de scheepen ende waegens ende train van 't leeger mogen worden affgedanckt, ende datte oude militie bij regementen in de naeste frontiersteeden sal werden geïnquartiert, omme des noot zijnde weeder ten dienste van den lande in 't velt gebracht te mogen werden, onvermindert de resolutie op 't stuck van 't menageren van de lasten bij de vergaderinge te neemen.

45. Dezelve gedeputeerden Sijn Hoogheyt naerder aengesproocken hebbende op 't wisselen van de gevangenen te waeter, verclaeren dat Sijn Hoogheyt alsnoch persisteert bij zijn opinie ende nyet en can verstaen dat de Spagners elders als in Spagnen weeder behooren te werden gevoert om de ondraeghelijcke consequentie die anders daeruyt soude volghen, gelijck bij desselffs brieven van den 17en september oock naerder wierde verhaelt. Waerop gedelibereert zijnde is goedtgevonden deese zaecke uyt te stellen totte compste van Zijn Hoogheyt, omme alsdan daerover metten zelven mondelinge naerde[r] over geconsulteert te werden.

46. Sijn geresumeert de poincten bij den gedeputeerden van den synode van Noord-Holland overgeleevert, daerop dezelve versoecken weder bijeen te comen ende naerder te mogen resolveren sonder het ius patronatus offte yet politijcqs te raecken. Is meede geleesen de naerder declaratie weegen dezelve overgeleevert, bij dewelcke naecktelijcken gededuceert wierde dat deese poincten t'eenemael kerckelijck zijn.

Den burgermeester Bicker, geweest hebbende commissaris op dit synode, moveerde verscheyden bedenckingen waeromme deese poincten nyet en conden verstaen worden puur kerckelijck te weesen, maer eenighe van dezelve gantsch politijcque, daerinne mitsdeesen de synode geen dispositie conde toegelaeten worden, voor ende alleer alhier vast te stellen hoeverre men dezelve kerckelijck verstae te weesen off nyet.

Hierop gedelibereert zijnde meenden de Edelen ende eenige andere leeden, dewijl de saecke van Barsinghorn alhier aenhangigh was ghemaeckt, dat men daerom dezelve deur vorige gedeputeerden op deese saecke soude mogen beslechten ende 't classis tegens 't synode in geen vorder ongeneughten ende ongelegenheyt soude doen vervallen. Die van Haerlem, Leyden ende eenige andere meenden dattet t'eenemael kerckelijcke saecken waeren ende dat men daeromme de synode dezelve soude mogen aenbeveelen, omme bij haere vergaderinge geaccommodeert ende bijgeleyt offte gedecideert te worden. Rotterdam, Schiedam, Schoonhoven meenden dat men de synode soude authoriseren deese questiën ende articulen met accommodatie aff te doen, nyet bij decisie. Dordrecht versocht copye van de articulen omme alvooren dezelve metten haeren te communiceren, waerbij persisteerende ende geenige conclusiën die bij provisie voorgeslaegen wierden willende gedoogen, is de zaeke opgehouden moeten worden in resumptie.

47. Die van Dordrecht effter moverende dat die van Mastricht van voorneemen waeren het passagegelt te verpachten tot groot nadeel ende beswaeringe van de commerciën opte zelve riviere ende diversie van de negotie, ende versoeckende daeromme dat volgens voorgaende resolutie die van Mastricht mocht werden aengeschreeven om van dit voorneemen te desisteren ende de collecte van dese penningen te doen waerneemen deur ministers van 't landt, mits daer van haeren weegen alleen bijvoegende een controlleur, so haer sulcx geraeden dunckt.

Is nae deliberatie goedtgevonden hierop alvooren te hooren het naerder bericht van de thresorier ende Hollandsche gedeputeerden in den Raedt van State.

48. Opten impost van pick ende teer de heeren van Amsterdam gesommeert sijnde haer naerder mette andere leeden te conformeren, persisteerden bij haere difficulteyten. D'andere leeden oordelden dat men geen middelen en conde affschaffen, maer effenwel omme de heeren van Amsterdam naerder te beweegen, dat men eens in omvraege soude mogen brengen hoe de diversie ende vermeenichvuldinge van verscheyden hooffneeringen ten plattenlande best soude connen worden geweert, omme te verhoeden het verval van de steeden ende het vorder verloop, in welcker voeghen oock geconcludeert is geworden.

49. De gedeputeerden van 't synode van Suyd-Hollandt versoekende dat opte ampliatie van de politijcque ordonnantie concernerende de houwlijckse zaecken volgens haer iterarijff versoeck doch eyntelijcken eens mocht werden geresolveert, ende in specie dat geen dispensatie verleent mocht werden aen eenen Johan van Aken tot Dort, sijn geweesen huysvrouwe susters dochter voorghenomen hebbende te trouwen, omdattet zelve soude schandeleus zijn als strijdende tegens de goddelijcke rechten ende oock in effecte tegens de politijcque ordonnantie, 'twelck zij versoecken dat ten zelven eynde oock wat claerder magh werden gestelt, waeren de leeden van contrarie opiniën ende is daeromme geen conclusie inne genomen connen worden.

50. Den vice-admirael De Witte binnenstaende verclaert gereedt te weesen om weeder met vier custscheepen see te kiesen. Versoekt off de heeren Staten hem yet naerder hebben te commanderen, dan is hem geluck op zijn reyse gewenst ende voorts ten hooghsten gerecommandeert hem als voor deesen getrouwelijcken te evertueren voor den dienst van 't landt.

51. De gedeputeerden naerder gehoort hebbende de grieven van die van Weesop, Diemen ende den dijckgraeff ende heemraeden van Amstellandt tegens het maecken van een vaert ende treckwegh bij die van Amsterdam op Naerden ende Muyden voorghenoomen, rapporteerden de geallegeerde grieven sodanigh te weesen dat de interesten wel souden connen werden gevonden ende weghgenomen. Meenden daeromme dat men onder zeekere aengeweesen limitatiën ende restrictiën den requiranten haer versoeck wel soude mogen toestaen.

Waerop gedelibereert weesende versochten eenige leeden copye van dit advijs omme 'tzelve metten haeren te communiceren, waeromme de saecke opgehouden is, met versoeck datte leeden haer op 't spoedichste daerop naerder wilden doen lasten.

Vrijdag 21 september 1640 nanoen

52. Pieter Maertsz. Hoeffijser, ontfanger van de convoien tot Amsterdam, versocht hem gepresteert te worden het effect van de resolutie van de 15en april 1639 lestleeden off eenigh ander expediënt beraempt tegens het overvallen van zijn crediteuren, waerop gedelibereert zijnde, is verstaen datten Raedt van State zal werden aengemaent omme de executie door den haeren te doen voltrecken ende interim den Raedt ter Admiraliteyt tot Amsterdam beneffens den magistraet aldaer vermaent om de crediteuren te disponeren tot patiëntie.

Dan die van Amsterdam deese conclusie tegenspreeckende, verklaerden nyet te sullen gedoogen dat deesen suppliant, deur ordre van 't landt geëngageert sijnde, soude werden geruïneert, maer liever uytte ordinaris ende extraordinaris middelen van 't landt desselffs crediteuren te contenteren, versoeckende daervan notitie gehouden te werden.

53. Is geleesen het placcaet tegens het incomen van de Jesuïten ende Papen ende exorbitantiën der Papisten, anno 1629 opten naeme van de Generaliteyt geëmaneert, neffens verscheyden correctiën ende ampliatiën, bij eenige leeden daerover gebesogneert hebbende, daer bijgevoeght. Waerop gedelibereert zijnde werde bij eenighe leeden daeruyt copye versocht omme 'tzelve metten haeren te moghen communiceren, 'twelck geaccordeert is, mits dat staende vergaderinge daerop naerder last soude werden becomen.

54. Effter geresumeert zijnde 't versoeck van de gemeene touwslaegers van Hollandt om affdoeninge van 't interdict opten uytvoer van 't touwwerck, worden 'tzelve alsnoch bij den heeren van Leyden geëxcuseert. Haerlem, Schoonhoven, Enckhuysen verwachten noch naerder last, tot welcken eynde de zaecke effter uytgestelt is.

55. Noch zijn voorgeweest eenige particuliere requesten van cleynen importantie.