Aantekeningen op 26 juli 1640
vorige dag | volgende dag | kalender | volledige tekst van de zitting |
ZITTING QStaten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640 |
Donderdag 26 juli 1640 voor- en nanoen |
224. Is geleesen zeecker request van de gemeene lijnslaeghers van Hollandt ende Westvrieslandt te kennen geevende de wichticheyt van dezelve neeringe, hoeveel duysenden daeraen dependeren, wat meenichte van mensschen daeraen de cost winnen, wat groot vordel hetzelve doet totte gemeene contributiën, van een schippondt ter waerde van 44 gulden tenmintsten 22 £ in ’t landt connende te blijven so aen convoien ende licenten, waeghelt, arbeytsloon ende anders, invoegen dat een stijl van den Oosterschen handel is, die nochtans jegenwoordigh deur ’t verbot van den uytvoer t’eenemael in Enghelant, Hamburch, Gluckstadt, Dantsick ende Moscoviën t’eenemael gediverteert werdt, in sulcker voeghen dat alleen uyt Moscoviën twee scheepen met touwen in Spagnen sijn gebracht ende noch onlanghs van Hamburch tot Lisbona 800 schippont touw, teffens van Engelandt ende andere plaetsen à l’advenant, waerdeur den viant ten overvloede van alles werdt geryfft. Versochten daromme datten vrijen uytvoer toegestaen ende ’t verbot mocht worden affgedaen; temeer dewijl den uytvoer van pick, teer, cabelgaern, jae van den hennip zelff waeruyt dezelve gemaeckt worden nyet en is verboden. Hierop gedelibereert zijnde, sustineerden de Edelen dit versoeck zeer bedenckelijcken te sijn deurdien met dezelve reedenen den vrijen uytvoer van salpeeter, cruyt, loot, geschut ende van alle contrebande waeren soude connen werden geürgeert ende alsso den viant met volle slippen toeghevoert, daermeede hij ons van d’ander candt soude connen ruïneren, dat geenssints geraeden is. Meenden daeromme alvoren in deesen te treeden dat dit geheele stuck naerder behoorde te werden geëxamineert. Die van Haerlem meenden men behoorde de saecke te laeten bij den ouden voet ende practijcque, dat is, die eenigh touw-werck uytsenden wil, dat hij daertoe consent versoecke opdat de reedenen gehoort daerinne naerder soude moghen werden gedisponeert. Die van Amsterdam en verscheyden leeden conden om de geallegeerde reedenen het versoeck toestaen, doch alsso de heeren van Alckmaer, Enckhuysen ende noch eenige andere leeden van de reedenen pro et contra wilden rapporteren ende naerder haer op doen lasten, is de zaecke ten zelven eynde uytgestelt. |
225. De saecke van den ontfanger Hoeffijser effter voorgebracht weesende, verclaerden de Edelen geen ander uytcompste te sien als datte heeren van Amsterdam versocht souden mogen werden de raden ter Admiraliteyt tottet teyckenen van de obligatiën van de Brandenburchse penningen te persuaderen ende haer selven borghe te stellen voor de capitalen ende interesten, mits dat weegen deesen Staet weeder geguarandeert ende haer de handt gebooden zal worden totte executie van de Brandenburchse domeynen. Dan de andere leeden sustinerende dattet College geen reedenen hadden de teykeninge te weygeren haer bij de Staten te laste geleyt ende dewijl eenige van den Raedt alhier sijn, dat men dezelve daerover eens naerder soude mogen spreecken, is de saecke ten zelven eynde uytgestelt tot merghen. |
226. De leeden naerder gesommeert zijnde haer te openen opte negotiatie van 200.000 £ voor de Zeeusse cruyssers bij den ontfanger-generael te doen, sustineerden veele datte middelen hiertoe voorgeslaegen alvoren ingewillicht mosten werden, sodat eyntelijck goedtgevonden is dezelve in naerder omvraege te brengen. |
227. Het stellen van een collecteur uyttet plattelandt in de steeden bij die van Dordrecht instantelijck geürgeert werdende ende die van Gorchem alleen daerinne difficijl zijnde uyt consideratie dat die van Dordrecht bij dit middel in haer stadt conniverende haer alle de neeringe souden connen onttrecken, is goedtgevonden deese saecke uyt te stellen totdat op ’t beneficiëren van de oude middelen volgens voorslagh van Committeerde Raden naerder zal zijn geresolveert. |
228. Is bij de leeden, gebesogneert hebbende over het instellen van een concept om een impost te heffen opte karren, wagens, kalessen ende carossen, rapport gedaen ende een concept overgeleevert bij ’twelcke ijder karre met 10 stuyvers, ijder open waegen met 1 £, toewaegen met 1-10-0, op de kalesse met 3 £ ende een carosse met 6 £ in ’t jaer wierde beswaert. Ende is nae deliberatie verstaen dat de leeden hiervan copye zal werden gegeeven om weegen haer principalen naerder op gelast te comen. |
229. De heeren Committeerde Raden effter serieuse instantiën doende om prompt gelt totte necessiteyten bij haer gedemonstreert, meenden de Edelen dat opte innewilligen consenten nootsaeckelijcken een goede somme most werden negotieert; Haerlem ende eenige andere meenden datte leeden voor corte daegen een keer naer huys souden neemen om last op eenige consenten te becomen ende alsdan op een negotiatie te dencken; andere meenden dat men behoorde te scheyden ende op ’t negotiëren naerder last inneschrijven; andere conden tot een reedelijcke negotiatie verstaen wachtende nae de beghrootinge; andere conden tot geen scheyden verstaen solange geen middelen geconsenteert ende in een goede negotiatie bewillicht souden sijn. Om welcke dispariteyt van advijsen in deesen geen conclusie genomen heefft connen worden. |
230. Die van Leyden versoeckende interpretatie van de ordonnantie van ’t gemael, off de coeckebackers meede den eedt de backers in ’t generael te laste geleyt, subject sijn off nyet, ende dat interim gesurcheert moghten werden de proceduren bij zeeckeren pachter in haer stadt tegens zeeckere coeckebacker voorgenomen, is nae deliberatie verstaen dat Committeerde Raden partijen sullen hooren, de ordonnantie naerder examineren ende van alles rapport doen, werdende hierentusschen meede de proceduren gesurcheert. |
231. Op ’t gemoveerde bij eenige raeden uyttet College van Amsterdam op wat ordre voortaen de custscheepen uyt der zee invallende te calffaten, schoon te maecken ende te revictualiëren ende dezelve weeder in zee te helpen ende bij wie sulcx te doen, is nae deliberatie verstaen dat volgens de vorige resolutie de Hollandse raeden in de respective Collegiën die sorghe werdt aenbevoolen ende dat haer daertoe noodige penningen sullen werden verschafft. Oock de scheepen voortaen sullen invallen in de respective quartieren ende dat dienthalven bij de Collegiën een eenparige voet sal werden geobserveert. |
232. Uytte Generaliteyt wierde genotificeert dat den resident Boswel uyt Engelant weeder overgecomen was met volcomen macht om aff te mogen maecken de questiën tusschen de Engelssen ende die van de Oostindische Compagnie uytstaende beroerende de executiën van Amboina, ende dat daeromme de bewinthebberen van de Oostindische Compagnie bij haer alreede waeren ontbooden. |
233. Is meede gerefereert dat den generael van de Vlaemse eylanden van Brasijl overgesonden met naemen Congo d’Andrada van meeninge weesende om vrij nae Spagnen over te ghaen, deur ordre van de heeren Staeten-Generael opte Voorpoorte in bewaeringe is gebracht. |