© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Rens Oving, Bruijn, Maria Brigitta Catherina de, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Bruijn [13/01/2014]
BRUIJN, Maria
Brigitta Catherina de, vooral bekend als Ria Beckers (geb. Driebergen 2-11-1938 – gest. Wadenoijen 22-3-2006),
lerares, politica, eerste vrouwelijke fractievoorzitter in Tweede Kamer.
Dochter van Hendrikus Petrus de Bruijn (1908-1980), onderwijzer, en Catharina
Margareta Buisman (1908-1992). Maria de Bruijn trouwde op 6-11-1965 in Kerkrade
met Karel Joseph Beckers (geb. 1937),
leraar en vormingswerker. Uit dit huwelijk werden 1 zoon en 1 dochter geboren;
1 dochter werd geadopteerd.
Ria de Bruijn was de oudste in een katholiek gezin met zeven kinderen. Zij groeide op in Driebergen waar haar vader hoofdonderwijzer was. In 1955 deed zij eindexamen gymnasium in Amersfoort. Hierna studeerde zij van 1955 tot 1961 klassieke letteren in Utrecht. Van 1962 tot 1974 werkte zij als lerares klassieke talen, eerst op het lyceum Sanctissimae Trinitas te Overveen en vanaf 1970 op het Stedelijk Gymnasium te Leiden. Uiteindelijk koos ze vanwege haar progressieve idealisme en haar zorgen over het milieu voor een carrière in de politiek. De Politieke Partij Radikalen (PPR), een linkse afsplitsing van de Katholieke Volkspartij (KVP), was daarbij voor de van huis uit katholieke Beckers een logische keuze.
Van 1974 tot 1976 was Ria Beckers partijvoorzitter van de PPR. In 1977 nam ze het lijsttrekkerschap over van de populaire Bas de Gaay Fortman. Hiermee was ze de eerste vrouwelijke lijsttrekker in Nederland en – na de verkiezingen – de eerste vrouwelijke fractieleider in de Tweede Kamer (afgezien van Lizzy van Dorp, die indertijd een eenpersoonsfractie had gevormd). Zij deed haar werk met een onwrikbaar geloof in wat goed was en wat niet. Door haar rechtlijnigheid en afkeer van theaterpolitiek was zij nooit een stemmentrekker. Van de zeven zetels die de PPR onder De Gaay Fortman had veroverd, gingen er onder Beckers’ leiderschap al in 1977 vier verloren. Dit zetelverlies zou ze nooit meer goedmaken.
Onder Beckers zocht de PPR een linksere koers, en daarmee werd de partij steeds meer een bondgenoot van de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP) en de Communistische Partij Nederland (CPN). Eind jaren tachtig leidde dit proces tot concrete samenwerking. Bij de verkiezingen van 1989 presenteerden de drie partijen met de later aangesloten Evangelische Volks Partij (EVP) zich met een gezamenlijke lijst GroenLinks. Ria Beckers was weer lijsttrekker. Eigenlijk had ze de politiek al willen verlaten, maar ze vond dat ze de nieuwe partij niet in de steek mocht laten. Het resultaat van de verkiezingen viel met zes zetels echter tegen. Beckers bleef tot 1993 fractievoorzitter van GroenLinks. Hierna verliet ze definitief de landelijke politiek om meer tijd aan haar privéleven te kunnen besteden.
Zestien jaar was Beckers fractievoorzitter in de Tweede Kamer: eerst voor de PPR en vanaf 1990 voor GroenLinks. Zij stond bekend om haar inzet voor het milieu. Daarbij onderscheidde zij zich door haar gedreven manier van debatteren, waarmee regelmatig de spot werd gedreven. Zo werd zij wel de ‘akela van GroenLinks’ genoemd. Ook werd de ideologie van de PPR afgedaan als linkse luchtfietserij. In haar ogen was dit wel ondankbaar, maar hoorde het bij het feit dat zij tot een kleine politieke stroming behoorde. Zelf beschouwde ze haar partij juist daarom als het geweten van de politiek. De onmogelijkheid van meeregeren betekende dat er geen water bij de ideologische wijn gedaan hoefde te worden. Toch was Beckers geen verstokte idealist. Volgens haar had de geschiedenis namelijk vaak genoeg bewezen dat mensen uit naam van een ideaal tot de ergste dingen in staat zijn. De veranderingen die zij voorstond op het gebied van milieubehoud, internationale veiligheid en vreemdelingenbeleid zag ze dan ook niet als verheven idealen, maar als hervormingen die onherroepelijk noodzakelijk zouden blijken te zijn.
Na haar politieke carrière bleef Beckers zich inzetten voor het milieu, onder andere als voorzitter van de Stichting Natuur en Milieu en via vele nevenfuncties in de wereld van natuurbescherming en biologische landbouw. Daarnaast werkte ze mee in het tuindersbedrijf van haar man op hun woonboerderij in Wadenoijen, waar zij vanaf 1980 woonden. Hier teelden zij onbespoten hoogstamfruitbomen en hielden zij schapen. Op 22 maart 2006 overleed Ria Beckers na een langdurig ziekbed.
Naslagwerken
PDC.
Literatuur
Hella van de Velde, Vrouwen van de partij. De integratie van vrouwen in politieke partijen in Nederland 1919-1990 (Leiden 1994).
Paul Lucardie, Wijbrandt van Schuur en Gerrit Voerman, Verloren illusie, geslaagde fusie? GroenLinks in historisch en politicologisch perspectief (Leiden 1999).
Necrologieën in De Volkskrant, 24-3-2006: NRC Handelsblad, 24-3-2006; Trouw, 25-3-2006; De Gelderlander, 25-3-2006; BN/De Stem, 25-3-2006
Illustratie
Portretfoto, door Henk Denters, ca. 1990 (Nationaal Archief / Spaarnestad Photo).
Auteur: Rens OvingBiografienummer in 1001 Vrouwen: 995
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.