© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Buyts, Helena, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Buyts [13/01/2014]
BUYTS, Helena (geb. Middelburg? begin 18de eeuw – gest. Middelburg 17-11-1782), gelegenheidsdichteres. Dochter van Jan Buyts, bakker. Ze trouwde ca. 1750 in Middelburg? met Willem Filedt (gest. 1763?), stadskamerbode. Uit dit huwelijk zijn geen kinderen bekend.
Helena Buyts heeft waarschijnlijk haar hele leven in Middelburg gewoond. Behalve haar huwelijk met Willem Filedt is over haar slechts bekend dat zij, net als de dichteres Jacoba Petronella Winckelman, behoorde tot de piëtistische kring rond Pieter Boddaert. Haar vroegst bekende gedicht is een lofvers dat verscheen in de tweede druk van diens Stichtelyke gedichten. De Veerse predikant Andreas Andriessen noemde haar ‘een dichtlievende vriendinne’ (Andriessen, *7r). Voor hem maakte zij, op zijn verzoek, een wel heel buitengewoon ‘gedicht’: een berijmde ‘Bladwyzer en Korte inhoud’ bij zijn eveneens berijmde Katechismus (1755). Nagtglas oordeelde dat ‘hare gedichten niet veel betekenen’, maar als lid van de in haar tijd zo actieve groep piëtisten in Middelburg had zij zelf wellicht net iets meer te betekenen dan het weinige dat overgeleverd is doet vermoeden. Helena Buyts overleed op 17 november 1782 en werd op de 22ste vanaf de Zuiddam begraven.
Naslagwerken
Nagtglas; NBAC; Witsen Geysbeek.
Archivalia
Zeeuws Archief: Begraven Middelburg 1651-1805.
Publicaties
- [lofdicht in] Pieter Boddaert, Stichtelyke gedichten (Middelburg 1741).
- Helena Buyts, nu Filedt, ‘Op de zielnuttige verhandelingen voor des Heeren heilig avondmaal’, in: Petrus Immens, De godvruchtige avondmaalganger (Middelburg 1752) [tekst integraal op www.theologienet.nl/documenten].
- Verdere gedichten o.a.: 'Grafschrift voor [...] Anna Helena Parker', in: Lykgedichten op het afsterven van Anna Helena Parker [Middelburg 1750]; 'Rouwklacht over het [...] overlyden van [...] Isaäk Schorer', in: Lykgedichten op het [...] afsterven van ... Isaäk Schorer (Middelburg 1750); ‘Op het tytelplaatje’ en een lijkzang, in: Nagelatene mengeldichten en levensbeschryvinge van wylen den here mr. Pieter Boddaert, mitsgaders de lykzangen op zyn ed. overlyden (Middelburg 1761).
Literatuur
- Andreas Andriessen, Katechismus, ofte Onderwyzinge in de christelyke lere (Middelburg 1755).
- Steven Dirk Post, Pieter Boddaert en Rutger Schutte. Piëtistische dichters in de achttiende eeuw (Houten 1995) 102, 158.
Redactie
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.