© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Evans, Sophia Wilhelmina, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Evans [13/01/2014]
EVANS, Sophia
Wilhelmina (ged. Rotterdam 30-8-1772 – gest. Rotterdam 24-4-1816),
graveerster. Dochter van John Evans (1743-1814), arts, en Anna Sophia Balen (1747-?).
Sophia Wilhelmina Evans trouwde op 13-5-1804 in Rotterdam met Julianus Johannes van Hemert (1774-1842). Uit dit huwelijk werden 3
zoons en 2 dochters geboren, van wie 1 zoon jong overleed.
Sophia Wilhelmina Evans werd geboren als het tweede van zes kinderen van John Evans en Anna Sophia van Balen. Haar vader, arts van beroep, was gedoopt in de Schotse kerk in Rotterdam, haar moeder was van gereformeerde huize. Alle kinderen Evans werden gedoopt in de Engelse presbyteriaanse kerk van Rotterdam.
Sophia Wilhelmina ging al jong in de leer bij Johannes Zacharias Prey, een uit Praag afkomstige schilder die zich in Rotterdam had gevestigd. Wellicht heeft ze bij hem leren tekenen en heeft ze het graveren geleerd van Mattheus de Sallieth, een eveneens uit Praag afkomstige graveur. In ieder geval was ze pas veertien toen haar eerste prenten gedrukt werden: dat waren portretten in stippelgravure van Willem V en Wilhelmina van Pruisen uit 1786. Het jaar daarop verscheen van haar hand een prent van een keeshond (zie ill.), die beschouwd wordt als een ‘zinneprentje op de patriotten’ (Atlas van Stolk). Misschien heeft zij het zelf als zodanig bedoeld, maar misschien ook had iemand haar gevraagd zo’n prent te maken.
De jaren negentig van de achttiende eeuw waren haar meest productieve jaren. In die politiek woelige tijd gaf Sophia Wilhelmina Evans in haar prenten vooral blijk van prinsgezindheid, met uitzondering van de portretten van de gematigd patriotse politicus Pieter Paulus (1795, 1797). En in 1796 is er een aankondiging van een (nooit gerealiseerde?) gravure van de eerste zitting van de Nationale Vergadering naar een tekening van Hieronymus Lapis (Koch 76). Al het andere werk dat van haar bekend is, betreft portretten van leden van het Huis van Oranje en vooral Rotterdamse predikanten als Petrus Hofstede, Jan Scharp en Johannes Wilhelmus Bussingh. Na ca. 1796 is er geen werk van haar hand meer bekend.
Op 13 mei 1804 trouwde Sophia Wilhelmina Evans met de twee jaar jongere Julianus Johannes van Hemert uit Leiden (in de naslagwerken wordt zijn naam consequent verward met die van hun zoon Johannes Julianus). Het echtpaar kreeg vijf kinderen, van wie een zoon jong stierf. Alle kinderen werden gereformeerd gedoopt. Sophia Wilhelmina Evans overleed op 24 april 1816 in Rotterdam.
Naslagwerken
Van der Aa [als man]; Kramm; Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Scheen; Thieme; Waller; Wurzbach.
Archivalia
- Gemeentearchief Rotterdam: DTB, Dopen 1 (Gereformeerd), index nr. 160 [4 kinderen Evans en Van Hemert]; 27 (Engels Presbyteriaans) [Sophia Wilhelmina Evans]. DTB, Trouwen 029 (Stadstrouw) [Evans en Van Hemert]. BS, Geboorten 1812b388 [kind Evans en Van Hemert]. BS, Overlijden 1816 a153v, akte nr. 760 [Evans]; 1842 b097 [Van Hemert].
- Regionaal Archief Leiden: DTB, Dopen (Marekerk), d.d. 3-7-1774 [Van Hemert].
Werken
Werk van Evans is onder meer te vinden in Rotterdam in de Atlas van Stolk en het Gemeentearchief, in het Haags Gemeentearchief en in de Universiteitsbibliotheek Leiden.
Literatuur
- Catalogus van de Nationale tentoonstelling van vrouwenarbeid (Den Haag 1898) Historische afdeling, nrs. 68, 69, 768.
- H.C.H. Moquette, Catalogus van de portretverzameling in het archief der gemeente Rotterdam (Rotterdam 1917).
- F.C. Koch, ‘Rotterdam onder de Bataafsche Republiek’, Rotterdamsch Jaarboekje (1929) 42-94, aldaar 76; (1937) 47-75, aldaar 67.
Illustratie
Stippelgravure van een keeshond, ongesigneerd en ongedateerd, toegeschreven aan Sophia Wilhelmina Evans. Volgens de Atlas van Stolk een zinneprent op de patriotten uit 1787 (Atlas van Stolk, Rotterdam).
Redactie
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 602
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.