© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Lier, Barbara Maria van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Lier [13/01/2014]
LIER, Barbara Maria van (ged. Anlo, Drente 31-10-1751 – begr. Assen 28-8-1778), schrijfster van gelegenheidspoëzie. Dochter van Johannes van Lier (1726-1799), secretaris van de drost, en Roelina Johanna Hofstede (1730-1796). Barbara Maria van Lier trouwde op 27-10-1777 in Assen met Jan Haak Oosting, advocaat. Dit huwelijk bleef kinderloos.
Barbara Maria van Lier was het eerste van de vijftien kinderen die het echtpaar Van Lier-Hofstede tussen 1751 en 1774 kreeg. Van die kinderen – acht jongens en zeven meisjes – overleden waarschijnlijk een meisje en een jongen op jonge leeftijd. Barbara Maria’s vader was afkomstig uit Rotterdam, haar moeder, dochter van de predikant Johannes Hofstede, uit Groningen. Het gezin woonde vanaf 1751 in Annen, maar verhuisde in 1758 naar de Brink in Assen nadat vader Van Lier tot ontvanger-generaal was benoemd.
Barbara Maria van Lier zal zich als meisje hebben kunnen ontwikkelen dankzij haar directe omgeving, met een vader die een brede culturele belangstelling had (oudheidkunde, literatuur) en broers die op de Latijnse school zaten en gingen studeren. Zo zullen ook de dochters geprofiteerd hebben van de in huize Van Lier verzamelde kennis en interesses. Daarvan gaven in ieder geval Barbara Maria en haar zuster Catharina Allegonda blijk.
In 1772 ging Barbara Maria van Lier, twintig jaar oud, een ‘geestelijk huwelijk’ aan met de – gehuwde – dichter Lucas Trip, op dat moment raadsheer in Groningen. Zij had hem een gedicht gezonden en in zijn reactie daarop vroeg hij haar met hem ‘in dichtmin saam’ te leven’, verenigd in ‘berijmde reden’: ‘En wij zullen samen telen/ hersen-popjes voor en na’ (Nieuwe Drentsche Volksalmanak, 87). Zij geeft hem haar ja-woord: ‘Trip, mijn geest zal de uwe wezen’ (idem, 89). Onduidelijk is of dit huwelijk in dichtkundige zin iets heeft opgeleverd. In de daaropvolgende jaren schreef zij nog een reeks weinig opzienbarende gelegenheidsgedichten, waaronder een aantal voor haar oom, de bekende predikant Petrus Hofstede, die merendeels ongepubliceerd zijn gebleven. Volgens Nijkeuter zijn haar gedichten ‘soms doorspekt met enige dialectfrasen’ (p. 16), frasen in het Drents. Dat maakt ze tot de eerste manifestatie van het Drents in de dichtkunst.
Op 27 oktober 1777 ging Barbara Maria van Lier een echt huwelijk aan met de advocaat Jan Haak Oosting. Uit het ‘aanzoek’ van Trip blijkt dat zij een ‘zwak gestel’ had. Het zal daaraan te wijten zijn geweest, dat zij na slechts tien maanden huwelijk overleed, 26 jaar oud.
Naslagwerken
Drentse biografieën; NNBW.
Publicaties
- Dichtgedachte aan [...] Sigismund Pierre Alexander grave van Heyden, heere van Entingen en Reynenstein [Groningen 1776].
- ‘Uitlegging van de titelplaat’, in: J. van Lier, Verhandeling over de Drentsche slangen en adders (Amsterdam/Groningen 1781) [ook in Nieuwe Drentsche Volksalmanak (1942) 50].
- ‘Antwoord aan den heere L. Trip’ [1772], Nieuwe Drentsche Volksalmanak (1906) 88-92.
- ‘Aan den hoog edele gestr. heere L. Trip’ [1773], Nieuwe Drentsche Volksalmanak (1906) 94-95.
- Voor een overzicht van haar uitgegeven en onuitgegeven gedichten zie Drentse biografieën 3.
Literatuur
- H.J. Oosting, ‘Een viertal gedichten uit de achttiende eeuw’, Nieuwe Drentsche Volksalmanak (1906) 80-95.
- R.D. Mulder, ‘Mr. Johannes van Lier (1726-1785). Drente’s eerste wetenschappelijke natuuronderzoeker’, Nieuwe Drentsche Volksalmanak 60 (1942) 33-68.
- H. Gras e.a. red., Geschiedenis van Assen (Assen 2000) 144-145.
- Henk Nijkeuter, Geschiedenis van de Drentse literatuur, 1816-1956 (Assen 2003) 16.
Redactie
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 563
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.