© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Margreet van der Hut, Royen, Anna van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Royen [13/01/2014]
ROYEN, Anna van (Amsterdam ged. 28-9-1707 – begr. Amsterdam 7-1-1749), tekenares. Dochter van Willem van Royen (1672-1742), schilder, en Anna van Aken (ca. 1674-1714). Anna van Royen trouwde op 15-5-1740 in Amsterdam met Hendrik Krabbee (1714-1755), makelaar in fijne verfstoffen. Uit dit huwelijk werden 5 dochters geboren.
Anna van Royen had twee oudere zusjes: Maria Cornelia (geb. 1703) en Barber (1705-1766). Haar moeder overleed in 1714 – Anna was toen tien – en het jaar erop hertrouwde haar vader met Barendje Kist. Tekenen leerde Anna waarschijnlijk van haar vader, een kleine kunsthandelaar die ook fijn- en kladschilder was en als leerling van de vogelschilder Melchior d’Hondecoeter vooral vogels geschilderd zou hebben. Hij had rond 1700 een schoorsteenstuk met vogels in een park gemaakt voor het poppenhuis van Petronella Oortman.
Anna van Royen was bevriend met Catharina van Hunthum, dochter uit een rijke familie die teken- en schildermateriaal bij haar vader kocht. Van hun onderlinge correspondentie, die dertien jaar duurde, zijn alleen de brieven van Catharina aan Anna bewaard gebleven. Hieruit kan een en ander opgemaakt worden over de werkzaamheden van Anna van Royen. De vroegst bekende brief dateert van 5 september 1726 als beiden zo’n negentien jaar oud zijn. Daarin vraagt Catharina aan Anna om naar Sluysna – het buiten van de familie Hunthum bij Nieuwersluis – te komen en potloden mee te brengen. Anna moet regelmatig op Sluysna gelogeerd hebben, steeds met het door de familie Van Hunthum bestelde tekenmateriaal in haar bagage. Rond 1734 gaf Anna van Royen tekenles op een deftige school en had zij ook leerlingen aan huis. Catharina lijkt een beetje jaloers op de aandacht van Anna voor haar leerlingen: ‘Ik zie dat u juffrouw Van Tarelink en juffrouw De Wit gevonden heeft en het verwondert mij dat juffrouw Munter nog niet tekent. Het is geen goed nieuws dat juffrouw Tau zin heeft om te leren tekenen, ik had liever dat u meer discipelen in school kreeg, want dat in huis gaan leren geeft occasie van u minder te zien’ (SAA, Handschriften 208). ’s Winters woonde de familie Hunthum in de stad en dan kwam Catharina soms bij Anna op bezoek. Uit Catharina’s beschrijving van deze bezoeken blijkt dat Anna van Royen ook waaiers beschilderde.
In 1740 trouwde Anna van Royen met Hendrik Krabbee, die in de Gasthuismolensteeg een winkel in verfstoffen had en bevriend was met Catharina’s broer, Pieter van Hunthum. De bruid is dan 32 jaar en de bruidegom 25, maar ze geven op respectievelijk 30 en 26 te zijn. Bij Anna’s huwelijk was Catharina van Hunthum niet aanwezig. Wel stuurde zij een felicitatie vanuit Sluysna. De laatste brief van Catharina van Hunthum dateert uit hetzelfde jaar 1740. Anna van Royen bleef als ‘juffrouw Krabbee’ tekenles geven tot ze in 1741 in verwachting raakte.
Anna van Royen en Hendrik Krabbee kregen vier dochters: Anna (1741), Elisabet (1744), Sara (1745) en Susanna (1747). In het kraambed van haar vijfde dochter stierf Anna van Royen. Zij werd op 7 januari 1749 begraven in de Nieuwe Kerk, ‘met het dood ter wereld gekomen kraamkindje bij de moeder in de kist’. Catharina van Hunthum overleed in 1761 en liet Anna’s zuster Barbara, die haar gezelschapsdame was geweest, een behoorlijk legaat na. Barbara van Royen op haar beurt liet een groot deel van haar erfenis na aan de vier overlevende dochters van haar zuster Anna.
Anna van Royen maakte pentekeningen naar etsen en oude meesters, zoals in 1728 een kopie naar ‘Varkens’ van Karel du Jardin (Kramm). In 1773 kwam op de veiling van de Leidse kunstverzamelaar Johan Aegidiuszn. van der Marck in Amsterdam een tekening van haar onder de hamer, ‘Een dood hopje [: trekvogel] liggend op een steen’ (Johan Aegidiuszn van der Marck bij De Winter & Yver, Amsterdam 25-8-1773). Helaas is er tot op heden geen werk van Anna van Royen opgespoord.
Naslagwerken
Van der Aa; Kramm; Wurzbach (niet zelfst.).
Archivalia
Stadsarchief Amsterdam: DTB 1058, 143 (begrafenis); Coll. Handschriften, inv. nr. 208, ‘Stukken afkomstig van Hendrik Krabbee (1714-1755), makelaar in fijne verfstoffen, en zijn vrouw Anna van Royen (1704-1749), tekenares, waarbij vooral brieven van de familie Hunthum van Sluysna, bezuiden Nieuwersluis aan de Vecht’.
Literatuur
- C.J. de Bruyn Kops, ‘Willem van Royen (1672-1742), meester-fijnschilder te Amsterdam en zijn aandeel in het poppenhuis van Petronella Oortman’, Maandblad Amstelodamum 61(1974) 109-112.
- I.H. van Eeghen, ‘Hunthum en Van Royen of Breughel en Savery’, Maandblad Amstelodamum 61 (1974) 32-40.
Auteur: Margreet van der Hut
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.