© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Scheidius, Adriana Jacoba, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Scheidius [13/01/2014]
SCHEIDIUS, Adriana Jacoba, ook bekend onder het pseudoniem Thekla (geb. Delft 6-8-1815 – gest. Delft 5-4-1900?), schrijfster. Dochter van Abraham Scheidius (1783-1824), militair, en Marianne Therese Valeton (1787-1821). Een huwelijk van Adriana Scheidius is niet bekend.
Adriana Jacoba Scheidius werd als oudste kind geboren in een gezin dat in elk geval nog twee andere kinderen telde: Theodoric en Jeanne Marie Josine. Haar vader Abraham Scheidius, was kapitein van de artillerie in het Oost-Indisch leger en overleed toen Adriana negen jaar oud was. Over het leven van Adriana Scheidius is nauwelijks iets bekend.
Adriana Jacoba Scheidius schreef op 56-jarige leeftijd onder het pseudoniem Thekla het boek De opvoeding en het middelbaar onderwijs der vrouw (Amsterdam 1871). Zij pleitte voor vervolgonderwijs voor meisjes na de lagere school: tussen hun zestiende en twintigste jaar zouden meisjes volgens haar een vierjarige opleiding moeten volgen waarin zij tevens praktijkervaring opdeden in een ‘vrouwelijke werkkring’. Zo zou de ontwikkelde vrouw beter voorbereid het huwelijk ingaan en haar man ‘waardig en vertroostend ter zijde [kunnen] staan’ of hem in zijn loopbaan kunnen steunen. Want zij kan ‘u, die in de handel grote verliezen hebt geleden, door haar vrouwelijke intuïtie, haar wiskundige wetenschappen, haar veelzijdige kennis, niet alleen door zuinigheid in huis, redden’. Voor Adriana Scheidius was meer ontwikkeling voor vrouwen van nationaal belang: ‘De natie toch wordt door de vrouw gevormd; zij is de opvoedster harer kinderen, en uit deze wordt het volk opgebouwd!’ (De opvoeding, 12-13). Met dit boek leverde Adriana Scheidius een bijdrage aan de negentiende-eeuwse discussie over beter onderwijs voor vrouwen (De Haan, 413).
Volgens Frederiks en Van den Branden was Adriana Jacoba Scheidius ook de auteur van Mademoiselle (Leiden 1868), Kleine steenen van een groot gebouw (Leiden 1869) en Schetsen uit het vrouwenleven. Van laatstgenoemde titel is echter niet bekend of zij deze daadwerkelijk geschreven heeft. Adriana Scheidius publiceerde verder enkele artikelen in de eerste nummers van Onze Roeping en in de Leidsche Dagbladen over dierenbescherming.
Volgens gegevens van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie stierf Adriana Jacoba Scheidius op 5 april 1900 in Delft.
Archivalia
Gemeentearchief Delft: Burgerlijke Stand.
Naslagwerken
Frederiks/Van den Branden.
Publicaties
- Thekla, Mademoiselle (Leiden 1868).
- Thekla, Kleine steenen van een groot gebouw (Leiden 1869).
- Thekla, De opvoeding en het middelbaar onderwijs der vrouw (Amsterdam 1871).
Literatuur
- Francisca de Haan, Sekse op kantoor: over vrouwelijkheid, mannelijkheid en macht, Nederland 1860-1940 (Hilversum 1992) 413.
- Lotte Jensen, ‘Bij uitsluiting voor de vrouwelijke sekse geschikt’. Vrouwentijdschriften en journalistes in Nederland in de achttiende en negentiende eeuw (Hilversum 2001) 260.
Redactie
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.