Gerrits, Vrou (ca. 1580-1605)

© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Gerrits, Vrou, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/VrouGerrits [13/01/2014] 

GERRITS, Vrou (geb. Medemblik ca. 1580 – gest. Texel 6-9-1605), dichteres van stichtelijke liederen. Ze bleef ongetrouwd.

Vrou Gerrits was een doopsgezinde dichteres uit Medemblik. Haar naam is overgeleverd dankzij de bundel Een nieu gheestelijck liedtboecxken, die kort na haar dood verscheen en 51 liederen van haar hand bevat. In de voorrede op deze bundel schrijft de uitgever dat zij zich van jongs af aan heeft geoefend in de Heilige Schrift, en op haar dertiende was begonnen met het schrijven van ‘schriftuurlijke liedekens’. Zij schreef haar liedjes meestal op verzoek van vrienden en bekenden, vooral vrouwen. Boven de teksten staat dat ook aangegeven. Zo schrijft zij een lied ‘aan Guiert Pieters tot Medemblik’. Maar dat niet alleen. In elf gevallen past ze ook nog het acrostichon toe: gedichten waarin een naam verborgen zit doordat de eerste letters van de regels die naam vormen. In totaal zijn zo via de opschriften en acrostichons 35 namen of initialen van mensen uit haar kennissenkring te reconstrueren (Visser, 400). Ook duidelijk is dat men die contacten vaak per brief onderhield. In haar lied voor Guiert Pieters, geschreven toen deze vanwege haar huwelijk Medemblik verliet, roept Vrou Pieters haar op om vooral af en toe te schrijven: ‘Dat gij ons dus verlaat/ wil doch niet heel afsnijden/ Mijn zeer geliefde maat/ mij somtijds wat te schrijven’ (33). Haar werk is bijzonder vroom.

Vrou Gerrits stierf op 6 september 1609 op Texel, 25 jaar oud. Haar werk is vaak verward met dat van Soetgen Gerrits, een doopsgezinde dichteres van een eerdere generatie wier geestelijke liederen ook zijn gebundeld onder de titel Een nieu gheestelijck liedtboecxken.

Naslagwerken

Van der Aa; Lauwerkrans; Mennonite Encyclopedia [onder Gerrets]; NBAC; NNBW.

Publicatie

Een nieu gheestelijck liedtboecxken, uyt den ouden ende nieuwen Testamente gemaeckt, van een jonghe dochter, ghenaemt Vrou Gerrits, van Medemblik geboren ende is inden Heer ontslapen op Texel (Enkhuizen 1607) [herdrukt in 1609, 1621 en 1627].

Literatuur

• M.A. Schenkeveld-van der Dussen, ‘De vrouwelijke blik. Nederlandse dichteressen van de Gouden Eeuw’, in: Arie-Jan Gelderblom en Harald Hendrix red., De vrouw in de Renaissance (Amsterdam 1994) 11-27, aldaar 19-21.
• Piet Visser, ‘Soetjen Gerrits of Rotterdam and Vrou Gerrits of Medemblik’, in: C. Arnold Snyder en Linda A. Huebert Hecht red., Profiles of anabaptist women. Sixteenth-century reforming pioneers (Waterloo, Ontario 1996) 384-405.

Illustratie

Titelpagina van Een nieu gheestelijck liedt-boecxken (Universiteits Bibliotheek Amsterdam (UvA, Bijzondere Collecties)