© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Waeywel, Agnes, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Waeywel [13/01/2014]
WAEYWEL, Agnes (ged. Amsterdam 3-12-1688 – begr. Amsterdam 13-6-1764), schreef een verdediging van haar vaders wiskundige geschrift. Dochter van Daniel Waeywel (1654-1736), koopman en wiskundige, en Maria Magdalena Gravius (gest. 1732). Een huwelijk van Agnes Waeywel is niet bekend.
Agnes Waeywel groeide op in een gezin met zes kinderen. Haar vader was koopman in Amsterdam, maar hield zich vooral bezig met zijn liefhebberij, wiskunde. In 1712 publiceerde hij het geschrift Demonstratie wegens de quadratura ciculi. Hierin meende hij het aloude vraagstuk over de kwadratuur van de cirkel (een met passer en liniaal te construeren vierkant met dezelfde oppervlakte als een cirkel) opgelost te hebben. Zijn dochter Agnes, die ‘door buitengemene schranderheid uitmuntte [...] dweepte met haar vader en zijn wiskundige kennis’ (Nagtglas). Ongetwijfeld kregen Agnes en haar broers de kennis van wiskunde mee van hun vader.
De kritiek op het werk van haar vader deed Agnes Waeywel in 1717 besluiten een Franstalig tractaat ter verdediging van haar vaders geschrift te publiceren: ‘je me suis trouvée obligée de prendre la défence de mon père’ (Traité, 5). Agnes Waeywel droeg het tractaat op aan koning George I van Engeland, die zij beschouwde als verdediger van het protestantse geloof en als pleitbezorger van wetenschappen en kunsten. Hoe haar geschrift ontvangen werd, blijft in het ongewisse. In 1882 zou bewezen worden dat de kwadratuur van de cirkel een onoplosbaar vraagstuk is.
Na de dood van haar vader zou Agnes Waeywel ervoor zorgen dat hij een lemma kreeg in De la Ruë’s Geletterd Zeeland (Ruë I, 178). Ze overleed op 75-jarige leeftijd en werd begraven op het Noorderkerk-kerkhof in Amsterdam.
Naslagwerken
Bierens de Haan; Kobus/De Rivecourt; Nagtglas; Ruë I.
Publicatie
Traité ou Considérations mathématiques et impartiales sur la Démonstration de la quadrature du cercle de Daniel Waeywel, et sur les Considérations, &c. des mauvaises critiques de ses antagonistes (Den Haag 1717).
Illustratie
Titelpagina van Traité ou Considérations mathématiques, 1717 (Universiteitsbibliotheek Leiden).
RedactieBiografienummer in 1001 Vrouwen: 435
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.