© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Dimphéna Groffen, Rijsen, Dymme van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/dymmevanrijsen [13/01/2014]
RIJSEN, Dymme van (geb. Deventer 1390 – gest. Diepenveen 28-8-1413), subpriorin van het klooster Diepenveen. Dochter van Gerrit van Rijsen en Alijt.
Dymme was een van de vier dochters van Gerrit van Rijsen en zijn echtgenote Alijt, gegoede en diepgelovige burgers van Deventer. Net als haar zusters Geertruid en Katharina deed zij haar intrede in Diepenveen, het vrouwenklooster van de Moderne Devotie (zie Salome Sticken). Volgens de gezamenlijke ‘vita’ van de drie zusters Van Rijsen in het zusterboek kreeg zij haar opvoeding in het adellijke jufferstift Elten. Dymme hoorde bij de eerste twaalf zusters die in Diepenveen werden ingekleed. Zij werd gekozen tot subpriorin, wat haar helemaal niet beviel omdat zij liever ‘onder was dan boven’.
Het gedrag van Dymme van Rijsen kenmerkte zich volgens haar ‘vita’ door gelijkmatigheid: niets wat een ander tegen haar zei, kon haar uit haar evenwicht brengen. Een jaar voor haar dood kreeg ze bloedspuwingen die haar aan bed kluisterden. Op haar sterfbed vroegen haar medezusters haar om haar geestelijk testament. Dymme antwoordde: ‘Gehoorzaamheid is een korte weg tot het eeuwig leven. [...] Wie denkt dat gehoorzaamheid zwaar valt, die heeft de werkelijke gehoorzaamheid nooit ervaren’. Dymme overleed op Sint-Augustinusdag (28 augustus) 1413, op 23-jarige leeftijd.
Naslagwerken
Carasso-Kok; NNBW.
Handschriften
- Stads- en Athenaeumbibliotheek, Deventer, Handschriften: Suppl. 198 (101 E 26), fol. 177r-181r.
- Historisch Centrum Overijssel, Zwolle: Collectie van Rhemen, inv. nr. 1, handschrift D, fol. 117d-126b.
Literatuur
- Van den doechden der vuriger ende stichtiger susteren van Diepen Veen (‘Handschrift D’). Eerste gedeelte - De tekst van het handschrift, D.A. Brinkerink ed. (Leiden 1904) 225-229.
- W.J. Kühler, Johannes Brinckerinck en zijn klooster te Diepenveen (Rotterdam 1908; 2de dr. 1914).
- Wybren Scheepsma, Deemoed en devotie. De koorvrouwen van Windesheim en hun geschriften (Amsterdam 1997) [bevat een uitgebreide literatuuropgave].
- Anne Bollmann, Frauenleben und Frauenliteratur in der Devotio moderna. Volkssprachige Schwesternbücher in literarhistorischer Perspektive (z.p. 2004).
Auteur: Dimphéna Groffen
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.