© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Poorten, Geertruid ter, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/geertruidterpoorten [13/01/2014]
POORTEN, Geertruid ter (gest. Diepenveen 24-11-1452), zuster in het klooster Diepenveen. Dochter van Johan ter Poorten (gest. 1423), schepen in Deventer, en Lutgerd (gest. vóór 1432).
Geertruid ter Poorten werd geboren als tweede dochter van Johan en Lutgerd ter Poorten, gezeten burgers van Deventer die zeer betrokken waren bij de beweging van de Moderne Devoten (zie Salome Sticken). Geertruids zusters Swene en Aleid verbleven ook in het klooster; de laatste als conversin (lekenzuster). Geertruid en Swene traden in toen op 21 januari 1408 de clausuur van het nieuwe Diepenveense klooster inging. Precies een jaar later deden zij hun professie. Volgens haar ‘vita’ in het zusterboek van Diepenveen leed Geertruid aan de ‘hillige sieckheit’, epilepsie, en had zij zeer veel pijn van een breuk. Desondanks werkte zij hard. Zij had een goed handschrift, en kreeg de taak muziek- en tekstboeken af te schrijven. Ook had Geertruid de functie van hoorzuster: zij vergezelde de zuster die (de slechts mondjesmaat verstrekte) toestemming had gekregen om te spreken met iemand van buiten het klooster. Dit gebeurde achter een ondoorzichtig vensterraam. Geertruid liet dan niet na de ‘gast’ te vermanen en op te dragen om de Vrouwe te eren en de heiligen te beminnen. In 1427 deed Geertruids moeder Lutgerd haar intrede in het klooster, later gevolgd door Aleid. Geertruid bezweek in 1452, op de vooravond van het feest van de heilige Katharina (25 november), aan de pest.
Naslagwerken
NNBW.
Handschriften
- Stads- en Athenaeumbibliotheek, Deventer, Handschriften: Suppl. 198 (101 E 26), fol. 69r-70r.
- Historisch Centrum Overijssel, Zwolle: Collectie van Rhemen, inv. nr. 1, handschrift D, fol. 137a-138b.
Literatuur
- Van den doechden der vuriger ende stichtiger susteren van Diepen Veen (‘Handschrift D’). Eerste gedeelte - De tekst van het handschrift, D.A. Brinkerink ed. (Leiden 1904) 261-264.
- W.J. Kühler, Johannes Brinckerinck en zijn klooster te Diepenveen (Rotterdam 1908; 2de dr. 1914) 21, 68, 120, 230, 276, 299, 308.
- G.A. van der Toorn-Piebenga, ‘De Ter Poortens, een Deventer gezin uit de tijd der Moderne Devotie’, Deventer Jaarboek (1992) 42-54.
- L. Jongen en W. Scheepsma, ‘Wachten op de hemelse Bruidegom. De Diepenveense nonnenviten in literairhistorisch perspectief’, in: Th. Mertens e.a., Boeken voor de eeuwigheid. Middelnederlands geestelijk proza (Amsterdam 1993) 295-317 en 467-476.
- Wybren Scheepsma, Deemoed en devotie. De koorvrouwen van Windesheim en hun geschriften (Amsterdam 1997) [bevat een uitgebreide literatuuropgave].
- Anne Bollmann, Frauenleben und Frauenliteratur in der Devotio moderna. Volkssprachige Schwesternbücher in literarhistorischer Perspektive (z.p. 2004).
Redactie
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 43
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.