© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Heerdt, Gertrudis van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/heerdt [13/01/2014]
HEERDT, Gertrudis van (geb. Venlo 1572 – gest. 6-3-1622), schrijfster van de kroniek van het klooster Transcedron.
Gertrudis van Heerdt was tot ongeveer 1599 een begijn te Venlo. Ze gaf daar les aan jonge meisjes om hen op te leiden in de christelijke leer. Nadien trad zij in als novice in het klooster Transcedron in haar geboortestad. Hoogstwaarschijnlijk is zij de auteur van de Chroniek van het Vrouwenklooster in de Oode, later Transcedron te Venlo, waarin zowel de geschiedenis van het klooster ‘in de Oode’ of Mariendaal als deze van het klooster Transcedron is beschreven. De kroniek werd in 24 hoofdstukken ingedeeld en afgesloten met een lijst van religieuzen uit het klooster. Deze lijst werd na 1622 door anderen aangevuld tot het einde van de achttiende eeuw.
Het klooster volgde oorspronkelijk de derde regel van Franciscus, maar in 1614 ging de gemeenschap over naar de orde van de Annunciaten waardoor het accent kwam te liggen op de voornaamste deugden van de Maagd Maria, zoals nederigheid en naastenliefde, en een strengere kloostertucht. Of zoals Gertrudis het beschrijft: ‘nadat de zusterkens nu hadden beginnen te smaken de gerustheid van het slot, kregen [zij] allemaal een grotere begeerte om nog meer gesloten te zijn, om God beter te mogen dienen'. Met de invoering van het kloosterslot werden de zusters haast volledig afgesloten van contact met de buitenwereld. Zuster Gertrudis volgde strikt de nieuwe kloosterregel. Ze leefde in afzondering en hield zich aan de gelofte van silentium (:zwijgzaamheid).
In verband met de overgang naar deze nieuwe regel reisde ze, vermoedelijk samen met zuster Barbara Puteanus naar Leuven voor overleg met het Moederklooster van de Annunciaten, en om enkele religieuzen in het nieuwe convent te Venlo te laten opnemen. Deze tocht per wagen in september 1614 heeft zij beschreven in haar kroniek. Verder maakt zij ook uitgebreid melding van de bouw van de kloosterkerk in 1616 en van de uitbreiding van de kloostergebouwen en hun latere inwijding in 1619.
Naslagwerken
NNBW.
Literatuur
- J. Habets ‘Chroniek van het vrouwenklooster in de Oode, later Trans-Cedron, te Venlo’, Publications de la Société Historique et Archeologique dans le Duché de Limbourgh 16 (1879) 427-505.
- M.H.H. Michels, Geschiedenis der Lorettokapel te Genooi en de daarmede in verband staande geschiedenis der kloosters Mariëndal te Genooi en Trans Cedron te Venlo (Venlo 1917).
- Th.J. van Rensch, Inventaris van het archief van het klooster der Annunciaten te Venlo 1361-1795 (Maastricht 1981).
- A.A.J.J. Pinxteren e.a., Pronkstukken. Venlo 650 jaar stad. Tentoonstellingscatalogus Limburgs Museum (Venlo 1993).
Redactie
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 183
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.