Ruston, Edda Kathleen (1929-1993)

 
English | Nederlands

RUSTON, Edda Kathleen, vooral bekend als Audrey Hepburn (geb. Brussel 4-5-1929 – gest. Tolochenaz, Zwitserland 20-1-1993), filmster. Dochter van Joseph Victor Antony Ruston (1889-1980), bankier, en Ella barones van Heemstra (1900-1984). Audrey Hepburn trouwde (1) op 24-9-1954 in Bürgenstock (Zwitserland) met Mel Ferrer (1917-2008), acteur; dit huwelijk werd ontbonden op 5-12-1968; (2) op 18-1-1969 in Tolochenaz (Zwitserland) met Andrea Paolo Mario Dotti (1938-2007), psychiater; dit huwelijk werd ontbonden in 1982; van 1980 tot 1993 leefde Audrey Hepburn samen met Robert Wolders (1936), acteur. Uit zowel huwelijk (1) als (2) werd 1 zoon geboren.

Edda Ruston bracht haar eerste levensjaren door in Elsene (bij Brussel) met haar ouders en twee halfbroers uit het eerste huwelijk van haar moeder, een barones van Nederlandse komaf. Haar vader was een Engelse zakenman. Op haar vierde verhuisde het gezin naar Engeland, waar de ouders in 1935 scheidden. Er ontstond een langdurig conflict over de voogdij, die uiteindelijk in 1939 naar de moeder ging. Edda groeide meertalig op: als kind leerde ze Engels, Nederlands en Frans. Ze voelde zich aangetrokken tot muziek en dans, een reden voor haar moeder om haar al vroeg naar balletles te sturen.

Tussen 1939 en 1949 woonde Edda met haar moeder in Arnhem, waar ze de lagere school en het Arnhemse Muzieklyceum bezocht. Ze woonden in de gouverneurswoning van haar moeders familie in Arnhem, en toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak namen ze ook de naam van die familie (Van Heemstra) aan omdat hun Engelse naam voor problemen kon zorgen. In 1942 werd de gouverneurswoning in beslag genomen. Edda’s moeder was actief in het verzet, en ook Edda werd soms ingeschakeld. Zo moest ze op dertienjarige leeftijd een boodschap doorgeven aan een Engelse parachutist die in de bossen rond Arnhem was geland. Intussen speelde ze – vijftien jaar oud – haar eerste filmrol, een bijrol als stewardess in de reisfilm Nederlands in zeven lessen (1948). Later zou regisseur Charles Hugenot van der Linden hiervan beweren dat hij de ontdekker was van filmster Audrey Hepburn.

In 1948 liet Edda’s moeder de achternaam Ruston op haar dochters geboortecertificaat veranderen in Hepburn. Zij deed dit om haar eigen naam en die van haar dochter wat meer luister bij te zetten: het was de enige aristocratische naam die ze kon vinden in de stamboom van Audrey’s vader. Vanaf dit moment noemde Edda zich Audrey Hepburn. Ze verhuisde met haar moeder naar Londen waar ze verschillende tijdelijke baantjes had: ze gaf Franse les en deed modelwerk voor reclamebureaus.

Carrière en eerste huwelijk

In 1949 deed Audrey Hepburn op aandringen van haar moeder auditie als danseres voor de theaterproductie van High button shoes. Nadat producer Jack Hilton haar daarin had zien optreden, bezorgde hij haar een contract bij de Engelse filmmaatschappij Associated British. Tijdens de filmopnames van We go to Monte Carlo (1952) werd Hepburn opgemerkt door de Franse schrijfster Colette, die wilde dat ze Gigi speelde in het toneelstuk Gigi (1951). Ze vertolkte deze Broadwayrol tussen 1951 en 1952. Hepburn ontving in 1954 een Oscar voor beste actrice voor haar rol in Roman holiday (1953).

Tussen 1949 en 1954 had Hepburn de ene relatie na de andere (zanger Marcel Blom, acteur James Hanson, producer Michael Butler). Intussen maakte ze vele publiekstrekkers, met bekende acteurs als Fred Astaire, Gary Cooper en Sean Connery. Voor haar rol in Sabrina (1954) werkte ze samen met Humphrey Bogart en begon ze een levenslange samenwerking met de modeontwerper Hubert de Givenchy. Ze trad zo nu en dan op als mannequin en werd het voorbeeld van de ballerina-look: slankheid en elegantie. Op 24 september 1954 trouwde ze met acteur Mel Ferrer, haar tegenspeler in Ondine (1954). Samen speelden ze ook in War and peace (1956). Na twee miskramen werd op 7 juli 1960 hun zoon Sean geboren.

Breakfast at Tiffany’s (1961) is waarschijnlijk Hepburns op één na bekendste film. In haar rol van Holly Golightly stal ze de harten van het bioscooppubliek. Vrouwen over de hele wereld citeerden Holly’s opmerking: ‘Quel beast!’, en er was een ware run op roodharige katten. Ook nu nog is het beeld van Audrey als Holly – met jaren-vijftig-kapsel en door Givenchy ontworpen jurk en lange handschoenen, nippend aan een beker koffie – een stijlicoon.

My fair lady, verreweg de bekendste film met Audrey Hepburn, kwam in 1964 uit. Hoewel de film twaalf Oscar-nominaties kreeg, was geen hiervan voor beste actrice. Variety gaf als reden dat Hepburn de rol weliswaar had gespeeld, maar Marni Nixon de zangscènes had laten doen. Wel kreeg Hepburn voor deze film een BAFTA Award voor beste actrice.

Tweede huwelijk en Unicef-ambassadrice

In 1967 ging Hepburn het rustiger aan doen en bracht ze haar tijd vooral door in haar huis, La Paisible, in Tolochenaz (Zwitserland), waar haar moeder ook woonde. Op een cruise ontmoette ze de Italiaanse psychiater Andrea Dotti. Ze werden verliefd en trouwden op 18 januari 1969. Op 8 februari 1970 beviel ze van haar tweede zoon, Luca. Ook het huwelijk met Dotti liep echter op de klippen, onder andere vanwege diens ontrouw. In de zomer van 1980 gingen Hepburn en Dotti uit elkaar. Kort hierna ontmoette ze de Nederlandse acteur Robert Wolders, die haar levensgezel werd. Haar huwelijk met Dotti werd in 1982 officieel ontbonden.

In maart 1988 werd Audrey Hepburn benoemd tot Unicef-ambassadrice. Nog diezelfde maand vloog ze naar Ethiopië om de aandacht te vestigen op het toentertijd armste land ter wereld. In augustus datzelfde jaar bezocht ze Turkije om de gezondheidszorg op de agenda te zetten. In oktober maakte ze een reis door Zuid-Amerika waarbij het vooral ging om straatkinderen en onderwijs.

In 1989 speelde Audrey Hepburn in Always haar laatste filmrol. Ze richtte zich nu alleen nog maar op haar werk als Unicef-ambassadrice. In de jaren die volgden maakte ze in die functie talloze reizen. Ze bezocht Midden-Amerika, Sudan, Bangladesh en Vietnam. Haar laatste reis maakte ze in oktober 1992 naar Somalië, samen met Wolders. Voor Unicef heeft ze ook veel campagnes gemaakt, toespraken gehouden en fondsenwerving gedaan. Zelf droeg ze bij door de zwarte jurk die ze in Breakfast at Tiffany’s had gedragen, te laten veilen. Ook om geld in te zamelen voor Unicef sprak ze de tekst in voor een muziekstuk van Michael Tilson Thomas: From the diary of Anne Frank. Hepburn sprak voor deze compositie veertig bladzijden van het dagboek in. ‘Ik was precies even oud als Anne Frank’, zei Hepburn, ‘Ik heb het boek in het Nederlands gekregen. Ik heb het gelezen en was er kapot van’.

In de zomer van 1992 kreeg Hepburn last van pijnen in de onderbuik. De chirurgen van het Cedars-Sinai Medical Center in Los Angeles verwijderden in november een kwaadaardig kankergezwel bij haar endeldarm en baarmoeder. Enkele dagen later werd echter bekend dat de kanker was uitgezaaid naar haar maag. Op 20 januari 1993 overleed Audrey Hepburn, 63 jaar oud. Een dag na haar dood verscheen in elk Tiffany-etalage een foto van haar.

Reputatie

Audrey Hepburn hoort, met Sophia Loren en Brigitte Bardot, tot de belangrijkste actrices uit de jaren vijftig. Ze was tevens de lieveling van de haute couture en verscheen meerdere malen op covers van Vogue, Life en Harper’s Bazaar. Ook nu wordt in modebladen nog regelmatig verwezen naar haar verschijning in Breakfast at Tiffany’s. Met haar jongensachtige kapsel, platte balletschoenen, koltrui, driekwartbroek, extravagante zonnebril, en sigarettenhouder is ze nu nog altijd een stijlicoon.

Hepburn werd wereldberoemd met haar elegantie, stijl en filmtalent. Zij verliet Hollywood op het hoogtepunt van haar roem om tot haar dood voor Unicef te werken. Hepburn kon zich in vele rollen inleven, variërend van die van prostituee in Breakfast at Tiffany’s, tot non in The nun’s story en weduwe in de thriller Charade. Toch kwam ze met name tot haar recht in sprookjesachtige films zoals Roman Holiday, Sabrina, Funny face en My fair lady.

Na haar dood werd Audrey Hepburn op verschillende manieren eer bewezen. In opdracht van Unicef maakte Kees Verkade een borstbeeld van haar dat op 23 april 1994 in Arnhem werd onthuld. Ze kreeg een ster op de Hollywood Walk of Fame bij 1652 Vine Street. Ook werd er een KLM passagiersvliegtuig naar haar vernoemd, de McDonnel Douglas MD-11 met registratie PH-KCE. In 2000 kwam er een film over haar leven uit: Audrey Hepburn story. Zelf heeft Hepburn nooit een autobiografie willen schrijven. Na haar dood zijn er verschillende biografieën van haar verschenen, waaronder een door haar zoon Sean. In 2004 werd ze door waterbedrijf Evian postuum gekozen tot de mooiste vrouw aller tijden en in september 2019 werd in Velp een standbeeld van Hepburn als Nederlands meisje onthuld.

Werk

Voor een compleet overzicht van Hepburns bioscoopfilms, televisiefilms en theaterproducties zie Paris, Audrey Hepburn.

Literatuur

  • Norbert Stresau, Audrey Hepburn. Ihre Filme – ihre Leben (München 1985).
  • Karin Schacknat, ‘Audrey Hepburn – Een idool tussen film en mode’ in: Hubert de Givenchy. Haute couture gedragen door Audrey Hepburn (Den Haag 1989) 26-35.
  • Carola Deurwaarder, Audrey Hepburn. Een engel van liefde (Amsterdam 1993).
  • Diana Maychick, Audrey Hepburn (Amsterdam 1993).
  • Klaus-Jürgen Sembach, Adieu Audrey. Memoires of Audrey Hepburn (München 1993).
  • Alexander Walker, Audrey. Her real story (New York 1993).
  • Barry Paris, Audrey Hepburn (New York 1996).
  • Pamela Clarke Keogh, Audrey style (New York 1999).
  • Luise F. Pusch en Susanne Gretter, Berühmte Frauen. Dreihundert Porträits (Frankfurt am Main en Leipzig 1999).
  • Sean Hepburn Ferrer, Audrey Hepburn. An elegant spirit (New York 2003).
  • F.X. Feeney, A. Hepburn (Keulen 2006)
  • Donald Spoto, Bekoorlijk. Het leven van Audrey Hepburn (Amsterdam 2006).
  • Sarah Gristwood, Breakfast at Tiffany’s. The official 50th anniversary companion (Londen 2010).
  • Robert Matzen, Audrey Hepburn. Het Nederlandse meisje (Amsterdam 2019) [verschenen na publicatie van dit lemma].

Illustratie

  • Als Holly Golightly in ´Breakfast at Tiffany´s´, 1961 (Paramount Pictures).
  • In een vluchtelingenkamp in Baidoa, Somalië, 1992 (Unicef Betty Press).

Auteur: Vera Weterings

Biografienummer in 1001 Vrouwen: 983

laatst gewijzigd: 15/09/2019

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.