Formats

 
English | Nederlands

Typebeschrijving

ALGEMEEN
Naam Nederlandse Artsenkamer en Vereniging van Ziekenfondsartsen
naam, varianten vaak afgekort als resp. AK of A.K. en NVZA of N.V.Z.A.
periode van bestaan 1941 - 1945
organisatie en inrichting de Artsenkamer werd opgericht op 20 december 1941 door de Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandse gebied tegelijk met de Nederlandse Vereniging van Ziekenfondsartsen
wat later werden soortgelijke organisaties opgericht voor tandartsen en apothekers
alle artsen werden automatisch lid
op 20 december 1941 werd de Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst ontbonden en gingen haar bezittingen over op de Nederlandse Vereniging van Ziekenfondsartsen
president van de kamer werd de Haagse uroloog C.C.A. Croïn, tevens plaatsvervangend leider van het Medisch Front (de afdeling van de NSB voor artsen)
het verzet tegen de Artsenkamer kreeg gestalte in het reeds in de zomer 1941 ontstane Medisch Contact
slechts weinig artsen meldden zich als lid, zodat de kamer als mislukt kan worden beschouwd
na augustus 1943 ontplooide hij geen enkele activiteit meer.
taak, activiteiten Artsenkamer en Vereniging waren nationaal-socialistische organisaties met publiekrechtelijke bevoegdheden die moesten dienen om de artsen in te schakelen in het Duitse beleid ten aanzien van de volksgezondheid
de organisatiestructuur was vrijwel gelijk aan die in het Duitse Rijk.
voorloper
opvolger
literatuur (NCC) Jong, L. de
deel 5 (Den Haag, 1974), p. 431-435
deel 6 (Den Haag, 1975), p. 701-711), deel 7 (Den Haag, 1976), p. 562

Vries, Ph. de
1949. 385 p., in het bijzonder p. 37-57 over de Artsenkamer en de Ver. van Ziekenfondsartsen
[in dit boek is een groot aantal documenten gepubliceerd, waaronder voor het ziekenfondswezen van belang zijn:
bespreking gehouden op 6 maart 1944 over de leiding van het ziekenfondswezen waaraan deelnamen dr. Croin, dr. Baresel en de gemachtigde voor Sociale Zaken (p. 230-233)
rede van dr. Croin gehouden op de tweede landdag van het Medisch Front op 12 september 1942 met plannen voor reorganisatie van de ziekenfondsen (p. 299-308)
Nederlands Politieziekenfonds, diverse stukken, 1942 (p. 329-331)
fragment uit het jaarverslag van de Commissaris voor het Ziekenfondswezen over  1943 (p. 372-382)
het boek is geschreven in opdracht van het hoofdbestuur van de Kon. Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst.]

1 (september 1942) – 2 (1943)
[naast dit blad bleef het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde bestaan
het Artsenblad was bedoeld als het orgaan van de Artsenkamer én van de Ver. van Ziekenfondsartsen
op het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie zijn aanwezig: 1 (1942), nrs. 1-3, 2 (1943), nrs. 1-4
het laatste nummer is van augustus 1943, waarmee de serie vermoedelijk eindigt
de inhoud van dit blad heeft niet veel om het lijf]
typering
zuil geen
ARCHIEF
periode archief
vindplaats de vindplaats van de archieven is onbekend
in elk geval zijn zij niet aanwezig in het Nationaal Archief of op het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie
het NIOD bezit wel drie hierna beschreven mappen over artsen tijdens de Tweede Wereldoorlog (Doc II ‘Artsen’ en ‘artsenverzet’)
openbaarheid beperkt
zij die het archief willen raadplegen moeten de gebruikelijke verklaring ondertekenen
omvang; inventarisnummers 3 portefeuilles
informatiedrager papier
vernietigd het archief is waarschijnlijk vernietigd
het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie berichtte op 30 maart 2004 niet te weten of het archief nog bestond en waar het zich zou kunnen bevinden
toegang(en) geen
kenmerk toegang niet van toepassing
indices op toegang niet van toepassing
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven onbekend
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven onbekend
opmerkingen geen
INHOUD
structuur archief onbekend
structuur toegang niet van toepassing
bijlagen bij de toegang niet van toepassing
seriële bescheiden geen
statistische gegevens geen
inhoud overig notitie door NN over het artsenverzet in de periode 1940-1943 met een passage over de ziekenfondsen, oktober 1943
NB: mislukte poging van Croin, president van de Artsenkamer, ondernomen begin 1943 om de Commissaris voor de Ziekenfondsen af te zetten en de macht over alle ziekenfondsen aan zich te trekken
en poging van Croin en Keyer, voorzitter van het Medisch Front, ondernomen in mei 1943 om ziekenfondsen samen te voegen in de provincie Utrecht (Doc II-64, map a, nr. 11)

notitie die volgt op de voorgaande over het artsenverzet in de periode oktober 1943-mei 1945
NB: met mislukte pogingen van Croin en dr. Reuter, ‘Obermedizinalrat’ en chef van de afdeling Volksgezondheid onder Wimmer, om greep te krijgen op de artsen onder andere een toelatingsreglement voor de ziekenfondspraktijk (begin 1944) en een plan uit maart 1944 om Eggink te benoemen tot Commissaris voor de Ziekenfondsen in plaats van Van der Does die dan directeur-generaal van de Volksgezondheid zou worden
verder over de weigering van de controlerend artsen van de bedrijfsvereniging De Centrale Onderlinge om medische gegevens over te leggen aan een bedrijfsarts die lid was van de NSB (Doc II-64, map a, nr. 12)

aanmeldingsformulier voor de Nederlandse Artsenkamer met daarin ook de vraag of men voor ziekenfondsen werkt, z.j.  (Doc II-64, map b, nr. 3)

open brief door NN aan alle Nederlandse artsen met een oproep zich te verzetten tegen pogingen van de Vereniging van Ziekenfondsartsen om de macht over ziekenfondsen over te nemen, 21 maart 1942 (Doc II-64, map b, nr. 17).
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Verordening van de Rijkscommissaris van 20 december 1941 (oprichting van de Nederlandse Artsenkamer en van de Nederlandse Vereniging van Ziekenfondsartsen
zie Verordeningenblad 1941, p. 1004-1026
aangehaald als VO 226/41).
verwijzing naar andere archiefvormers
in het archief van de Nederlandse Tandartsenkamer (Ned. Instituut voor Oorlogsdocumentatie, nr. 121)
notulen van contactvergaderingen van de leider van het Medisch Front en de presidenten van de Artsen-, Apothekers-, Tandartsen- en Dierenartsenkamer, mei-juli 1942 (doosnr. 1, map d)
Stokman, S. o.f.m. ed., Het verzet van de Nederlandsche bisschoppen tegen nationaal-socialisme en Duitsche tyrannie.  (Utrecht, z.j.) zijn de volgende documenten afgedrukt
circulaire van de bisschoppen d.d. 7 april 1942 aan de pastoors en rectoren van inrichtingen waaraan katholieke artsen verbonden zijn; de bisschoppen roepen op adhesie te betuigen aan de actie van Nederlandse artsen om niet mee te werken de Vereniging van Ziekenfondsartsen, p. 235-236
circulaire van de bisschoppen d.d. 11 september 1942 aan de oud-ggestelijk adviseurs van de opgeheven Nederlandse R.K. Politiebond Sint Michaël over het Nederlandsche Politie Ziekenfonds (p. 255-256)
geografische verwijzingen Nederland
internationaal niet van toepassing
opmerkingen geen
Ongeldige invoer