Verzoek
| Onderwerp | Inwoners en hun godsdienstige gezindheid (volkstelling 1809) |
|---|---|
| Beginjaar | 1809 |
| Toelichting | Vindplaatsen: Het eindresultaat van deze telling werd aan Lodewijk Napoleon aangeboden. Zijn exemplaar werd uit zijn Kabinetsarchief overgebracht naar de Manuscrits de la Ministère de Guerre, zoals hieronder vermeld. De Koninklijke Drukkerij heeft dit handschrift in rood leer ingebonden, niet gepubliceerd, zoals J.L. Van Zanden, Broncommentaar Volkstelling 1807/1808, p. 46 lijkt te suggereren. J.J. Kompagnie vermeldt in "Uitkomsten van volkstellingen als archivalia bij de Tweede Afdeling en in gedrukte vorm" (Deel 4 van Gidsjes van de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief, Den Haag, 1992) p. 10 dat de resultaten zich zouden bevinden in het archief van het Departement van Eredienst voor 1813, inv. nr. 113. Dit betreft evenwel bijlagen bij een rapport uit 1812, die zijn gebaseerd op de uitkomsten van de telling van 1809, maar volgens de Franse Departementale indeling gerangschikt. Zie J.A. de Kok, Nederland op de breuklijn Rome-Reformatie. Numerieke aspecten van protestantisering en katholieke herleving in de Noordelijke Nederlanden 1580-1880 (Assen, 1964) p. 284 voor een opgave van de documenten in het archief van het Ministerie van Eredienst die zijn gebaseerd op de resultaten van de telling en voor archivalia in de archieven van de Landdrosten. De documenten in Parijs noemt hij niet. In de bijlagen van zijn dissertatie zijn de resultaten van de telling opgenomen. In de Archives Nationales, Archief van het Kabinet van Lodewijk Napoleon, nr. AF IV 1815 een ongedateerde, van de begeleidende brief losgeraakte lijst van het "Getal der Hervormden en Rooms Catholijken in de steden der eerste klasse". De namen van de steden zijn verticaal doorgestreept. Verder een, waarschijnlijk eveneens op de telling van 1809 gebaseerde, opgave van aantallen zielen per Frans Departement, voornamelijk Departement Zuiderzee, maar ook enkele gegevens over Bouches de la Meuse en Issel Supérieur. |
| Beleidsterrein |
Kerkgenootschappen
|
| Gestelde vragen | [1] Notre Minister de l'Intérieur nous présentera au plus tard avant le premier de mai le tableau de toutes les communes du Royaume, leur population et le nombre des individus appartenant à chaque communion religieuse. Il aura soin que cette liste soit bien exacte; elle doi être certifié véritable par lui même. [1] Een behoorlijk door hun Landdrosten gecertificeerde lijst der namen der plaatsen in eene alphabetische volgorde, bevattende en naast dezelve aanwijzende: [2] In de eerste plaats het getal der zielen van de burgerlijke gemeente in het algemeen. [3] en in de tweede plaats het getal dier zielen na de onderscheidene godsdienstigheden waartoe dezelve behoren. [4] opgemaakt na het doen van eene vernieuwde en zeer naauwkeurige volkstelling. |
| Bron | Koninklijk Besluit 11 maart 1809 no. 7 |
Besluiten
| Datum | Instelling die het besluit neemt | Inhoud van het besluit | Bijlagen met dagnummer |
|---|---|---|---|
|
11-03-1809
7 | Koninklijke Secretarie | De Minister van Binnenlandse Zaken wordt gelast een tabel in te zenden van alle gemeenten in het Rijk, hun bevolking en het aantal personen van iedere godsdienstige gezindheid. | Details |
|
15-03-1809
4 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | Ingekomen een Koninklijke Decisie dd. 11 maart 1809 nr. 7 met last vóór 1 mei 1809 een lijst aan te bieden van alle gemeenten van het Rijk, hun bevolking en het aantal personen dat tot elk godsdienstig genootschap behoort. De Minister dient de echtheid van de lijst te certificeren. De Landdrosten worden aangeschreven de voorgeschreven lijst in te zenden na het doen van een nieuwe nauwkeurige volkstelling. | Details |
|
20-03-1809
2 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Maasland zet dd. 16 maart 1809 nr. 462 uiteen waarom de volkstelling in zijn Departement niet binnen de termijn kan plaatsvinden. Hij vraagt diligentverklaring. Aangenomen voor kennisgeving. | Details |
|
21-03-1809
2 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Gelderland meldt dd. 17 maart 1809 dat de termijn niet kan worden gehaald en biedt aan voorlopig een opgave van het vorige jaar te zenden. Hem wordt in substantie geantwoord dat aan de aanschrijving moet worden voldaan. | Details |
|
24-03-1809
18 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Overijssel meldt dd. 18 maart 1809 de termijn onmogelijk te kunnen halen, maar zal zo spoedig mogelijk voldoen. Voor kennisgeving aangenomen. | Details |
|
27-03-1809
7 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Amstelland zendt dd. 22 maart 1809 Littera A kopie van een missive van Burgemeesters van Amsterdam waarin deze melden de termijn niet te halen. Aangenomen voor kennisgeving. | Details |
|
31-03-1809
7 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Zeeland meldt dd. 20 maart 1809 nr. 137 waarom hij de termijn niet haalt. Aangenomen voor kennisgeving. | Details |
|
01-04-1809
| Kabinet Lodewijk Napoleon | De Koning geeft de Minister van Binnenlandse Zaken (Twent) opdracht een einde te maken aan het rumoer rond de volkstelling in Amsterdam. | Details |
|
07-04-1809
14 | Ministerie van Binnenlandse Zaken | Bij Koninklijke Kabinetsorder dd. 1 april 1809 betuigt de Koning zijn ontevredenheid omtrent de volkstelling. Hij gelast de telling in Amsterdam dadelijk stop te zetten. De Minister verstrekt Z.M. de vereiste inlichtingen, waarna hij in het verrichte berust. | Details |
|
29-05-1809
2 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | Ingekomen missiven van de Landdrosten van Amstelland dd. 5 mei 1809 Littera A, Maasland dd. 15 april 1809 nr. 557, Maasland dd. 24 april 1809 nr. 595, Zeeland dd. 4 april 1809 Littera I, Brabant dd. 29 april 1809 Littera M, Utrecht dd. 13 april 1809, Gelderland dd. 25 april 1809, Overijssel dd. 3 mei 1809, Friesland dd. 30 maart 1809, Groningen dd. 10 april 1809 nr. 26 Littera N, Drenthe dd. 30 maart 1809, alle met stukken ter voldoening aan de aanschrijving inzake de volkstelling. De Secretaris-Generaal wordt gelast hieruit een algemene opgave te laten samenstellen. De Landdrost van Oost-Friesland wordt tot spoed gemaand. | Details |
|
14-06-1809
26 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Oost-Friesland zendt dd. 2 juni 1809 Littera D een lijst van het aantal zielen van de verschillende gezindheden in zijn Departement. De lijst gaat naar de Secretaris-Generaal voor de algemene opgave. | Details |
|
27-06-1809
16 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Oost-Friesland zendt dd. 10 juni 1809 Littera L een aanvullende lijst van de zielen van de verschillende gezindheden in de heerlijkheid Kniphausen. Deze missive gaat naar de Secretaris-Generaal in verband met de algemene opgave. | Details |
|
27-06-1809
13 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | De Landdrost van Amstelland zendt dd. 21 juni 1809 nr. 5 kopie van een missive waarin Burgemeesters van Amsterdam melden dat de opgave van het zielental van de Waalse gemeente aldaar onjuist is. De missiver gaat naar de SG ten behoeve van de algemene staat. | Details |
|
03-08-1809
13 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | De Secretaris-Generaal rapporteert dat de doorlopende kopie van de lijsten van de volkstelling naar de Koninklijke Drukkerij is om deze in te binden. Onnauwkeurigheden in de lijsten hebben hem belet een juiste staat samen te stellen. Alle stukken gaan in originali naar de Chef van de 2e Divisie om onderzoek en rapport. | Details |
|
14-08-1809
14 | Ministerie van Eredienst en Binnenlandse Zaken | De Secretaris-Generaal overhandigt de ingebonden kopie van de lijsten van de volkstelling. Dit exemplaar wordt bij missive opgezonden aan de Koning. | Details |
|
15-08-1809
| Kabinet Lodewijk Napoleon | Ingekomen de resultaten van de Volkstelling van 1809, met opgave van [1] zielen, [2] gereformeerden, [3] Waalsen, [4] Engelsen, [5] Rooms-Katholieken, [6] Gemeente van de Clerezie, [7] Luthersen, [8] Doopsgezinden, [9] Remonstranten, [10] Hoogduitse Joden en [11] personen van geen godsdienstige gezindheid. | Details |
De handleiding bevat een beknopte beschrijving van de gegevens.