Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 3 maart 1640

ZITTING O

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 28 februari tot 5 april 1640

Zaterdag 3 maart 1640 voornoen

25. Is geleesen een missive van den generael van de convoien Jacob Olffertsz. aen den Staten-Generael geaddresseert bij dewelcke naerder bericht ghedaen wierde van de constitutie van ’t schip Breda tot Enckhuysen ingehaelt ende gearresteert ende verhaelt dat daerinne bevonden waeren 60 halffvaeten cruyts voor coopluyden reeckeninge tot Amsterdam op Marsiliën verconvoyt ende noch 50 halffvaeten voor reeckeninge van ’t schip; dat bovendien meede daerinne bevonden waeren eenige hellebarden, quantiteyt pistolen ende 1200 schoppen off spaeden ende misschien noch meer in gevonden soude werden so de officier van Enckhuysen moght werden gelast alle beletselen aff te doen, daertoe versoeckende hem de handt gebooden te mogen werden, verclaert dattet voorneemen [van] geheeten Jan Christiaensz. is geweest om daermeede nae Vianen in Portugal te ghaen, alwaer den broeder van Jaspar Robijn is woonende, schoon de convoy-cedullen houden op Marsiliën, daervan effenwel de waerheyt ter contrariën claer genoch uyt alle circumstantiën can werden gespeurt.

Is meede geleesen een missive van de raden ter Admiraliteyt in ’t Noorderquartier, meede raeckende dit subject ende versoeckende van gelijcken dat den officier tot Enckhuysen gelast moght werden zijn handen daervan te ontslaen ende de obstaculen wegh te neemen, opdatt bij den fiscaels-generael de saecke ten vollen ontdeckt ende de onreedelijcke baetsoeckentheyt van eenighe coopluyden tot groot nadeel van ’t landt aengeleyt aen de dagh gebracht magh werden. Doch is nae deliberatie verstaen deese zaecke op te houden totdat opte requeste van den gemelten schout het antwoordt van den generael Olffertsz. naerder zal weesen becomen.

26. Is daernae bij den heer Beveren rapport ghedaen van ’tgunt ter occasie van dit aengehaelde schip Breda geduurende ’t affweesen van de vergaderinge ter Generaliteyt gebesogneert ende goedtgevonden is. Te weeten dat vooreerst goedtgevonden ende geresolveert is met Zijn Hoogheyt, daer eenige daertoe gecommitteert, naerder te communiceren bij wat weegen ende middelen het overvoeren van ghoederen van contrebande nae Spaenssche plaetsen ende havenen best soude connen werden gestuyt ende verhindert, wat straffe men soude mogen decerneren tegens de raeden ter Admiraliteyt zelff die eenige pasporten daertoe moghten verleenen, mitsgaders hoe te procederen tegens de vervoerders, te weeten de coopluyden, schippers ende bootsvolck haer daertoe laetende gebruycken.

Dat deese communicatie voltrocken zijnde ter Generaliteyt vervolgens bij de zes andere provintiën seecker concept was beraempt van een nyeuw placcaet bij ’twelcke daertegens soude connen werden voorsien, weesende in effecte een renovatie van vorige placcaten anno 1591, 1597 ende 1622 op dit subject geëmaneert; behalven dat van nyeus tegens de raden ter Admiraliteyt gedecreteert wordt indien contrarie dit placcaet eenige pasporten van sodanige waeren op viandtelijcke haevenen ende plaetsen verleenen, datte zelve gehouden sullen werden voor nul ende de ghoederen geattrapeert zijnde van goeden prinse, boven de verbeurte van haer officiën ende datte beschadighde haer verlies ende schaede op haer personen ende goederen sullen moghen verhaelen. Belanghende de vervoerders, datte coopluyden schip ende goederen sullen verbeuren ende de schipper daerenboven 400 ende yeder bootsman 200 £ ende soo ’tzelve gebracht moght weesen sonder aen te geeven op eenige viants havenen, datte vervoerders voor de eerste mael gegheesselt ende voor de tweede mael mette doot gestrafft sullen worden; dat dit stuck ter Generaliteyt ten hooghsten werdt geürgeert ende met volle monden gesustineert; dat de excessen in deesen gepleeght als strijdende tegens alle rechten ende reedenen ende zelffs tegens het ius gentium, verweckende op ons den haet van alle nabuurige coningen ende geallieerden; weesende oock een obstacule en weerhaeck in alle de negotiatiën van de ambassadeurs van deesen Staet buytenslandts, streckende tot groot nadeel van deesen Staet ende geallieerden van dezelve ende tot versterckinge van den viant hem occasie geevende sijn desseyns te voltrecken ende eyntelijcken een generale wanlust ende affkeericheyt van alle wel geaffectionneerde tot deesen Staet ende een eeuwighe blaeme van onlijdelijcke ende ondraeghelijcke baetsoeckentheyt veroorsaekende daeromme oock nyet langer getolereert magh worden. Dan bij haer gedeputeerden de zaecke opgehouden weesende totte compste van deese vergaderinge alsnu noodigh is naerder daerinne geresolveert te werden.

Waerop gedelibereert sijnde conformeerden haer meest alle leeden mettet concept ende advijs van Zijn Hoogheyt ende heeren gedeputeerden van d’andere zes provintiën om reedenen bij dezelve geallegeert, temeer dewijl sonderlinge nyet nyeuws gestatueert wierde, maer alles meest conform was voorige placcaten. Dan Amsterdam, wij ende eenige andere leeden copye van ’tzelve concept versoeckende omme ’tzelve alvooren met haer principalen te mogen communiceren, is sulcx toegestaen ende de saecke hierentusschen opgehouden.

27. D’zelve heeren Staten-Generael groote instantiën doende teneynde tot het verpachten van de convoien ende licenten eyntelijcken moght werden geresolveert, inclineerden meest alle leeden daertoe, uytgeseyt Amsterdam die sustineerden de saecke in naerder besogne gebracht te zijn. Waerom de conclusie opgehouden ende de gedeputeerden tottet zelve besogne versocht zijn ’tzelve metten eersten te willen voltrecken.