05/09/1629

 
English | Nederlands

05 - 09 - 1629

1

Presentielijst:

Resoluties:

1 HHM committeren thesaurier-generaal Van Goch een reis te maken naar Z.Exc. in het leger voor 's- Hertogenbosch en met hem te overleggen over een aanslag op de bruggen van de vijand over de IJssel. Hij zal de overwegingen van Z.Exc. rapporteren aan HHM.

2 HHM lezen het advies van de RvS d.d. 3 sept. over de op 1 sept. door agent Van de Veken schriftelijk ingediende klachten van de keurvorst van Keulen. Deze betreffen het verbod op toevoer aan de vijand door neutralen uit Münster en Paderborn dat Ernst Casimir namens HHM heeft uitgevaardigd.
Conform het advies besluiten HHM dat de afsnijding van levensmiddelen het beste middel is om de vijand de Veluwe te doen verlaten. Het verbod moet daarom van kracht blijven. HHM kunnen het zich in deze tijd niet aantrekken dat de neutralen daar enig ongemak van hebben. Vervolgens is agent Van der Veken binnen ontboden en is hem de resolutie aangezegd, met de verzekering dat het verbod met de daaraan verbonden straf van kracht wordt als de keurvorst van Keulen geen maatregelen treft die de ingezetenen van Paderborn, Münster en andere onderdanen, met de toevoer aan de vijand doet stoppen. HHM zullen de graaf hierover berichten en schrijven aan overste Eussum en aan alle gouverneurs en commandanten, er een flinke groep soldaten op uit te sturen om de goederen te achterhalen die de ingezetenen van Paderborn en Münster alsmede andere plaatsen die de keurvorst van Keulen toebehoren, de vijand toevoeren en deze tot buit te laten verklaren.

3 HHM bespreken of en hoe ze de provincies zullen meedelen dat de vijand onderhandelingen over een bestand wil openen. Daarnaast bespreken ze of ze Berckel een brief zullen laten beantwoorden, waarvan HHM een kopie zonder datum en ondertekening hebben ontvangen. Beweerd wordt dat deze op 18 aug. aan Berckel is geschreven door Johan de Kesselaer, heer van Merquette, om het punt van het bestand warm te houden.
HHM besluiten de belangrijkste leden van de provinciale regeringen "historiaelsgewijse" het onstaan van deze opening waarheidsgetrouw mee te delen, onder de belofte dit geheim te houden. Maandag over twee weken zullen de gedeputeerden zich ter vergadering uitspreken of deze staat op de ingeslagen weg moet voortgaan en zo ja, op welke manier dat "staetsgewijse" aan de verschillende provincies moet worden meegedeeld. Ondertussen zal Berckel als particulier persoon door de griffier worden opgeroepen hierheen te komen om de strategie te bepalen. Vosbergen verklaart dat deze zaak niet besproken of verder gebracht moet worden, voordat de stad 's- Hertogenbosch met Gods hulp aan deze zijde is gebracht, temeer daar van de raadpensionaris op 3 sept. is vernomen dat Beaumont deze hele zaak bekend was en in verband met overleg daarover in Zeeland is geweest.

4 De gedeputeerden te velde voor 's-Hertogenbosch d.d. aldaar 3 sept. verzoeken om een flinke som geld ter betaling van de legerwerken.
HHM machtigen de RvS om met een behoorlijke akte 80.000 gld. op te nemen uit het geld dat de WIC ter Kamer Amsterdam de heren van Holland ter hand heeft gesteld in mindering op de verzochte 400.000 gld. op rente. Men belooft terugbetaling indien de WIC niet met het verzoek zou instemmen. Deze som zal in allerijl naar het leger gaan.

5 Gerrardt van Berckel schrijft d.d. Rotterdam 4 sept. dat de magistraat van Geertruidenberg geweigerd heeft de kosten van kapitein De Bon Ours vast te stellen, die te Geertruidenberg gevangen is genomen en die nadrukkelijk bij de uitwisseling van gevangenen te water is inbegrepen.
Burgemeester Beaumont te Dordrecht wordt verzocht en gecommitteerd de kosten vast te stellen. Met dat doel worden de kostendeclaraties aan hem opgestuurd.

6 De gedeputeerden van Utrecht worden nogmaals gesommeerd zich nader te verklaren op het maken van de fortificatiewerken voor Utrecht, het retranchement tussen de Vaartse Rijn en de Hinderdam en het werk aan de Grebbe. De gedeputeerden verklaren gisteren uit de adviezen van de leden van deze vergadering te hebben afgeleid dat zij zich van het eerdere voorstel van 25 aug. o.s. distantieerden. Op last van hun principalen vragen zij HHM het eerste of het laatste voorstel te accepteren.
HHM verklaren beide voorstellen onacceptabel voor deze staat. Het lijkt erop dat de Staten van Utrecht totaal niet willen letten op hun eigen defensie zoals dat goede bondgenoten betaamt. HHM verklaren zich niet verantwoordelijk te voelen voor het onheil voor deze staat in het algemeen en de provincie Utrecht in het bijzonder dat uit deze nalatigheid zal voortvloeien. HHM verzoeken Warmont, Bruninx en Clant om naar Z.Exc. in het leger te reizen om hem van de onwilligheid van de heren van Utrecht op de hoogte te stellen.
Daarop verklaren de gedeputeerden van Utrecht mondeling en schriftelijk dat de Staten-Generaal hun provincie die door de omstandigheden grensgebied is geworden, had behoren te behandelen als een fortificatie van de Unie, naar het voorbeeld van de provincies Gelderland en Overijssel. Ze protesteren tegen deze benadeling van de provincie Utrecht en tegen de krenking door de Staten van Holland . Ze bespeuren dat door deze twisten de fortificatiewerken worden getraineerd en de verdediging van deze landen wordt verwaarloosd. Desondanks zijn zij in het algemene belang bereid het uiterste te doen. Ze verklaren daarom, ongeacht de moeilijke staat waarin hun provincie momenteel verkeert door de vijandelijke intocht, dat de Staten van Utrecht zelf de fortificatiewerken om de stad Utrecht zullen doen aanleggen, op advies en met instemming van de prins van Oranje.
De heren van Holland hebben verzocht hun contraprotest te mogen bijvoegen. Dit wordt toegestaan, maar HHM besluiten tevens dat de fortificatiewerken vandaag een aanvang moeten nemen.

7 Ter vergadering compareren raadsheer Johan Glimmer en de gecommitteerden van de hoofdsteden Nijmegen en Arnhem. Zij dienen hun geloofsbrieven in en de machtiging d.d. 22 en 24 aug. o.s. Ze geven HHM ter overweging de mis te Huissen alsmede te Hulhuizen af te schaffen of deze te beperken tot binnen de kloosterkerk, uitsluitend voor de inwoners van Huissen. Ten tweede stellen zij voor de jezuiëten te Emmerik [Emmerich] met hun colleges en gevolg de stad uit te zetten. Ten derde vragen ze HHM te besluiten de eerdere plakkaten tegen de komst van jezuiëten en andere geestelijken te vernieuwen en ingezetenen van de Verenigde Nederlanden te verbieden hun scholen te bezoeken. Ten vierde willen ze een beperking van de ordinaris uitgifte van paspoorten en deze slechts laten verlenen met de gewoonlijke voorzichtigheid en op advies van de Staten van de provincies of hun gecommitteerden. Ten vijfde vragen ze HHM graaf Aelbert van den Bergh te verzoeken uit dienst te treden van de koning van Spanje of zolang buiten het rechtsgebied van Gelderland te blijven.
HHM zullen hierover eerst het advies van de RvS inwinnen.

1 HHM en de RvS vergaderen te Utrecht .