Verzoek
| Onderwerp | Afschaffing van gilden |
|---|---|
| Beginjaar | 1798 |
| Toelichting | Achtergrond: Het 53e artikel van Algemene Beginselen en Burgerlijke en Staatkundige Grondregels van de Staatsregeling van 1798 bepaalde dat alle gilden, corporaties of broederschappen van neringen, ambachten en fabrieken moesten worden opgeheven, en gaf iedere burger het recht een bedrijf op te richten. Uit de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam werd op 3 augustus 1798 een commissie gevormd die moest onderzoeken op welke wijze aan dit artikel zou kunnen worden voldaan. De Commissie was van mening dat directe opheffing verwarring kon veroorzaken, omdat het betekende dat ook de bijbehorende plakkaten, ordonnanties en keuren waarin bijvoorbeeld kwaliteitseisen waren vastgelegd geen rechtskracht meer zouden bezitten. Vóór opheffing werd daarom een onderzoek noodzakelijk geacht naar de aard van de gilden en de nog van kracht zijnde plakkaten. Op basis daarvan moesten zo snel mogelijk algemene regelingen worden opgesteld. De Eerste Kamer besloot de gemeenten desondanks op te dragen de gilden te ontbinden, voor zover dat nog niet gebeurd was, en de bewindvoerende personen te vervangen door provisionele commissarissen die moesten waken over de stipte naleving van de plakkaten die betrekking hadden op de 'goede policie'. Op 11 mei 1801 besloot de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam het Uitvoerend Bewind advies te vragen over de vraag wat met de kassen van de vernietigde gilden gedaan moest worden. Het Uitvoerend Bewind stuurde het besluit door naar de Agent van Inwendige Politie (ARA 2.01.12 Archief van het Departement van Binnenlandse Zaken 1796-1813, inv. nr. 84 notulen van de Agent van Inwendige Politie, 19 mei 1801 nr. 313). Vanwege de grote oomvang van het aantal reacties op dit verzoek om inlichtingen zijn alleen de besluiten waarin verzoeken om inlichtingen wordt gedaan opgenomen. Voor het overige wordt verwezen naar de indices. Indices: Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam: Nationaal Archief 2.01.01.01 Archieven van de Wetgevende Colleges, inv. nr. 537 index op de besluiten van de Eerste Kamer 1798, 'Gilden' (en volgende indices). Uitvoerend Bewind: Nationaal Archief 2.01.01.07 Archief van de Staatssecretarie onder Lodewijk Napoleon, inv. nr. 533 index op de besluiten van het Uitvoerend Bewind, 'Gildens' (en volgende indices). Vindplaatsen: Nationaal Archief 2.01.01.01 inv. nr. 507-507B staten van de goederen en effecten van de ontbonden gilden. Alfabetische lijst van ingekomen stukken bij het Vertegenwoordigend Lichaam uit verschillende plaatsen met betrekking tot de gilden. |
| Beleidsterrein |
Binnenlands Bestuur
|
| Gestelde vragen | |
| Bron |
Besluiten
| Datum | Instelling die het besluit neemt | Inhoud van het besluit | Bijlagen met dagnummer |
|---|---|---|---|
|
29-08-1798
| Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam | Concept-besluit om de Municipaliteiten te gelasten binnen één maand opgave te doen van hun verrichtingen betreffende de opheffing van de gilden, en opgave te doen van de aard en gesteldheid van de gilden, de fondsen die zij hebben bezeten en het gebruik dat van die fondsen gemaakt is; de publicatie van het Uitvoerend Bewind dd. 25 mei wordt ingetrokken. Het Uitvoerend Bewind wordt gelast het besluit via een publicatie bekend te maken. | Details |
|
04-09-1798
| Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam | Het concept-besluit dd. 29 augustus wordt omgezet in een besluit. | Details |
|
03-10-1798
| Tweede Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam | Decreet dat het besluit van de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam dd. 4 september bekrachtigt. | Details |
|
05-10-1798
9 en 10 | Uitvoerend Bewind | Ingekomen Decreet van [de Tweede Kamer van] het Vertegenwoordigend Lichaam dd. 3 oktober. Conform besloten. | Details |
|
11-10-1798
3176 | Agent van Inwendige Politie | Ingekomen van het Uitvoerend Bewind extract-besluit dd. 5 oktober ten geleide van het Decreet van de Tweede Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam van 3 oktober, onder intrekking van de Publicatie van 26 mei 1798. Aangenomen voor notificatie. | Details |
|
11-11-1800
| Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam | Besluit het Uitvoerend Bewind te gelasten de Departementale Besturen aan te manen binnen acht dagen de in gebreke gebleven Municipaliteiten opdracht te geven binnen veertien dagen opgave te doen; de opgave moet nu naar de Departementale Besturen in plaats van de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam. | Details |
|
15-11-1800
14 | Uitvoerend Bewind | Ingekomen van de Eerste Kamer van het Vertegenwoordigend Lichaam het besluit dd. 11 november. Conform besloten. | Details |
|
19-11-1800
333 | Agent van Inwendige Politie | Ingekomen van het Uitvoerend Bewind extract van het besluit dd. 15 november. De Departementale Besturen worden conform het besluit aangeschreven, met bijvoeging van een kopie van het besluit van het Uitvoerend Bewind en een extract uit het rapport bij de Eerste Kamer over de zaak ingebracht; ook het Bureau van Politie en de Commissarissen van het Bewind bij de Departementale Besturen krijgen een kopie van het besluit van de Agent en de genoemde bijlagen. | Details |
De handleiding bevat een beknopte beschrijving van de gegevens.