Franse archieven: achtergronden
Archieven van Hollande in de Franse tijd
De archieven van het Gouvernement-Général de Hollande bevinden zich in het Nationaal Archief in Den Haag. Die van de Hollandse Prefecturen in de Franse tijd zijn te raadplegen in de historische centra met de archieven van de huidige provincies. De herkomst van de intendant of préfet is meestal bepalend geweest voor inrichting van deze archieven, hetzij op Hollandse, hetzij op Franse wijze.
Nationale archieven in Frankrijk
In Frankrijk worden de oude archieven van de nationale overheid grotendeels bewaard in de Archives Nationales. Hierop bestaan echter belangrijke uitzonderingen. Van oudsher zijn de archieven betreffende de buitenlandse zaken, het leger en de marine bij de eigen ministeries gebleven. Voor de Bataafs-Franse tijd zijn daarom stukken te vinden in het Ministère des Affaires Étrangères in Parijs (algemene administratie) en in Nantes (de diplomatieke diensten). Landmacht, marine en douane hadden vroeger elk een eigen archiefbewaarplaats in het militaire complex van het Château de Vincennes. In de afgelopen jaren zijn deze Services historiques de l Armée de terre, de la Marine et des Douanes bestuurlijk samengevoegd in de Service Historique de la Défense.
In de twintigste eeuw is in Frankrijk een beweging op gang gekomen om clusters met belangrijke nationale archieven over het hele land te verspreiden. Zo gingen de modernste archieven naar Fontainebleau, de archieven van Outre Mer (koloniën) naar Aix-en-Provence en de archieven over handel naar Nantes. Intussen is echter besloten de Archives Nationales uit Parijs te verhuizen naar nieuwbouw in Pierrefitte-sur-Seine. In samenhang hiermee treedt weer bestuurlijke samenvoeging op. De Service Archives Nationales omvat nu de bewaarplaatsen Parijs, Fontainebleau en Pierrefitte-sur-Seine. De twee gespecialiseerde diensten, de Service Archives Nationales dOutre-Mer in Aix-en-Provence en de Service Archives Nationales du monde du travail in Roubaix blijven zelfstandige eenheden. Voor de Bataafs-Franse tijd zijn verreweg de meeste archieven te vinden in Parijs, in de toekomst in Pierrefitte-sur-Seine.
Lacunes
In Frankrijk zijn de oude archieven van het Conseil d État, van het Cour des Comptes en van het Ministère des Finances verloren gegaan bij de brand van het paleis van de Tuilerieën tijdens de opstand van de commune van Parijs in 1871.
Internet
In de gids is aangegeven waar de archieven op het moment van afsluiten raadpleegbaar zijn. Op de websites www.archivesdefrance.culture.gouv.fr, www.diplomatie.gouv.fr en www.servicehistorique.sga.defense.gouv.fr wordt de meest actuele toestand aangegeven.