Achtergrondinformatie
Het werd Willem de Clercq in 1814 al aangeraden om naar St. Petersburg te reizen, toen hij op reis in Duitsland was. De familiefirma S. & P. de Clercq, waar hij voor werkte, deed voor de Franse overheersing veel zaken met graanhandelaren in Duitsland, maar door het continentale stelsel van Napoleon was deze handel vrijwel onmogelijk gemaakt. De Clercq reisde naar Duitsland na het verdwijnen van de barrières, om de oude contacten te herstellen en om vorderingen op Duitse handelaren te incasseren. In Bremen werd hem aangeraden door te reizen naar de graanschuren aan de Oostzee, wat hij van plan was het volgende jaar te gaan doen. Napoleon ontsnapte toen echter van Elba en het plan werd daarom nog een jaar uitgesteld. In juni 1815 ging het na een tijd van moeilijkheden wat beter met de graanhandel, maar in oktober haperde de aanvoer vanwege de vrieskou. Op 9 maart 1816 besloot de Clercq met zijn vader en grootvader dat hij naar Noord-Duitsland en het Oostzeegebied zou gaan reizen. Zelf wilde hij graag doorreizen naar St. Petersburg, en hoewel er enige tegenstand van zijn grootvader bestond, mocht hij toch zelf die beslissing nemen.
Van de reis bestaan verschillende verslagen. Tijdens de reis zelf schreef de Clercq een Particulier Journaal, waarin de Clercq de vele visites die hij deed in korte aantekeningen opschreef. Daarnaast is er het reisverslag dat uit twee delen bestaat, W. de Clercq, De Hollander in het noorden of Aantekeningen op eene Handelsreize van Amsterdam na Petersburg en terug gegaan in den Zomer van 1816. Deze bestaat uit twee banden en is te vinden bij de Afdeling Bijzondere Collecties van de Bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam, onder het signatuur hs RA F LXV A.
Dit reisverslag is door dr. M.E. Kluit uitgegeven in het boek Per karos naar St.-Petersburg: Reisdagboek van de Amsterdamse Graanhandelaar Willem de Clercq uit het Jaar 1816 (Lochem 1962). Ook heeft de Clercq nog een artikel geschreven over zijn bezoek aan St. Petersburg: W. de Clercq, 'Herinnering aan Petersburg', Magazijn voor wetenschappen, kunsten en letteren 1822:1 (Den Haag 1822) 407-438.