Codicologische beschrijving

 
English | Nederlands

AGH 2181 – Klein register Henegouwen – HE-K

EL 12 – LRK 12 – Van Riemsdijk 22 – Kruisheer p. 101

Perkament, van redelijke kwaliteit, ondanks enkele gaten en scheuren en bladen met ontbrekende hoeken; ook worden enkele bladen ontsierd door grote vlekken. Afmetingen ca. 29,5 x ca. 20,5 cm.

19 bladen, gefolieerd (door contemporaine hand) I-XIX. Hiervan zijn onbeschreven f. 15r onderaan, f. 15v onderste helft, en f. 19v.

In het register zijn de teksten door een moderne hand met potlood genummerd 1-64.

Katernopbouw: [i] + [ii] + I(1-10) + II(11-19; f. 15 is een enkelblad) + [iii] + [iv].

Folia [i]-[ii] en [iii]-[iv] zijn de papieren schutbladen.

De band en de schutbladen [i]-[ii] en [iii]-[iv] zijn niet-contemporain. Rechtsboven op de band de aantekening Ch. B. (19e eeuw, evenals de notities op de rug en op f. [i]r); op de rug: 1316 / tot / 1337 / Hene- / gouwen / EL 12 / Cas C / (onderaan) 12. Op f. [i]r het opschrift: Cas: C. / Henegouwen / Inventaris van Cornelis Oem Folio 7 ro.

Liniëring:

f. 1r-10r: doorlopende kantlijnen en eerste schrijflijn (patroon J), in loodstift, merendeels zeer vaag en op meer bladen geheel onzichtbaar (zo ook op f. 10v?); geen prikkings.

f. 10v-19v: geen liniëring.

Inhoud:

katern folia inhoud hand(en) tijd van ontstaan
I-II f. 1r-15v 1316 sept.-1322 apr. 3T ws. 1336 mrt. 14-ca. 1345 jan. 3
  nrs. 1-39 (met retroacta)   naar HE-G
         
II f. 16r-19r 1324 apr.-1333 apr. versch. gelijktijdig, met retroacta
  nrs. 40-64 (met retroacta)    

De registers Henegouwen zijn nogal fragmentarisch (zo ontbreken oorkonden uit de jaren 1330-1332), terwijl in het eerste deel, lopend tot april 1322, de chronologische volgorde herhaaldelijk doorbroken wordt (zie de beschrijving van HE-G). In de in HE-K bewaard gebleven primaire registratie vanaf april 1324 is de chronologische volgorde evenwel gehandhaafd, met uitzondering van enkele oorkonden uitgevaardigd door Filips Vilain (nrs. HE 45-47, 51), die met enige vertraging zijn geregistreerd.

Dat het eerste gedeelte van HE-K, het kleine register Henegouwen, inderdaad is afgeschreven van het grote, HE-G, blijkt al in nr. HE 1, waar in het grote register op f. 1v het woord kil wat ongelukkig is uitgevallen, met name de k, zodat de kopiist van het kleine deel begrijpelijkerwijze le il las, hoewel dat een zinloze tekst oplevert. Zie in het grote deel op hetzelfde f. 1v ook het op het regeleinde afgebroken woord amortis-|sens (met aan het slot van het eerste woorddeel de ronde eind-s), hetgeen in het kleine deel niet-begrijpend is gekopieerd als amotis sens. Nog een voorbeeld, uit nr. HE 15: op f. 5v van het grote register is daarin het niet-bestaande woord allicancus geschreven, hetgeen door de kopiist van het kleine register terecht is verbeterd tot alliances, maar pas nadat hij eerst de corrupte vorm had overgeschreven: de i is geschreven op een rasuur tussen l en a, en de e is verbeterd uit u. Aldus heeft de scribent van die eerste helft van het kleine deel al kopiërend heel wat orthografische rariteiten uit het eerste deel genormaliseerd, en ook fouten gecorrigeerd.