Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Graaf Willem IV stelt te Naarden een vismarkt in voor alle vis die Holland, Kennemerland en West-Friesland wordt verhandeld, bepaalt de hoogte van de hem verschuldigde markttol en de op de markt geldende regels, en bepaalt de boete bij inbreuk op dit marktrecht.

Willem grave van Heynnegouwen^a etc. maken cond etc. dat wi bi ghemenen rade over een ghedraghen zijn om oirbair ons ghemeens lants, ende sonderlinghe bi heren Dirc van Brederode^b, heren Symon van Teylinghe^c, heren Willem van Outshorne, heren Jacop van der Binchorst, heren Florens^d van der Boechorst, ridderen, Willem^e den Cuser, Gherijt Heynen soen ende Gherijt^f Alewijns sone, dien wijt sonderlinghe bevolen hadden, ende hebben ene vischmarct van allen dien vische diemen landen sal in onsen lande van Hollant, van Kenemerlant^g ende van Vrieslant gheleyt in onse stede van Nairden, in alsulken rechte als hier na bescreven staet.

In den eersten zelmen ons gheven van elken C worpen cabbelyaus VIII talwairdighe cabbelyau vische; ende wat beneden VI worpen es dat en zal niet gheven, ende dair VI worpe zijn die zullen enen halven visch gheven, ende XII worpe ene helen visch, ende des ghelike na dien dat die worpe vele vallen. Item van C scelvisch II scelvische, ende des selmen tellen voir elc hondert V snese ende een half. Item van elken tal witings IIII witinghe, ende des zelmen tellen XI snesen voir tal. Item van elken tale brasijn IIII brasijn, XI snese voir tal^h. Item van elken tale aels II worp. Item van elken tale scollen IIII scollen, XI snese voir tal. Item van elken C snoekes I snoeke. Item van elken C corpers enen corper. Item van elke tale harings IIII haring, X snese vor tal ende IIII haring.

Ende ware dat sake dat yemand desen visch laken woude als hi an die marct quame dat hi ouder ware dannen die comen vercofte, dat soude die coman houden mit sinen ede; ende en woude die coman des niet doen, soe soudet up den telre comen dat te besceyden bi sinen ede.

Ende van allen verschenⁱ goede soe sal die coman sijn ghelt hebben up den selven dach dat hi uutlevert, ende van souten goede up den anderen dach.

Ende soe wie van desen voirs. saken den anderen becommeren woude, soe soudemen hem up den selven dach recht doen twischen twiereman tale.

Voertmeer niemand ans anders scip te comen anders dan die ghene die den visch up voeren sal.

Item soe wie visch loede^j in die graefscepe van Hollant^k ende die up scepede tuschen Muden ende Campen anders dan te Nairden, die verboerde jeghens ons dien visch jof also veel ghelts als die visch werdich ware, also dic als hijt dede.

Voert soe wie telre wesen^l zal, die selre toe zweren ^m elken man reden te doene alse voirscreven es; dedi dair jeghens, ende ment witteliken up hem proeven mochte, dat soude hi beteren tot onsen wille, ende achterdien nimmermer telre worden.

Ende alle dese voirs. saken te meren of te minderen, ende of dair enich scoet in viele, dat houden wi altoes tot onsen verclairen.

Ende omme dat wi willen dat dit vast ende ghestade blive, soe hebben wi desen brief open beseghelt mit onsen zeghel. Ghegheven te Brusel des dinxendaghes na Beloken Pinxster anno XLII^o.