Jan Persijn van Velsen, heer van Waterland, Gerard van Heemskerk, baljuw van Amstelland en Waterland, ridders, Jan van Sassenheim, Hendrik heer Dirksz. en Gerard Alewijnsz. doen op bevel van graaf (Willem IV) uitspraak in een twist tussen met name genoemde personen betreffende de doodslag op Dirk Frederiksz. en leggen de partijen een zoen op.
Zoene tusschen partien.
Wi Jan Persijna van Velsen, here van Waterlandb, Gherard van Heemskerkec, bailiu van Aemsterlandd ende van Waterlande, ridderen, Jan van Sassenemf, Henric heren Dircs sone ende Gherardg Alewijns sone, bi bevelnisse van ons heren sgraven brieve van Heynnegouwenh ende van Hollandi, maken cond allen luden dat Vrederic van Naerden mid sinen maghen, Nanninc Foekelen soen ende Coppe Grieten soen mid horen maghen, Hanne Didde Vonden soen med sinen maghen up diene side, up eene pene van IIC lb. Hollandsj, Ademan Coppairtsk sone med sinen maghen, Coppe Barden soen med sinen maghen, Hildebrant Lammen soen ende Tiedeman sijn broeder med horen maghen, ende Semenl Clais sone med sinen maghen up die ander syde, up eene pene van IIC lb. Hollands, ane onse segghen ghebleven sijn van Dieric Vrederics soens doot, dien Baerde Hoeft ende Vedeke Gheye Loefs sone sloeghen, ende van alre smerte ende van alre tichte die eene partie der ander partie vorscreven ghetyet heeft tote desen daghe toe, oec warof dat si roeren; warof wi met vorsienicheden onse segghen uuten.
In den eersten segghen wi Baerde Hoeftm ende Vedeke Gheye Loefs sone, omme dat si handadich waren an Diric Vrederics soens doot, ballinghe over al uut ons heren sgraven lande van Heynnegouwenn ende van Hollando.
Vort segghen wi dat dese zoene costen zal Baerden ende Vedeken vorscreven onscoudighen maghen hondert ende tsestich pond Hollands. Des selmen ghelden den dootslach van Diric Vrederix sone LXXX lb. Hollands. Darof sel hebben Vrederic vornoemt te moessoenep XX lb. Hollands; item sels gaen ter voersoene XV lb. Hollands, ende die te deelen bi den maghen dar sijs over een draghen. Draghen sijs niet over een, so salmense deelen bi den bailiu ende den maghen die hier toe neemt. Ende uut deser voirsoene sal hebbenq Dieric Vrederix soens keefs kint XL s. Hollands. Dus blijfs ter erfzoene ende ter maechzoene XLV lb. Hollands; des sal hebben Dierix kint vors. sonder cost vor sine erfzoene XX lb. Hollands. Dus bliver ter maechzoen XXV lb. Hollands.
Vort sullen die heren hebben die ander LXXX lb. Hollands; daer uut gheven si Hannekiner Felyen f. vor sine smerte VIII lb. Hollands. Vort zals onse here die grave van Hollands hebben, om dat die doitslach in sinen lande ghesciede, XXV lb. Hollands. Vort sullens onse here die ..grave vors. ende here Jan Persijnt hebben XXXV lb. Hollands; ende die ander XII lb. Hollands sullen gaen daer se die heren wisen te gane.
Ende dese zoene salmen voldoen ende dit ghelt salmen betalen tot Aemstelredam, een dordendeel up onser Vrouwen dach na uutgaende oechsteu naestcomende, ende telken ses weken dar na een dordendeel; ende ten middelsten daghe overveede te kiezen ende ten lesten daghe voetval te doen mid L manne, alse zede ende coustume daer in den lande es, ende die overveede te doen alse recht es.
Vort want vele croninghe gheweest heeft over zom lude dat si deze ballinghe ghehuset endev ghehovet souden hebben, so is onse segghen: waer dat yemand vermoede, oic wie hi ware, dat deze ballinghe vorscreven in yemendsw huys binnen Waterlandx waren, die mach dat huys sonder begrijp, wart nacht wart dach, buten belegghen ende dat den rechteren te weten doen; ende die rechter sal dat huys binnen bezoeken med wien hi wille. Ende zo wie dat keerde jof wederstonde den rechter jof den ghenen diet thuys beleghen hadden, dat ware up sijn lijf ende up sijn goed; ende in wiez huze dese ballinghe ghenomen worden, dat ware up sijn lijf ende up sijn goed.
Ende dese zoene van den doitslaghe segghen wi na den rechte van Aemstelreland; ende segghen een alinghe zoene tuschen den partyen vorscreven van desen dootslaghe, van smerte ende van alre tichte voerscreven tote desen daghe toe, oic warof dat si roeren. Ende wie die zoene brake, dat ware up sijn lijf ende up sijn goet; ende dat soude staen ter heren proeven med wien dat si willen. Ende alle stucken sonder archlist.
In orkonde desen brieve bezeghelt med onsen zeghelen des segghers vorscreven. Ghegheven ende ghezeghelt te Monikedamme des sonnendaghes na der heylighen apostelen dach sente Pieters dach ende sente Pouwels, int jaer ons Heren Mo CCCo neghen ende dortich.
- Jan Persijn van Velsen, heer van Waterland, ridder
- Gerard van Heemskerk, baljuw van Amstelland en Waterland, ridder
- Jan van Sassenheim
- Hendrik heer Dirksz.
- Gerard Alewijnsz.
- graaf Willem IV
- Henegouwen
- Holland
- Frederik van Naarden
- Nanning Fokelenz.
- Coppe Grietenz.
- Hanne Didde Vondenz.
- Adaman Coppardsz.
- Coppe Baardenz.
- Hildebrand Lammenz.
- Tielman, broer van Hildebrand Lammenz.
- Semen Nicolaasz.
- Dirk Frederiksz.
- Baarde Hoofd
- Vedeke Gheye Loefsz.
- Hannekijn Felienz.
- Amsterdam
- Waterland
- Amstelland
- Monnickendam
- bevel
- verwant
- boete
- uitspraak
- verblijf
- doodslag
- verwonding
- beschuldiging
- dader
- balling
- verbanning
- zoengeld
- onschuld
- moedzoen (vrijwillige zoen)
- voorzoen
- deling
- overeenkomst
- bastaard
- erfzoen
- maagzoen
- onkosten
- betaling
- Maria geboorte
- augustus
- oorvede
- voetval
- zede en gewoonte
- recht
- klacht
- onderdak verlenen
- huis
- beleg
- rechter
- onderzoek
- tegenwerking
- lijf en goed
- landrecht
- zoen
- inbreuk
- straf
- bewijzen
- sint Pieters en Paulusdag