Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Graaf Willem III geeft enkele met name genoemde Lombarden toestemming zich met ingang van 11 november eerstkomende voor twaalf jaar in Zierikzee en Emelisse te vestigen, neemt hen op in zijn bescherming, geeft hun vrijstelling van alle belastingheffingen, en vergunt voorts dat hun bezittingen vrij overerfbaar zijn; dat in geval van een misdaad door een van hen alleen de schuldige gearresteerd en gestraft zal worden; dat zij na afloop van de gestelde termijn nog zes maanden hebben om hun zaken af te handelen; dat hij gerechtelijke aanspraken door derden naar vermogen zal tegengaan, of wanneer dat niet mogelijk is, hun vrijgeleide tot aan de grenzen zal verlenen en hun schade zal vergoeden; dat binnen de termijn geen andere Lombarden, Cauwersinen of Toscaners op Schouwen of Noord-Beveland toegelaten zullen worden, tenzij zij dat wensen; en dat zij hem jaarlijks 150 pond Hollands zullen betalen, waarvoor zij in zijn steenhuis in Zierikzee zullen wonen.

Vgl. nr. ZE 3 in hetzelfde register, in welke tekst de bepalingen vrijwel gelijkluidend zijn.

De onderstaande tekst is gebaseerd op afschrift B.

Universis presentes litteras visuris vel audituris, Guillelmus^a Dei gratia^b comes Haynnonie^c, Hollandie^d, Zelandie^e dominusque Frisie, salutem et memoriam rei geste. Notum facimus universis quod nobis placet et nostrum ad hoc adhibemus consensum pariter et^f assensum, quod Simon^g dictus Moschet de Ponte, Benentinus^h eius filius, Thomas et Persenalusⁱ de Abbelloniis, fratres, Jacobus et Obbertinus dicti Sechos^j, fratres, Lombardi^k, presentium litterarum conservatores, cum eorum sociis et familia morentur et maneant in opido nostro in Zerixee^l et in Emelisse a festo beati Martini^m yemalisⁿ proximo venturo ad duodecim annos continuos immediate sequentes, per totum tempus iam dictum marcentur, cambiant et de denariis suis negocientur ibiden^o quemadmodum ipsis videbitur expedire, ipsosque^p Lombardos res et bona eorum et sociorum suorum atque familiam per totum tempus iam dictum undique per terras nostras et districtum nostrum in nostrum recipimus conductum et protectionem securam, et ipsos tenebimus liberos ab omni talia, exactione, expedicione et ab omni servicio nobis ab eisdem^q interim faciendo. Si autem medio tempore aliquem ipsorum vel de eorum sociis et^r familia decedere contigerit, manum mortuam ab inde non requiremus nec bona ipsius defuncti nobis appropriabimus aut arrestabimus vel^s saysiemus, sed ad liberos ipsius proximos et heredes devolventur, vel de eisdem bonis disponetur secundum ipsius defuncti ultimam voluntatem. Adhuc^t si ipsos Lombardos vel eorum aliquem vel de eorum familia forefacere contigerit interim vel delinquere, nos a delinquente tamen penam culpe requiremus et emendam, et innocentem vel innocentes propter hoc aut eorum bona non arestabimus^u nec aliqualiter obprimemus^v. Nichilominus dicti Lombardi preter hos duodecim annos sex menses optinebunt, in quibus de rebus suis secure disponere poterunt et sua negocia pertractare ^w sine aliqua exactione vel sensa^x. Insuper si a personis ecclesiasticis vel mundanis mandatum aliquid nobis vel nostris efficaciter interim directum fuerit de capiendo, arrestando vel sayciendo corpora, res vel bona eorum atque familiam ipsorum, nos mandato huiusmodi non obtemperabimus si nos eidem aliquatenus poterimus contraire vel illud^y sine incommodo differe; si autem ipsum mandatum adeo^z artum^a' fuerit et urgens quod nos eidem oporteat obedire, nunciabimus ipsis Lumberdis^b' et ipsos Lumberdos^c' infra sex menses cum^d' rebus suis, corporibus et bonis usque ad fines nostri dominii secure conduci faciemus, et sic^e' liberi erunt a conditionibus antedictis, et nos ab eisdem penitus obsoluti^f' promittimus etiam ipsis Lombardis ut si dampna sustinuerint sive custus aliquos fecerint pro conventionibus antedictis non servatis eisdem, quod nos illos vel illa ipsis^g' restaurabimus integraliter et complete. Preterea nullum vel nullos Lombardos, Cauwersinos^h' aut Tuscanos vel aliquos alios ad manendum in dicto opido nostro de Zerixee^i' et in dicta villa nostra de Emelisse ac in totis terris nostris de Scouden et Nordbevelandia^j' ad similia excercenda commercia medio tempore admittemus, nisi hoc de predictorum Lombardorum et sociorum eorundem mera et expressa processerit voluntate. Et dicti Lombardi in dicto opido nostro de Zerixee^k' et in Emelisse commorantes dabunt nobis singulis annis ad quidlibet festum beati Martini^l' yemalis post primum festum beati Martini^m' proximum sequens, demum in fine cuiuslibet anni, centum et quinquaginta libras Hollandensium^n' in pagamento grossus Turonencis^o' pro octo denariis Hollandensium^p' computatus^q', vel in alio pagamento equivaloris nomine annue pensionis; et per hoc concedimus ipsis Lombardis domum nostram lapideam cum omnibus suis pertinentiis sitam in opido nostro predicto de Zerixee^r' prope cimiterium parrochialis ecclesie de Zerixee^s', in qua dicti Lombardi manebunt per dictum tempus sine precio aliquo vel censa, hoc salvo quod cellarium dicte domus in manibus nostris pro usibus nostris remanebit^t'.

In cuius rei testimonium presentes litteras dictis Lombardis tradidimus^u' sigillo nostro munitas. Actum et datum in Middelburch^v' anno Domini M^o CCC^o octavo feria tercia post Trinitatem.