Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

Olivier abt van het O.L.Vrouweklooster te Middelburg geeft vidimus van een oorkonde d.d. 1332 januari 29, waarin keizer Lodewijk de Beier aan graaf Willem III voor de tijd van tien jaar het recht geeft tol te heffen aan de Lek tussen (Beusichem) en Culemborg en aan de Maas en de Waal bij Woudrichem, en tevens het toltarief vaststelt.

Het in de tekst genoemde Hesinghen, dat bij Culemborg moet liggen, is waarschijnlijk een verlezing voor Beusichem.

Gezien de positie in het register is bij de datering blijkbaar niet de paasstijl gebruikt; zie de Inleiding.

Nos Oliverus Divina permissione abbas monasterii beate Marie in Middelburch^a, ordinis Premonstratensis, universis presentibus facimus manifestum quod nos litteras serenissimi principis ac excellentissimi domini, domini Ludovici Dei gratia Romanorum imperatoris semper augusti, vidimus et inspeximus non cancellatas, non rasas^b, non abolitas nec in aliqua parte viciatas, sed sanas et integras suo vero sigillo sigillatas, tenorem qui sequitur continentes.

Ludovicus Dei gratia Romanorum imperator semper augustus universis sacri Romani imperii fidelibus ad quos presentes pervenerint, gratiam suam et omne bonum. Quamquam dispositione Divini consilii ad imperatorie dignitatis apicem ^c sumus^d licet immeriti^e evocati, tamen quoniam nemo quacumque^f etiam preeminentia seu dignitate prepolleat sibi satis esse poterit, utique rationi inconscium^g non existit si nostra imperialis sollertia ad supportandum imperii onera subditorum^h opem et subsidia oportunis deposcat temporibus, subditi etiam ut eo salubrius a nocuis preserventur, ad huiusmodi nobis tempore necessitatis prestandum subsidia pronis ac benivolis animis inclinentur. Hac igitur consideratione adiutorio et obsequiis spectabilis viri Wilhelmi Hannonie, Hollandieⁱ, Zeelandie comitis ac domini Frisie, soceri nostri karissimi, in expeditionibus reipublice ac sacri tuitione imperii instanti in tempore quamplurimum indigentes, et quoniam sibi ad presens^j ex fisco nostre imperialis camere de huiusmodi prestandis^k obsequiis commode non valemus satisfacere, theoloneum seu pedagium per prefatum Gwilhelmum^l, ut eo uberius nostris et ipsius imperii inherere queat^m obsequiis, levandum et percipiendum inter Hesinghen et Culenburch per Leckam et apud Woudrichem per aquam descendentem Mosam et Wale, de qualibet carrata vini sex Thuronensesⁿ grossos et de qualibet mensura bladi et avene dicta hoet, de centum salis, de last allecis et bucchingorum et aliis rebus dictas aquas descendentibus et asscendentibus recipiendo proportionaliter, decem annis tantummodo et non ultra duraturum, nostra imperiali auctoritate de novo instituimus et creamus, volentes ut singuli et universi per aquas et^o stratas predictas mercimonia huiusmodi deferentes ad solutionem theolonei et pedagii suprascripti usque in tempus prescriptum absque contradictionis obstaculo teneantur, universis magnatibus, nobilibus ceterisque imperii fidelibus et specialiter predictorum locorum, terrarum seu districtuum dominis, gratie et favoris nostri sub obtentu districtius inhibentes ne dictum Guillelmum^p in perceptione theolonei prefati quovismodo molestent, impediant aut perturbent, sicuti nostram voluerint gratiam conservare.

In cuius rei testimonium presentes conscribi et sigillo maiestatis nostre iussimus communiri. Datum in Ffranchenfurt quarto Kalendas februarii anno Domini millesimo trecentesimo secundo, regni nostri anno decimo octavo, imperii vero quinto.

Et quia nos abbas predictus has litteras sicut presciptum est vidimus et inspeximus, presentibus in testimonium veritatis sigillum nostrum duximus appendendum. Datum in Middelburch feria tercia post dominicam qua cantatur Letare Iherusalem^q anno Domini M^o CCC^o tricesimo secundo.